Ας ελπίσουμε όσα ακούγονται να είναι παντελώς αβάσιμα

Ανακοινώθηκε τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου η έγκριση του ελληνικού Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ από την Κομισιόν. Με λίγες μόλις εβδομάδες πριν από την έναρξη εφαρμογής του, ο χρόνος που απομένει είναι ιδιαίτερα πιεστικός, καθώς, εκτός των άλλων, πρέπει να υλοποιηθούν τα εξής:

Πρώτον, η προετοιμασία όλων εκείνων των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων που θα θεσπίζουν το καθεστώς της νέας ΚΑΠ στην ελληνική πραγματικότητα. Το κενό δεν είναι βέβαια νομικό, αλλά πρωτίστως ουσίας, καθώς ακόμα και στελέχη που έπαιξαν συμβουλευτικό ρόλο στη συγγραφή του δίνουν συχνά αντικρουόμενες απαντήσεις, όπως αυτές για τα όσα ισχύουν σχετικά με τις φθινοπωρινές σπορές την περίοδο αυτή, για παράδειγμα.

Δεύτερον, η ενημέρωση των όσων θα υλοποιήσουν τις νέες ρυθμίσεις, με πρώτους βέβαια τους αγρότες. Αναφερόμαστε στην ανάγκη μιας εκστρατείας ουσιαστικής ενημέρωσης και όχι σε κάποιες απλές περιφερειακές συναντήσεις εξαγγελιών ή πολιτικής αντιπαράθεσης. Είναι αδιανόητο, για παράδειγμα, να μην έχει ετοιμαστεί ένας οδηγός για το πώς θα εφαρμοστούν τα νέα μεγάλα μέτρα, τι ακριβώς αλλάζει σε σύγκριση με τις μέχρι τώρα βασικές πολιτικές κ.λπ. Το πρόβλημα επιβαρύνεται από ακόμη δύο παράγοντες: Αφενός από τη σκόπιμη «ενημέρωση» που παρέχουν κάποιοι, όπως «θα σας δώσουμε πρόωρες συντάξεις», και αφετέρου από τη μη ύπαρξη των αγροτικών επαγγελματικών δομών που θα ενημερώνουν τα μέλη τους, όπως συμβαίνει στις άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ. Δεν αναφερόμαστε βέβαια στις συνεταιριστικές δομές, καθώς, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όφειλαν να ασχολούνται με πολλά και διαφορετικά πράγματα ενόψει της νέας ΚΑΠ.

Το τρίτο και ίσως πιο σπουδαίο κενό είναι το περιεχόμενο των πολιτικών που θα εφαρμοστούν και η λειτουργικότητα του ΥΠΑΑΤ. Είναι γεγονός ότι υπάρχει σοβαρό έλλειμμα συντονισμού μεταξύ του υπουργείου και της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης της ΚΑΠ. Είναι γεγονός ότι οι συχνές εξωγενείς παρεμβάσεις ακυρώνουν την πολιτική κατεύθυνση των προτεραιοτήτων που μπορεί να επελέγησαν.

Ωστόσο, υπάρχει και κάτι χειρότερο: Να γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί ένα πρόβλημα ολισθαίνοντας σε ένα ακόμη μεγαλύτερο λάθος. Την περίοδο αυτή, για παράδειγμα, ακούγεται ότι ο πρόσφατος διαχωρισμός της Ειδικής Υπηρεσίας Εφαρμογής σε μέτρα πρώτου και δεύτερου πυλώνα δεν έγινε με κριτήριο τις βελτιώσεις της λειτουργικότητας της Ειδικής Υπηρεσίας της ΚΑΠ, αλλά με κριτήριο να ανοίξουν θέσεις για συγκεκριμένα άτομα.

Ευχόμαστε οι πληροφορίες αυτές να είναι παντελώς ανακριβείς. Γιατί όταν γίνονται παρεμβάσεις με λανθασμένες μεθόδους σε ένα τόσο εξειδικευμένο υπουργείο, το οποίο συχνά ανατίθεται σε «γιατρούς και δικηγόρους», όπως έλεγαν παλαιότερα οι αγρότες, και από το οποίο φεύγει το δυναμικό του χωρίς να αναπληρώνεται, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο. Όταν, για παράδειγμα, σε κομβικές θέσεις ευθύνης δεν τοποθετούνται άτομα εξειδικευμένης γνώσης και κατάλληλης εμπειρογνωμοσύνης, ικανά να σχεδιάζουν, να επιβλέπουν, να κατανοούν τις επιπτώσεις, να τροποποιούν και να διορθώνουν τις επιλογές όπου απαιτείται, θα οδηγηθούμε σε ακόμη μία χαμένη αναπτυξιακή ευκαιρία.