Συγκομιδή 2024: Κακές προοπτικές για τα σιτηρά, σταθερές για τους ελαιούχους σπόρους

Οι εμπειρογνώμονες των ομάδων εργασίας Copa και Cogeca για τα δημητριακά, τους ελαιούχους σπόρους και τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες προβλέπουν ότι το 2024 θα είναι μια πολύ κακή χρονιά για τα σιτηρά της ΕΕ, μια σταθερή χρονιά για τους ελαιούχους σπόρους, ενώ για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες τα αποτελέσματα αναμένεται να είναι πιο θετικά. Βέβαια, η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί περαιτέρω.
Σιτηρά
Η παραγωγή σιτηρών στην ΕΕ-27 αναμένεται να φθάσει τους 257,3 εκατομμύρια τόνους, καταγράφοντας μείωση κατά -4,7% σε σύγκριση με τη συγκομιδή του 2023. Εντωμεταξύ, η παραγωγή ελαιούχων σπόρων αναμένεται να μειωθεί κατά -1,0%, στους 31,9 εκατ. τόνους, ενώ οι πρωτεϊνούχες καλλιέργειες θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 13% με 3,9 εκατ. τόνους.
Οι αποδόσεις για τα σιτηρά αναμένεται επί του παρόντος να μειωθούν ελαφρώς για το 2024 (-1,2%) και λαμβάνοντας υπόψη τη μείωση της καλλιεργήσιμης έκτασης (-3,5%), τα αποτελέσματα για τη συγκομιδή θα πρέπει να είναι χαμηλότερα από αυτά του 2023. Πρέπει επίσης να σημειωθεί μια αρκετά μειωμένη παραγωγή σιταριού (-6,3%) και κριθαριού (-9%), ενώ ο αραβόσιτος παραμένει σταθερός (-0,5%) και η βρώμη παρουσιάζει ελαφριά αύξηση (+21,2%).
Όσον αφορά τη γεωγραφική κατανομή της παραγωγής, τα περισσότερα βόρεια (Βέλγιο, Γαλλία, Δανία, Γερμανία) και κεντρικά/ανατολικά κράτη μέλη παρουσίασαν μείωση της παραγωγής, μερικές φορές αρκετά συνεπακόλουθη (-3 εκατ. τόνοι για την Πολωνία, -9 εκατ. τόνοι για τη Γαλλία), η οποία δεν αντισταθμίζεται πραγματικά από μια σοβαρή αύξηση της παραγωγής στην Ισπανία σε σύγκριση με το 2023 (+3 εκατ. τόνοι για την Ισπανία).
Συνολικά, αυτό τοποθετεί το 2024 κάτω από το 2023 (το οποίο ήταν ήδη ένα φτωχό έτος), αλλά και πολύ πιο κάτω από τον μέσο όρο παραγωγής σιτηρών των τελευταίων 5 ετών (-8,4%). Αυτή η ήδη ανησυχητική πρόβλεψη μπορεί κάλλιστα να επιδεινωθεί τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, λόγω των περίπλοκων καιρικών φαινομένων και της αδυναμίας εργασίας στα χωράφια -η σπορά καθυστέρησε σε πολλές περιοχές, καθιστώντας τις αποδόσεις πολύ ευαίσθητες στις καιρικές συνθήκες τις επόμενες εβδομάδες.
Ελαιούχοι σπόροι
Όσον αφορά τους ελαιούχους σπόρους, η κατάσταση είναι αρκετά σταθερή με μικρή μείωση (-1,6%) αλλά ελαφρώς βελτιωμένες αποδόσεις (+0,7%), γεγονός που οδήγησε σε μικρή μείωση της παραγωγής σε σχέση με το 2023 (-1,0%), κυρίως λόγω της μείωσης τόσο της καλλιεργήσιμηςέκτασης όσο και των αποδόσεων για την ελαιοκράμβη. Ωστόσο, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της πενταετίας, η φετινή χρονιά παραμένει αρκετά θετική (+6,3%). Όσον αφορά την κατάσταση στα επιμέρους κράτη μέλη, είναι αρκετά ομοιόμορφα κατανεμημένη. Μπορούμε να σημειώσουμε μόνο μια σημαντική αύξηση στην Ισπανία (+50% σε ετήσια βάση) που εξηγείται από την εξαιρετικά κακή χρονιά που είχε το 2022, ενώ στην Πολωνία η μείωση της παραγωγής είναι αρκετά υψηλή σε σύγκριση με τις άλλες χώρες (-15% σε ετήσια βάση).
Πρωτεϊνούχες καλλιέργειες
Όσον αφορά τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες, η κατάσταση είναι συνολικά πολύ θετική, εκτός από τη Γαλλία όπου αναμένουμε μείωση κατά 16% από έτος σε έτος, κυρίως λόγω των αποδόσεων. Ωστόσο, τόσο για τους ελαιούχους σπόρους όσο και για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες, όπως και για τα σιτηρά, οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες και μπορεί κάλλιστα να αλλάξουν την κατάσταση.