Καθαρή στροφή προς το σιτάρι, και δη τον σκληρό σίτο, καταγράφεται στις προθέσεις σποράς των παραγωγών, ενώ για το κριθάρι η τάση φαίνεται ότι παραμένει σταθερή σε πολλές περιοχές, κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, χωρίς, ωστόσο, να εξαιρείται το διστακτικό ενδιαφέρον αλλού. Αυτά προκύπτουν από το νέο οδοιπορικό της «ΥΧ» στις περιφέρειες της χώρας, σχεδόν έναν μήνα μετά το προηγούμενο ρεπορτάζ, που έδειχνε τις αρχικές τάσεις και σκέψεις των παραγωγών. Πλέον, η εικόνα γίνεται πιο σαφής, με τα χειμερινά σιτηρά να κερδίζουν φέτος το ενδιαφέρον των καλλιεργητών και τη νέα ΚΑΠ να παίζει ουσιαστικό ρόλο στις τελικές τους επιλογές.

ρεπορτάζ των Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Ρούστα, Γιάννη Σάρρου, Αφροδίτης Χρυσοχόου

Ξεκινώντας το ρεπορτάζ από τον πληγωμένο από τις καταστροφικές πλημμύρες του Σεπτεμβρίου θεσσαλικό κάμπο, η πρόθεση σποράς των δημητριακών και ιδιαίτερα των σιτηρών παρουσιάζει αυξητική τάση. Αντίθετα, για το κριθάρι, το ενδιαφέρον είναι διστακτικό, λόγω της τρέχουσας χαμηλής εμπορικής τιμής. Οι σπορές επικεντρώνονται στο συμβολαιακό της ζυθοποιίας (τιμή 20 λεπτά, πέρυσι 24 λεπτά) και όχι στο κτηνοτροφικό, καθώς η τιμή έχει μειωθεί στα 15 λεπτά. Αυτές τις ημέρες, μάλιστα, ολοκληρώνεται η σπορά στην ελαιοκράμβη, με τα καλλιεργούμενα στρέμματα να έχουν μειωθεί στο μισό σε σχέση με πέρυσι, ενώ αυξητική είναι η τάση για τα ψυχανθή και τις φακές.

Συμφωνίες πριν από τις μειωμένες τιμές

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νίκαιας, Αντώνη Ρεντζιά, «υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για το σιτάρι, τουλάχιστον στα χωράφια όπου υπάρχει δυνατότητα να ξεκινήσει άμεσα η σπορά. Το θετικό για τον συνεταιρισμό είναι ότι τα περισσότερα μέλη του έκλεισαν το προηγούμενο διάστημα συμφωνίες για τη φετινή σοδειά, προλαβαίνοντας έτσι τις μετέπειτα μειωμένες τιμές. Με τη ‘‘Μέλισσα’’, η τιμή του συμβολαίου ήταν στα 35 λεπτά και στα 32,5 λεπτά το απλό. Έτσι, οι παραγωγοί εξασφάλισαν τα απαιτούμενα χρήματα για την έναρξη των χειμερινών σπορών και αυτό γιατί η πρόσφατη πληρωμή της προκαταβολής της Ενιαίας Ενίσχυσης ήταν φέτος μειωμένη και σε ορισμένες περιπτώσεις προβληματική».

Ο κ. Ρεντζιάς ζητά από την πολιτεία «άμεσα και στοχευμένα μέτρα στήριξης των πλημμυροπαθών, οι οποίοι δεν γνωρίζουν τι μέλλει γενέσθαι με τα ακατάλληλα προς καλλιέργεια χωράφια τους».

Επιπλέον, όπως ο ίδιος επισημαίνει, «έχουν χαθεί μηχανήματα και λάστιχα, έχουν καταστραφεί αποθήκες και άλλα κτήρια. Το ζητούμενο δεν είναι η σπορά των χειμερινών καλλιεργειών που έχει χαθεί, αλλά των εαρινών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τοπική οικονομία».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι δηλώσεις του προέδρου του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου, Γιάννη Κουκούτση, ο οποίος υποστηρίζει ότι «στα στεγνά χωράφια η τάση σποράς των σιτηρών είναι αυξητική». Ωστόσο, εκφράζει τον προβληματισμό του για την προμήθεια του πιστοποιημένου σπόρου, η τιμή του οποίου έχει εκτιναχθεί στα ύψη, όπως σημειώνει, με αποτέλεσμα αρκετοί να αδυνατούν να τον προμηθευτούν, αλλά και για τη χαμηλή εμπορική τιμή που ισχύει σήμερα (στα 26 λεπτά, από 40 λεπτά που προσφερόταν στα αλώνια).

Ακόμη, ο κ. Κουκούτσης καταγγέλλει τις αθρόες εισαγωγές σιταριού από την Τουρκία (πιθανότατα ρωσικής προέλευσης) σε όλη την ΕΕ, εξέλιξη που έχει προκαλέσει αναστάτωση στην ευρωπαϊκή αγορά και μείωση της ζήτησης.

Πιέσεις προς τον ΤΟΕΒ Πηνειού

Την ίδια ώρα, οι πλημμυροπαθείς του Δήμου Κιλελέρ ασκούν πιέσεις στον ΤΟΕΒ Πηνειού, προκειμένου η διοίκησή του να αποσαφηνίσει έγκαιρα τη θέση του για την άρδευση την προσεχή άνοιξη. «Θα παρέχει νερό για πότισμα ή όχι;», ρωτούν. Η πίεση προέρχεται από όσους επιθυμούν να σπείρουν βαμβάκι την άνοιξη, ώστε να μη στραφούν τώρα στις σπορές των δημητριακών.

Υπενθυμίζεται ότι οι υποδομές του ΤΟΕΒ Πηνειού έχουν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό από τον Daniel και τον Elias, με τη διοίκηση του Οργανισμού να μην είναι σε θέση να διαβεβαιώσει εάν μπορεί να εξασφαλίσει την ομαλή άρδευση.

Τέλος, οι παραγωγοί, των οποίων τα χωράφια είναι πλημμυρισμένα, δεν προχωρούν σε κανέναν σχεδιασμό. Από τη μία, δεν γνωρίζουν πότε μπορούν να μπουν τα μηχανήματά τους σε αυτά, ενώ αναμένονται και οι βροχοπτώσεις του χειμώνα. Από την άλλη, οι χαμηλές εμπορικές τιμές, που επικρατούν στα περισσότερα αγροτικά προϊόντα, καθιστούν απαγορευτικό κάθε προγραμματισμό.

Κερδίζει το ενδιαφέρον σε Σέρρες – Κιλκίς το σκληρό

Το σκληρό σιτάρι φαίνεται να κερδίζει το ενδιαφέρον της ζήτησης για τις φετινές καλλιεργητικές προθέσεις των παραγωγών του κάμπου των Σερρών, του Κιλκίς και ευρύτερων περιοχών. Αντίστοιχα, σταθερή ζήτηση παρατηρείται για το κριθάρι και το μαλακό σιτάρι, αφού οι συγκεκριμένες σπορές γίνονται, κυρίως, για κτηνοτροφικούς σκοπούς, είτε από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους για να ταΐσουν τα κοπάδια τους, είτε από παραγωγούς που θα τα δώσουν σε μονάδες.

Αυτές είναι οι παρατηρούμενες τάσεις, όπως τις διακρίνει ο γεωπόνος στην περιοχή της Αλιστράτης Σερρών και υπεύθυνος της σποροπαραγωγικής εταιρείας «Αγροφυλλίδα», Απόστολος Τσιακμάκης.

Ωστόσο, ο ίδιος διευκρινίζει πως, παρά το γεγονός ότι η ζήτηση από τα καταστήματα αγροτικών εφοδίων για σπόρους σκληρού σιταριού είναι ιδιαίτερα υψηλή φέτος σε σχέση με πέρυσι, αυτή δεν αποτυπώνεται ακόμη στο χωράφι, αφού οι σπορές, προς το παρόν, δεν έχουν ξεκινήσει. Αναλόγως της περιοχής και των καιρικών συνθηκών, αυτές θα πραγματοποιηθούν από τα μέσα Νοεμβρίου.

Το ενδιαφέρον των παραγωγών για τα σιτηρά είναι συγκρατημένο σε σύγκριση με την περσινή περίοδο, λόγω των χαμηλών τιμών που επικράτησαν στην αγορά από τον αλωνισμό μέχρι και σήμερα. Προβληματισμός, επίσης, επικρατεί και για άλλα προϊόντα, όπως το βαμβάκι και το καλαμπόκι, των οποίων η συλλογή δεν έχει ολοκληρωθεί.

ΚΑΠ

Όσον αφορά το έντονο ενδιαφέρον για το σκληρό σιτάρι και τη στροφή προς τα χειμερινά σιτηρά, ο κ. Τσιακμάκης τα αποδίδει αφενός στις πολύ χαμηλές αποδόσεις που είχε ο ηλίανθος και αφετέρου στις Συνδεδεμένες Ενισχύσεις, στις δράσεις των Εco-schemes για πιστοποιηµένο σπόρο στο σκληρό σιτάρι, αλλά και στις τιμές, που αναμένονται ικανοποιητικές.

Σταθερές οι εκτάσεις στη Δράμα 

Την ίδια ώρα, ευνοϊκό κλίμα επικρατεί στη Δράμα ως προς την πρόθεση σπορών σε σκληρό και μαλακό σιτάρι, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΑΣ Δράμας, Γιάννη Κεσκίνογλου, ο οποίος υπογραμμίζει και την αμειψισπορά στην περιοχή του Νευροκοπίου. «Οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για τη σπορά. Τα σιτηρά αποτελούν σημαντικό κομμάτι της παραγωγής μας, με πρωταγωνιστή το σκληρό σιτάρι. Επιπλέον, οι περσινές τιμές ήταν καλές, παρότι δεν ήταν οι προπέρσινες», επισημαίνει.

Ο μέσος όρος στην τιμή παραγωγού για το σκληρό σιτάρι κινήθηκε στα 35 με 38 λεπτά το κιλό. Αντίθετα, οι τιμές στο μαλακό ήταν χαμηλές και κινήθηκαν γύρω στα 18 λεπτά το κιλό. Στο κριθάρι, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις στη Δράμα είναι λίγες και το προϊόν προορίζεται για την κτηνοτροφία. Ο κ. Κεσκίνογλου εξηγεί ότι στα σιτηρά θα διατηρήσουν τις ίδιες εκτάσεις με πέρυσι.

Όψιμη η καλλιεργητική περίοδος στη Στερεά Ελλάδα

Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η τρέχουσα καλλιεργητική περίοδος των σιτηρών, όπως αυτή εξελίσσεται, φαίνεται να είναι όψιμη. Λόγω των υψηλών, για την εποχή, θερμοκρασιών και της έλλειψης των βροχοπτώσεων στις περισσότερες περιοχές, οι παραγωγοί παρουσιάζονται διστακτικοί στην προετοιμασία των χωραφιών τους. Υπάρχει, όμως, και ένας σημαντικός αριθμός αγροτών που, ανάλογα με τον τύπο των χωραφιών του, έχει ξεκινήσει τα οργώματα και, στη συνέχεια, θα κάνει τις σπορές.

Σύμφωνα με τον Σεραφείμ Αγραφιώτη, αγρότη από τον Διόνυσο Βοιωτίας, οι παραγωγοί περιμένουν τη βροχή, ώστε να γίνει σωστά η προετοιμασία των εδαφών. «Δεν θα υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις από την περσινή περίοδο, αλλά συνολικά κυριαρχεί μια απογοήτευση στις περισσότερες καλλιέργειες. Η μόνη καλλιέργεια που παρουσιάζει ενδιαφέρον στην περιοχή μας, αλλά υπάρχει σημαντική έλλειψη σπόρου, είναι αυτή της μηδικής», υπογραμμίζει.

Στις περσινές τιμές ο σπόρος των σιτηρών

Σταθερές δείχνουν να είναι και οι εκτάσεις στο οροπέδιο του Δομοκού. Ο Δημήτρης Τσαρτσάλης, γεωπόνος της περιοχής, αναφέρει στην «ΥΧ» ότι «το σκληρό σιτάρι και το κριθάρι θα καλύψουν τις περσινές εκτάσεις». Ο ίδιος μάς ενημερώνει, επίσης, ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της σποράς στην ελαιοκράμβη, με σημαντικά μειωμένες εκτάσεις σε σχέση με την περσινή περίοδο.

«Οι παραγωγοί θα πάρουν ολοκληρωμένες αποφάσεις μετά τον αλωνισμό των καλαμποκιών, ώστε να έχουμε την τελική εικόνα της νέας καλλιεργητικής περιόδου», εξηγεί. Σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις σπόρων σιτηρών για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο, ο κ. Τσαρτσάλης τονίζει ότι έχουν ξεκινήσει οι δηλώσεις των παραγωγών και ότι οι τιμές κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα με τα περσινά.