Δεν είναι λίγες οι φορές που οι αγρότες έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της κριτικής της κοινής γνώμης για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος ή την κατασπατάληση των επιδοτήσεων. Και παρότι το συγκεκριμένο επάγγελμα προϋποθέτει σκληραγώγηση, για πολλούς μια τέτοιου είδους πίεση δεν είναι διαχειρίσιμη.
Σε αυτήν τη διαπίστωση καταλήγει η έρευνα που διενήργησαν οι κεντρικές αγροτικές και συνεταιριστικές οργανώσεις Copa-Cogeca, στην οποία γίνεται ξεκάθαρο ότι οι επικριτικές συμπεριφορές και οι εκδικητικές πολιτικές κινδυνεύουν να απομακρύνουν αρκετούς παραγωγούς από τον κλάδο, ιδιαίτερα στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Στο πλαίσιο της έρευνας, 2.500 αγρότες από τέσσερις διαφορετικές χώρες της ΕΕ (σ.σ. Ιταλία, Ουγγαρία, Γαλλία και Γερμανία) ρωτήθηκαν για τις εις βάρος τους επικρίσεις, τη στοχοποίηση και τον τρόπο με τον οποίο οι συμπεριφορές αυτές επηρεάζουν τη ζωή τους. Το συμπέρασμα το οποίο εξήχθη ήταν ότι πάνω από το 30% των Γάλλων και των Γερμανών αγροτών «αισθάνονται αποθαρρυμένοι» από τις εις βάρος τους συμπεριφορές και μάλιστα αυτό το συναίσθημα τους έχει φέρει στο σημείο να σκέφτονται μέχρι και να αποχωρήσουν από τον πρωτογενή τομέα.
Αντιθέτως, το λεγόμενο «agri-bashing», όπως είναι η ορολογία που χρησιμοποιείται για τέτοιες επιθετικές συμπεριφορές εις βάρος των παραγωγών, βρέθηκε να έχει μικρότερο αντίκτυπο στην Ιταλία και στην Ουγγαρία, με το 12% και λιγότερο από το 5% των αγροτών αντίστοιχα να αναρωτιούνται εάν θα πρέπει συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα. Στα τέλη του περασμένου έτους, συμμετέχοντες σε αγροτικές διαδηλώσεις στην Ολλανδία, στη Γαλλία και στη Γερμανία ανέφεραν ότι το «agri-bashing» ήταν μία από τις αιτίες για τη διαμαρτυρία τους, παράλληλα με άλλα ζητήματα, όπως η εμπορική συμφωνία ΕΕ-Mercosur και οι αυστηρότερες περιβαλλοντικές πολιτικές.
Ο περιβαλλοντικός αντίλογος
Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση BirdLife Europe, ο όρος «agri-bashing» χρησιμοποιείται από την αγροτική βιομηχανία για να εκτρέψει την προσοχή μακριά από την πραγματικότητα του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του τομέα.
«Το αδιαμφισβήτητο επιστημονικό τεκμήριο είναι ότι η εντατική γεωργία, που κυριαρχεί στην Ευρώπη, καταστρέφει τη φύση, μολύνει το νερό μας και συμβάλλει σε ένα μεγάλο ποσοστό εκπομπών αερίων θερμοκηπίου», δήλωσε ο Harriet Bradley, αρμόδιος αγροτικής πολιτικής στην BirdLife Europe. «Η ιδέα ότι η επιστήμη προβαίνει σε ‘’agri-bashing’’ είναι παράλογη και δεν βοηθά τον αγροτικό τομέα».
Ο κορωνοϊός μεταστρέφει την κοινή γνώμη υπέρ των τοπικών παραγωγών
Να σημειωθεί, πάντως, ότι η έρευνα των Copa-Cogeca διεξήχθη πριν από την πανδημία του κορωνοϊού, μια κρίση η οποία έχει αναστρέψει τη στάση της κοινής γνώμης απέναντι στους τοπικούς παραγωγούς. Η αυξημένη υποστήριξη που παρατηρείται για τους μικρομεσαίους αγρότες σε ορισμένα κράτη-μέλη είναι εύλογη, χάρη στον ρόλο που έχουν διαδραματίσει οι τελευταίοι στην κάλυψη των ελλείψεων στα ράφια των σούπερ μάρκετ και στην εξομάλυνση των διαταραχών των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τοπικής παραγωγής.
Μάλιστα, αρκετοί αγρότες αναφέρουν στην ιστοσελίδα IHS Markit ότι η απειλή του κορωνοϊού έχει συμβάλει στην ανάδειξη της σημασίας της επισιτιστικής ασφάλειας και της πιο βιώσιμης τοπικής παραγωγής. Όσο για τους περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένους επικριτές του πρωτογενούς τομέα, εκείνοι δεν βλέπουν τη συγκυρία της COVID-19 ως διάψευση του «agri-bashing», αλλά ως έμπρακτη απόδειξη του τι πρέπει να αλλάξει στον βιομηχανοποιημένο κλάδο, ο οποίος έχει την ευκαιρία να δώσει ξανά ζωτική ώθηση στην τοπική παραγωγή.
