Η απουσία κατανομής στο βιοντίζελ έφερε άνοδο των εισαγωγών

Δραματικές προειδοποιήσεις παραγωγών και βιομηχανίας για το μέλλον των ενεργειακών καλλιεργειών

Επί ξηρού ακμής βρίσκεται για πολλοστή φορά η εγχώρια αλυσίδα παραγωγής βιοκαυσίμων, φέρνοντας προ αδιεξόδου χιλιάδες καλλιεργητές ενεργειακών φυτών που καλούνται να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις στο πλαίσιο των εαρινών σπορών.

Πίσω από το «πάγωμα» της υπογραφής συμβάσεων μεταξύ παραγωγών και βιομηχανίας κρύβονται οι μειωμένες τιμές απορρόφησης του βιοντίζελ που προτείνουν στα εργοστάσια τα διυλιστήρια, αλλά και η μη έκδοση, εδώ και δύο χρόνια, νέας κατανομής, με αποτέλεσμα ο κλάδος να πορεύεται με τις ποσότητες (110.000 χιλιόλιτρα) που είχε καθορίσει μονομερώς με απόφασή του το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το 2021, χρονιά «σκληρού» λοκντάουν. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στρώνει ουσιαστικά το χαλί στις εισαγωγές, οι οποίες υπολογίζονται αυτή τη στιγμή σε 50.000-60.000 χιλιόλιτρα και, μάλιστα, από τρίτες χώρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητα και το μέλλον του κλάδου.

Τιμές κάτω του κόστους

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι προσφορές που δίνουν σήμερα τα διυλιστήρια στις βιομηχανίες δεν ξεπερνούν τα 1.150 ευρώ/χιλιόλιτρο, ενώ έχουν ακουστεί και νούμερα κάτω από τα 1.000 ευρώ, τα οποία για τον ηλίανθο «μεταφράζονται» στην καλύτερη περίπτωση σε 35-36 λεπτά/κιλό στον παραγωγό. «Με αυτές τις τιμές οι αγρότες μπαίνουν μέσα», δηλώνει στην «ΥΧ» ο Στέργιος Λίτος, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Παραγωγών Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ).

Όπως προσθέτει ο ίδιος, για να είναι βιώσιμος ο παραγωγός, με τα σημερινά δεδομένα σε ό,τι αφορά το κόστος των εφοδίων, πρέπει να πληρωθεί κατ’ ελάχιστο από 41 έως 43 λεπτά. Σημειωτέον ότι προτού αναδειχθεί το πρόβλημα με τόσο πιεστικό τρόπο, είχαν υπογραφεί συμβάσεις στα 42 λεπτά, ωστόσο, λόγω της αβεβαιότητας, ελάχιστες είναι οι εκτάσεις που έχουν σπαρθεί.

«Ακόμα και τα 42 λεπτά είναι οριακά για περιοχές όπως η δική μας, όπου οι αποδόσεις κινούνται πέριξ των 300 κιλών», λέει από την πλευρά του ο Λάμπης Κουμπρίδης, πρόεδρος της ΕΑΣ Ορεστιάδας. «Για εμάς, η κόκκινη γραμμή είναι τα 45 λεπτά/κιλό. Ειδάλλως τίθεται πλέον θέμα διατήρησης της καλλιέργειας», προσθέτει ο ίδιος.

«Δείχνουν» το υπουργείο Ενέργειας

Τα βέλη τόσο των αγροτών, όσο και των βιοντιζελάδων, συγκεντρώνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ο οποίος σε συνάντηση που είχε στις 10 Απριλίου με εκπροσώπους του Συνδέσμου Βιοκαυσίμων και Βιομάζας Ελλάδος (ΣΒΙΒΕ) υποσχέθηκε, από κοινού με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργο Γεωργαντά, άμεσες λύσεις, δίχως ωστόσο να υλοποιήσει τη δέσμευσή του. Σε μια εκτενή όσο και αιχμηρή ανακοίνωσή του, ο ΣΒΙΒΕ περιγράφει αναλυτικά το δυσοίωνο τοπίο που έχει διαμορφωθεί στον κλάδο και προειδοποιεί ότι «οδηγούμαστε ολοταχώς σε καταστροφή της καλλιέργειας των ενεργειακών φυτών στη χώρα μας και την απώλεια ενός σημαντικού εισοδήματος 25.000 αγροτικών οικογενειών».

Μεταξύ άλλων, ο Σύνδεσμος αναφέρει ότι «με βάση τις πραγματικές καταναλώσεις που προκύπτουν από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η κατανομή ποσοτήτων βιοντίζελ στην Ελλάδα θα έπρεπε να είναι από 150.000-180.000 m3 κάθε χρόνο», ενώ «το ΥΠΕΝ, εφαρμόζοντας τη νομοθεσία, θα έπρεπε να εκδίδει κάθε χρόνο την απόφαση κατανομής μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, ώστε να μπορεί η αγορά να λειτουργεί ομαλά». Αντ’ αυτού, το υπουργείο «για λόγους που δεν έχουν εξηγηθεί ακόμη, αποφάσισε μονομερώς να εκδώσει για το 2021 μία απόφαση κατανομής 110.000 m3 αυτούσιου βιοντίζελ και έκτοτε να σταματήσει να τηρεί τις υποχρεώσεις του, που απορρέουν εκ του νόμου».

Τα παραπάνω «είχαν ως αποτέλεσμα να φτάσουμε στο έτος 2023, όπου 50.000-60.000 m3 βιοντίζελ εισάγονται από τα διυλιστήρια και τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών, ως επί το πλείστον από τρίτες χώρες, μέσω χωρών της ΕΕ, με άγνωστης προέλευσης και εγκυρότητας πιστοποιητικά αειφορίας εις βάρος των αειφόρων ελληνικών ενεργειακών πρώτων υλών».

Παράλληλα, η μη έκδοση της κατανομής έχει «θολώσει», όπως επισημαίνει, «τα νερά του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά βιοντίζελ, καθώς παραμένει άγνωστο αν εταιρείες στις οποίες δόθηκε η άδεια να πωλούν βιοντίζελ στην Ελληνική αγορά το 2021, τηρώντας συγκεκριμένα κριτήρια, τηρούν ακόμη αυτά που προβλέπει ο νόμος ή αποκομίζουν εκατομμύρια ευρώ χωρίς κανέναν έλεγχο, υπό την ανοχή του υπουργείου».