Τι αποφάσισαν οι Υπουργοί Γεωργίας για καινοτομία και ψηφιοποίηση

των Βικτωρίας Αποστολοπούλου, Γεωργίας Μπόχτη

«Οι νέες τεχνολογίες ως εργαλείο για μια πιο ανθεκτική στο κλίμα γεωργία» βρέθηκαν στο επίκεντρο του άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Κόρδοβα της Ισπανίας. Μάλιστα, η προεδρεύουσα Ισπανία είχε συμπεριλάβει στην ατζέντα του Συμβουλίου ειδικές συνεδρίες για το ελαιόλαδο, την καινοτομία και τη βιοτεχνολογία στον τομέα της γεωργίας, με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές να καταλαμβάνουν ένα μεγάλο μέρος της συζήτησης. Επίσης, πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις των φιλοξενούμενων σε αγροκτήματα – πρότυπα της ιβηρικής χερσονήσου.

Στο πλαίσιο του άτυπου Συμβουλίου, στο οποίο παρευρέθηκε και ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, οι υπουργοί εστίασαν στη σημασία της αύξησης της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας.

Η επισιτιστική ασφάλεια και οι προκλήσεις του αγροτικού τομέα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής απασχόλησαν σημαντικά τους συμμετέχοντες, με τον πρόεδρο του Συμβουλίου και Ισπανό υπουργό Γεωργίας, Λουίς Πλάνας, να υπογραμμίζει την ανάγκη οι ευρωπαϊκές πολιτικές να ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές και κλιματικές προκλήσεις που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην παραγωγή τροφίμων.

Στο πλαίσιο αυτό η αναζήτηση νέων τεχνολογιών που, για παράδειγμα, επιτρέπουν την καλύτερη και αποτελεσματικότερη χρήση των υδάτινων πόρων, η αύξηση καινοτόμων έργων μέσα από την αξιοποίηση των κονδυλίων του προγράμματος «Horizon Europe», τα εργαλεία που παρέχει η ίδια η ΚΑΠ, αποτελούν, μεταξύ άλλων, λύσεις για τη βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι οι υπουργοί συζήτησαν για τις διαθέσιμες επιλογές που υπάρχουν για την αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας και, κυρίως, για την ενίσχυση των μέσων διαβίωσης των γεωργών και κτηνοτρόφων.

Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι: «Ανάγκη στρατηγικής για την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών

«Οι ψηφιακές τεχνολογίες, σε συνδυασμό με την πρόοδο στην έρευνα και στην καινοτομία, παρέχουν πρωτοφανείς λύσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του αγροτικού τομέα. Ωστόσο, χρειάζονται τις κατάλληλες συνθήκες για να εφαρμοστούν και να αποδώσουν σε μέγιστο βαθμό», επεσήμανε ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι. Ο ίδιος τόνισε ότι πρέπει να αναβαθμιστούν οι ευρυζωνικές υποδομές στην ύπαιθρο που θα φέρουν κοντά τις τεχνολογίες με τους αγρότες και θα κάνουν ελκυστικές τις αγροτικές περιοχές. Εκτός, όμως, από τα παραπάνω, υπογράμμισε ότι «ο ψηφιακός μετασχηματισμός της γεωργίας και των αγροτικών περιοχών χρειάζονται ένα μακροπρόθεσμό όραμα και μία στρατηγική προσέγγιση σε επίπεδο ΕΕ». Σχετικά με τις γονιδιωματικές τεχνικές, επεσήμανε ότι χρειάζεται να επιτευχθεί μία ισορροπία μεταξύ της επιτρεπόμενης ανάπτυξης των γονιδιωματικών τεχνικών στην Ευρώπη, διατηρώντας παράλληλα εναλλακτικά συστήματα, όπως τα βιολογικά, και διασφαλίζοντας το δικαίωμα του αγρότη να επιλέξει τον τύπο της γεωργίας που θέλει.

Λουίς Πλάνας: «Απαιτείται η πρόσβαση των αγροτών στις νέες τεχνολογίες»

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συμβουλίου και Ισπανός υπουργός Γεωργίας, Λουίς Πλάνας, τόνισε ότι είναι άμεση ανάγκη να έχουν πρόσβαση οι αγρότες στις νέες τεχνολογίες, σε συνδυασμό όμως με την κατάλληλη εκπαίδευση που θα τους βοηθήσει να θέσουν σε εφαρμογή τις τεχνολογίες αυτές. Όσον αφορά τις γονιδιωματικές τεχνικές, εξήγησε τη σημασία της συγκεκριμένης καινοτομίας, καθώς μπορεί να εφαρμοστεί για την αναπαραγωγή νέων φυτικών ποικιλιών και την αντιμετώπιση της πρόκλησης της βιωσιμότητας και της κλιματικής αλλαγής. Χρειάζεται, όμως, να μπει σε εφαρμογή με πλήρη διαφάνεια.

Λ. Αυγενάκης: «Η τεχνολογική αναβάθμιση καταλύτης για την πράσινη μετάβαση»

Η Ελλάδα κινείται με γρήγορους ρυθμούς προς τον δρόμο της ψηφιοποίησης του αγροτικού τομέα, όπως κατέστησε σαφές με την παρέμβασή του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, κατά τη συμμετοχή του στο άτυπο συμβούλιο.

Πιο συγκεκριμένα, σημείωσε ότι η καινοτομία αποτελεί τον μοχλό της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας και η τεχνολογική αναβάθμιση του αγροδιατροφικού τομέα τον καταλύτη για την πράσινη ανάπτυξη. «Η πλήρης ψηφιοποίηση της γεωργίας, η παρακολούθηση των γεωργικών εκτάσεων μέσω δορυφόρων, η ανθρακοδεσμευτική γεωργία, η γεωργία ακριβείας και η γονιδιακή επεξεργασία αποτελούν τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες που έχουν ανοίξει νέους ορίζοντες στους γεωργούς».

Εξήγησε ότι στην Ελλάδα «τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης διασφαλίζουν ότι οι αγρότες, ειδικά οι νέοι, αποκτούν τις απαραίτητες δεξιότητες και γνώσεις για να κατανοήσουν και να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες, ώστε να τις χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά». Σχετικά με τις γονιδιωματικές τεχνικές, τόνισε ότι η βιοτεχνολογία μέσα από αυτές ενισχύει την εργαλειοθήκη του αγρότη για όλα τα μοντέλα παραγωγής, μικρής και μεγάλης κλίμακας.

Κριστιάν Λαμπέρ: «Τα ψηφιακά εργαλεία-κλειδί για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής»

Στο συμβούλιο συμμετείχαν και οργανώσεις αγροτών, οι οποίες ταυτίστηκαν με την άποψη ότι η ψηφιοποίηση είναι το κλειδί για το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα της Ευρώπης. Πιο αναλυτικά, η πρόεδρος της Copa, Κριστιάν Λαμπέρ, παρουσιάζοντας τα τελευταία φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, όπως οι πλημμύρες και οι φωτιές του καλοκαιριού, επεσήμανε ότι η καινοτομία και οι νέες γονιδιωματικές τεχνικές μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, βοηθώντας τους αγρότες, τις καλλιέργειες και το περιβάλλον.

Χαρακτήρισε την ψηφιακή γεωργία ως «μία άνευ προηγουμένου ευκαιρία για τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και επιχειρηματικών ευκαιριών, καθώς και για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων, της παραγωγικότητας, της υγείας και της ευημερίας των ζώων και της παροχής εργαλείων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής».

Ramon Armengol: «Ο αδιαμφισβήτητος ρόλος των συνεταιρισμών στην εφαρμογή της καινοτομίας»

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της συνεταιριστικής οργάνωσης Cogeca, Ramon Armengol, αναφέρθηκε στον βασικό ρόλο που έχουν οι συνεταιρισμοί στην εφαρμογή της καινοτομίας. Εξήγησε ότι θεμελιώδες ζήτημα για την καινοτομία είναι η ικανότητα χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων, αλλά και η πρόσβαση των ίδιων των αγροτών στη χρηματοδότηση, στην οποία οι συνεταιρισμοί έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε σχέση με τους μεμονωμένους αγρότες.

Παράλληλα, τόνισε και την ανάγκη για πράσινη χρηματοδότηση που θα ενισχύσει τη μετάβαση στην ψηφιακή γεωργία σε συνδυασμό με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.

Peter Meedendorp: «Ισχυρό πλεονέκτημα για τους νέους η ψηφιοποίηση»

Ο πρόεδρος τους Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Νέων Αγροτών, CEJA, Peter Meedendorp, προέτρεψε τους υπουργούς να επενδύσουν στις δεξιότητες και στις γνώσεις των αγροτών για να αξιοποιηθεί στο έπακρο η νέα τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών γονιδιώματος και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις στην παραγωγή τροφίμων. Συμπλήρωσε ότι στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων κλιματικών μεταβολών υπάρχει ανάγκη να εξετάσουμε πώς οι νέες τεχνολογίες μπορούν να υποστηρίξουν την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας. «Η χρήση νέων τεχνολογιών μπορεί να είναι ένα ισχυρό πλεονέκτημα για να κερδηθεί το στοίχημα της επάρκειας σε προϊόντα, να έχει θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, να βελτιστοποιήσει τις αποδόσεις ή ακόμα και να προστατεύσει την ισορροπία των αγροτών ανάμεσα στη δουλειά και στον προσωπικό χρόνο. Τόνισε, όμως, ότι απαιτείται η πρόσβαση σε χρηματοδότηση, καθώς είναι ένα σοβαρό πρόβλημα ειδικά για τους νεότερους αγρότες.

Σχετικά με τις γονιδιωματικές τεχνικές, ο πρόεδρος της CEJA επεσήμανε ότι «μπορούν να αποτελέσουν μέρος των διαθέσιμων εργαλείων, καθώς είναι μία ευκαιρία για τη δημιουργία νέων ποικιλιών πιο ανθεκτικών στις καιρικές μεταβολές. Επέμεινε, ωστόσο, ότι για να πραγματοποιηθεί αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο που θα διατηρεί τη σαφήνεια και τη διαφάνεια της διαδικασίας αυτής, θα δίνει τη δυνατότητα κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και θα ορίζει ακριβώς τους ορισμούς που συνδέονται με αυτές τις τεχνικές. Καταλήγοντας, ανέφερε ότι οι αγρότες χρειάζονται τεχνολογίες που είναι ασφαλείς, προσβάσιμες σε όλους και οικονομικά βιώσιμες σε συνδυασμό, όμως, με πρόσθετες επενδύσεις στη γνώση, στις συμβουλευτικές υπηρεσίες και στις δεξιότητες.