Σε αχαρτογράφητα νερά ο φετινός τρύγος

των Γιάννη Τσατσάκη, Αντώνη Ανδρονικάκη

Με βαριά καρδιά και εν μέσω πρωτόγνωρων για τον κλάδο συνθηκών, μπαίνουν φέτος στη διαδικασία του τρυγητού αμπελουργοί και οινοποιοί, την ώρα που τα μηνύματα που έρχονται από την αγορά δεν είναι καθόλου ευχάριστα.

Το… κλήμα ήταν στραβό από τις αρχές του καλοκαιριού, όταν άρχισε να γίνεται φανερό ότι, παρά την άρση της καραντίνας, οι τουριστικές ροές θα είναι κατά πολύ μειωμένες, ενώ και το κανάλι της εστίασης θα αργήσει να ανακτήσει τον βηματισμό του. Τα αυξημένα κρούσματα των τελευταίων εβδομάδων, σε συνδυασμό με τα μέτρα που λαμβάνονται σε τοπικό επίπεδο και δη σε δημοφιλείς τουριστικά προορισμούς, εντείνουν τον προβληματισμό, ειδικά από τη στιγμή που ακολουθεί ένας δύσκολος χειμώνας.

Στο μεταξύ, και με δεδομένο ότι η φετινή χρονιά είναι όψιμη, η ποιότητα των οινοστάφυλων, στις περιοχές τουλάχιστον που έχει ξεκινήσει η συγκομιδή, φαίνεται πολύ καλή. Το μεγάλο όμως άγχος των αμπελουργών έχει να κάνει με την απορρόφηση και, βεβαίως, την τιμολόγηση της παραγωγής τους. Αν και οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν έχουν ακόμα ανοίξει τα χαρτιά τους, φαίνεται ότι υπάρχει πρόθεση παραλαβής σημαντικά μικρότερων σε σχέση με πέρυσι ποσοτήτων, ενώ και οι προβλέψεις για τις τιμές είναι δυσοίωνες.

Στο ναδίρ η ζήτηση

«Δυστυχώς η αγορά έχει πέσει στο ναδίρ, ζήτηση δεν υπάρχει και αυτό είναι κάτι πολύ ψυχοφθόρο για έναν οινοποιό που καλείται να διαχειριστεί τον τρύγο που έρχεται», δηλώνει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, Γιώργος Σκούρας. Ο ίδιος εξηγεί ότι από τον Μάρτιο και μετά οι πωλήσεις στο ράφι καθώς επίσης και στις μικρές κάβες κινήθηκαν ανοδικά, «ωστόσο δεν ήταν δυνατό να αναπληρώσουν τη ζημιά από το HORECA, η κινητικότητα του οποίου μας έλειψε πολύ». Σύμφωνα με τον ίδιο, «άσχημα έχουν τσαλακωθεί και οι εξαγωγές, αν και το τελευταίο δίμηνο είδαμε εκεί κάποια αχνά σημάδια ανάκαμψης». Υπό κανονικές συνθήκες, τα δύο αυτά κανάλια είναι «υπεύθυνα» σχεδόν για τα 2/3 των πωλήσεων ελληνικού κρασιού, όμως φέτος τα ποσοστά τους έχουν συρρικνωθεί κατά πολύ. Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τον κ. Σκούρα, οι απώλειες τζίρου των οινοποιείων σε σχέση με πέρυσι κυμαίνονται από 20% έως 70%, με τις συνέπειες να είναι πιο εμφανείς στα τα μικρότερα εξ αυτών.

Ακόμα και σε αυτό το κλίμα, πάντως, ο πρόεδρος του ΣΕΟ εκτιμά ότι ποικιλίες που είναι σχετικά δυσεύρετες, όπως η Μαλαγουζιά, το Ασύρτικο και το Chardonnay, θα καταφέρουν να κρατήσουν τις τιμές τους ή, στη χειρότερη περίπτωση, θα υποστούν μια μικρή μείωση. Για τα υπόλοιπα σταφύλια, ωστόσο, τα πράγματα είναι δύσκολα.

Φοβού τα «φέσια»

«Η δική μας εκτίμηση είναι ότι μεσοσταθμικά οι τιμές θα είναι μειωμένες σε ένα ποσοστό 20%-30%», λέει από την πλευρά του στην «ΥΧ» ο οινοποιός Σπύρος Λαφαζάνης. «Η εταιρεία μας θα απορροφήσει περίπου το 50% των ποσοτήτων που πήραμε πέρυσι γιατί, παρά την απόσταξη κρίσης, τα αποθέματα που έχουμε είναι σημαντικά. Υπό άλλες συνθήκες δεν θα συνιστούσαν πρόβλημα, όταν όμως οι πωλήσεις από 500 τόνους τον μήνα έχουν υποχωρήσει στους 100, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα», εξηγεί.

Τονίζει, πάντως, ότι από την πλευρά της εταιρείας του δεν πρόκειται να υπάρξει καμία αλλαγή στο χρονοδιάγραμμα εξόφλησης των παραγωγών. Μάλιστα, εν μέσω του θολού τοπίου που έχει διαμορφωθεί στην αγορά, εκφράζει τον φόβο ότι θα αυξηθούν τα «φέσια» προς τους αμπελουργούς, γι’ αυτό και συστήνει στους τελευταίους να είναι πολύ προσεκτικοί και «να προτιμούν σοβαρά και αξιόπιστα οινοποιεία, με τα οποία συνεργάζονται χρόνια».

Ανάχωμα για τις τιμές επιχειρούν να στήσουν οι συνεταιρισμοί

Από την πλευρά των συνεταιριστικών οινοποιείων, διαφαίνεται μια προσπάθεια να συγκρατηθούν οι τιμές στα ίδια ή τουλάχιστον κοντά στα επίπεδα που κινήθηκαν πέρυσι, με ενδεικτικό εδώ τον τιμοκατάλογο που εξέδωσε την Τετάρτη η ΕΑΣ Ηρακλείου (βλ. Πίνακα).

«Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αρκετούς οινοποιητικούς συνεταιρισμούς βλέπουμε φέτος να επανεμφανίζονται παραγωγοί που είχαν να εμφανιστούν χρόνια», λέει στην «ΥΧ» ο διευθυντής της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ένωσης Αμπελοοινικών Προϊόντων, Παρασκευάς Κορδοπάτης. «Περιμένουμε η απόσταξη κρίσης να ισορροπήσει τα πράγματα, ώστε να αποσυμφορηθούν οι δεξαμενές και να φιλοξενήσουν τη νέα παραγωγή σε τιμές οι οποίες, κατά τη γνώμη μας, πρέπει να είναι οι περυσινές. Αλλιώς, φαλκιδεύεται το μέλλον της καλλιέργειας», τονίζει ο ίδιος.

TΙΜΕΣ ΟΙΝΟΣΤΑΦΥΛΩΝ ΑΠΟ ΕΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

«Αν και πλησιάζουμε στη συγκομιδή, δεν υπάρχουν συζητήσεις για συμφωνίες και τιμές, ούτε σε φιλολογικό επίπεδο», λέει στην «ΥΧ» η Ελένη Καλογήρου, αμπελουργός από τη Νεμέα και μέλος του τοπικού οινοποιητικού συνεταιρισμού. «Υπάρχει μια ανησυχητική ηρεμία, ακούμε ότι δεν έχουν παραγγελίες τα οινοποιεία και ότι η χρονιά θα ξεκινήσει από χαμηλότερη αφετηρία τιμών. Πέρυσι το Αγιωργίτικο πληρώθηκε 38-40 λεπτά, χωρίς και πάλι να ικανοποιήσει τους παραγωγούς», συμπληρώνει. Σύμφωνα με τον Λαρισαίο αμπελουργό Αγησίλαο Ραψανιώτη, ο τρύγος στην περιοχή έχει μια καθυστέρηση λίγων ημερών, ωστόσο «ποιοτικά τα σταφύλια είναι άριστα. Υπολογίζουμε να ξεκινήσουμε στα τέλη του μήνα. Η παραγωγή δεν είναι μεγάλη, αλλά με τα δεδομένα της συγκεκριμένης χρονιάς, κρίνεται ικανοποιητική».

Τόσο ο κ. Ραψανιώτης, όσο και η κα Καλογήρου, τονίζουν ότι το μέτρο του Πράσινου Τρύγου άργησε να εφαρμοστεί, με αποτέλεσμα μέρος της ωφέλειάς του να εξανεμιστεί, καθώς οι παραγωγοί δεν μπόρεσαν να εξοικονομήσουν πόρους από καλλιεργητικές δαπάνες. «Με μια πρόχειρη εκτίμηση, η ενίσχυση αναμένεται να αποφέρει 30-32 λεπτά/κιλό. Ουσιαστικά, περιορίζουμε τις απώλειες και θα έχουμε κάποια ρευστότητα. Πάντως η πληροφόρηση δεν ήταν επαρκής και πολλοί συνάδελφοι έχασαν την προθεσμία, καθώς η πλατφόρμα έμεινε ανοιχτή για λίγες μόνο ημέρες», σημειώνει η κα Καλογήρου.