Αντιμέτωποι με ακόμα μία επιβάρυνση που έρχεται να προστεθεί στα ήδη δυσβάσταχτα κόστη λειτουργίας και διαχείρισης των εκμεταλλεύσεων κινδυνεύουν να βρεθούν οι επαγγελματίες του αγροτικού χώρου λόγω του… καλπάζοντος πληθωρισμού.
Ο νέος πονοκέφαλος έχει να κάνει με τις ασφαλιστικές εισφορές και, πιο συγκεκριμένα, με τη σύνδεσή τους για τα έτη 2023 και 2024 με τον πληθωρισμό, κάτι που προβλέπεται ρητά στον «νόμο Βρούτση» και αφήνει… ορθάνοιχτο το παράθυρο για αυξήσεις στο κόστος ασφάλισης από την επόμενη χρονιά.
Οι ισχύουσες διατάξεις ορίζουν ότι για το διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 τα ποσά των εισφορών όλων των ασφαλιστικών κατηγοριών για τους μη μισθωτούς «προσαυξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους».
Οι εισφορές μένουν αμετάβλητες, εφόσον ο δείκτης κινηθεί πτωτικά, ενώ από το 2025 και μετά η προσαύξηση θα γίνεται με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών.
Το «καλό» και το «κακό» σενάριο
Βέβαια, το 2020 που ψηφίστηκε ο εν λόγω νόμος, ο πληθωρισμός βρισκόταν σε αρνητικό έδαφος και νούμερα όπως το 5,6% που προέβλεψε πριν από λίγες μέρες για φέτος ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας ή το 6,3%, που αναμένει η Κομισιόν, φάνταζαν… εξωπραγματικά.
Στην πρώτη περίπτωση, μια αύξηση 5,6% στον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή θα ανέβαζε την ελάχιστη συνολική εισφορά, δηλαδή αυτήν της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας που επιλέγει η πλειονότητα των αγροτών στα 132 ευρώ/μήνα από 125 ευρώ που είναι σήμερα, κάτι που ισοδυναμεί με επιπλέον κόστος 84 ευρώ για το σύνολο του έτους.
Στο –πιο απαισιόδοξο– σενάριο της Κομισιόν με τον πληθωρισμό στο 6,3%, η αύξηση στη μηνιαία εισφορά της 1ης κατηγορίας θα ανέρχεται σε 7,875 ευρώ, διαμορφώνοντας ένα ασφάλιστρο 132,785 ευρώ. Όλα αυτά, φυσικά, χωρίς να υπολογίζονται οι ακόμα πιο δυσοίωνες προβλέψεις για διψήφιο φετινό πληθωρισμό που έχουν διατυπώσει ορισμένοι αναλυτές.
«Σβήνονται» οι μειώσεις στην επικουρική
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αυξήσεις δεν περιορίζονται μόνο στις εισφορές για κύρια σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη, αλλά συμπαρασύρουν και εκείνες της επικουρικής ασφάλισης.
Έτσι, με βάση τις προβλέψεις του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών, οι εισφορές της επικουρικής για την 1η ασφαλιστική κατηγορία θα διαμορφωθούν το 2023 σε 41,184 ευρώ/μήνα έναντι 39 ευρώ σήμερα, «σβήνοντας» ουσιαστικά τις μειώσεις που πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου 2022 και μετά (σ.σ. μέχρι τις 31 Μαΐου η εν λόγω εισφορά είναι 42 ευρώ/μήνα).
Ανοδικά τα χρέη στο τρίμηνο
Όπως είναι λογικό, πέρα από τους άμεσα θιγόμενους, δηλαδή τους αγρότες και τους υπόλοιπους μη μισθωτούς, τα παραπάνω προβληματίζουν έντονα και το υπουργείο Εργασίας, δεδομένου ότι η πανδημία και οι ανατιμήσεις σχεδόν σε κάθε πεδίο της οικονομικής δραστηριότητας απειλούν να δημιουργήσουν μια νέα γενιά οφειλετών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση προόδου του ΚΕΑΟ, στο πρώτο τρίμηνο του 2022 τα χρέη προς όλα τα Ταμεία αυξήθηκαν κατά 1,8 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να ξεπερνούν στο τέλος Μαρτίου τα 42,8 εκατ. ευρώ.
Στους αγρότες, πάντως, καταγράφεται μείωση του πλήθους των οφειλετών σε 309.535 από 314.176 στο δ’ τρίμηνο του 2022, με μικρή αύξηση όμως του τρέχοντος υπολοίπου οφειλών κατά 5 εκατ. ευρώ (1,783 δισ. ευρώ έναντι 1,778 δισ. ευρώ στις 31/12/2021). Καταγράφονται, επίσης, αυξήσεις στις εισπράξεις τόσο εντός όσο κι εκτός ρυθμίσεων κατά σχεδόν 6 και 3 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με αποτέλεσμα στο τέλος Μαρτίου 2022 να ανέρχονται συνολικά σε 229,98 εκατ. ευρώ από οφειλέτες του τ. ΟΓΑ.
Αποφάσεις από το φθινόπωρο
Στο τραπέζι έχουν πέσει διάφορες προτάσεις από το «πάγωμα» ή την επιβολή πλαφόν στην αύξηση των εισφορών μέχρι την αναπροσαρμογή τους, ώστε να συνδέονται από του χρόνου (αντί για το 2025) με την αύξηση των μισθών. Φυσικά, δεν μπορεί να αποκλεισθεί και το ενδεχόμενο ο νόμος να εφαρμοσθεί κατά γράμμα και οι αυξήσεις να τρέξουν από του χρόνου βάσει του πληθωρισμού.
Προς το παρόν, πάντως, και δεδομένου του ρευστού σκηνικού, στο υπουργείο Εργασίας μεταθέτουν τις τελικές αποφάσεις για το φθινόπωρο και μετά, οπότε και εικάζεται ότι θα υπάρχει μια πιο ασφαλής εκτίμηση για τα επίπεδα στα οποία θα κλείσει ο πληθωρισμός.
