Διεθνής ημέρα δασών: Κλιματική αλλαγή, ελλείψεις σε δασικό προσωπικό και χρηματοδότηση, οι μεγαλύτερες απειλές

Σε κρίσιμη καμπή εισέρχεται το 2025 ένας από τους πιο βασικούς φυσικούς πόρους της χώρας μας, τα δάση. Η απειλή από την κλιματική αλλαγή παραμένει, η θεσμική μεταρρύθμιση για την προστασία των δασών καθυστερεί και –σύμφωνα με κάποιους– προχωρά προς τη λάθος κατεύθυνση, ενώ οι δασικές υπηρεσίες σε όλη την Ελλάδα υπολειτουργούν. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, σήμερα, 21 Μαρτίου, η οποία έχει καθιερωθεί
από το 2012 ως Διεθνής Ημέρα Δασών (πρώην Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας), καλούμαστε να δούμε τους τρόπους διάσωσης και βιώσιμης διαχείρισης, ακόμα και αύξησης του δασικού πλούτου. Σύμφωνα με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), την 21η Μαρτίου κάθε έτους το δάσος έχει την τιμητική του. Θέμα της φετινής χρονιάς, όπως καθορίστηκε από τον ΟΗΕ, είναι: «Δάση και Τρόφιμα».

Περισσότερα από 5 δισ. άνθρωποι σε όλον τον κόσμο χρησιμοποιούν δασικά προϊόντα για τροφή. Τα δάση και τα δέντρα είναι μια πλούσια πηγή ξηρών καρπών, φρούτων, σπόρων, ριζών, φύλλων, μανιταριών, μελιού, κρέατος και εντόμων, παρέχοντας τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στη διατροφική αλυσίδα των ανθρώπων. Επίσης, περισσότερα από 2 δισ. άνθρωποι βασίζονται στο ξύλο και σε άλλα παραδοσιακά καύσιμα για το μαγείρεμα της τροφής τους. Η χρήση του ξύλου χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται συνήθως από τα αγροτικά νοικοκυριά, ιδίως σε πιο φτωχές χώρες, ως πηγή για την ετοιμασία του φαγητού.

Επιπρόσθετα, τα δάση στηρίζουν τη γεωργία, παρέχοντας τον κατάλληλο τόπο για επικονιαστές, βοηθώντας να διατηρηθεί το έδαφος υγιές, συγκρατώντας νερό, προσφέροντας τροφή και καταφύγιο για τους ζωικούς οργανισμούς, ρυθμίζοντας τις θερμοκρασίες και λειτουργώντας ως φυσικά εμπόδια ενάντια στον άνεμο για τις καλλιέργειες, καθώς και ενισχύοντας τις βροχοπτώσεις για γεωργικές ανάγκες. Το κρέας, που προέρχεται από τα άγρια ζώα που βρίσκονται στα δάση, είναι απαραίτητη πηγή πρωτεϊνών και μικροθρεπτικών συστατικών. Περισσότερα από 3.200 είδη άγριων ζώων χρησιμοποιούνται ως τροφή.

Τα δάση είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή πόσιμου νερού, από το οποίο εξαρτώνται τα οικοσυστήματα, η επισιτιστική ασφάλεια και η διατροφή μας. Οι δασικές λεκάνες απορροής παρέχουν καθαρό πόσιμο νερό σε περισσότερο από το 85% των μεγάλων πόλεων της γης και μέσω σωστής διαχείρισης των δασών παρέχεται η δυνατότητα της βελτίωσης της ποιότητας του νερού για πάνω από 1,7 δισ. ανθρώπους που κατοικούν σε μεγάλες αστικές περιοχές, συμβάλλοντας στην ασφάλεια τροφής και νερού.

Τα δάση στηρίζουν τα αγροτικά εισοδήματα και ενισχύουν τη διατροφική αλυσίδα. Σε ορισμένες χώρες και περιοχές, τα δάση και τα δέντρα παρέχουν περίπου το 20% του εισοδήματος για τα αγροτικά νοικοκυριά, επιτρέποντας την πρόσβαση σε θρεπτικές τροφές, ιδιαίτερα για τα φτωχότερα νοικοκυριά.

Δασική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα

Μετά τις πολύ μεγάλες καταστροφές από τις δασικές πυρκαγιές, που έπληξαν τον Έβρο, την Εύβοια, την Αττική και άλλες περιοχές της Ελλάδας, το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε υποσχεθεί ότι θα προχωρήσει σε θεσμική μεταρρύθμιση του καθεστώτος προστασίας των δασών.

Σήμερα, 21 Μαρτίου του 2025, ολοκληρώνεται η δημόσια διαβούλευση για τις τρεις υπουργικές αποφάσεις του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκη, με τις οποίες η αρμοδιότητα του καθαρισμού και της εκμετάλλευσης της βιομάζας και της ξυλείας των ελληνικών δασών θα μεταβιβαστεί σε υβριδικά συστήματα διαχείρισης δασών στα οποία κατά 50% θα συμμετέχουν ιδιωτικές εταιρείες και κατά 50% οι Δασικοί Συνεταιρισμοί Εργασίας.

Τα δάση είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή πόσιμου νερού, από το οποίο εξαρτώνται τα οικοσυστήματα, η επισιτιστική ασφάλεια και η διατροφή μας

Από τις πρώτες μέρες της διαβούλευσης έχουν ξεσπάσει αντιδράσεις από την πλευρά των ακτιβιστικών οργανώσεων για την προστασία των δασών, ενώ και συνδικαλιστικοί φορείς των δασολόγων έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους. Βέβαια, η ηγεσία του υπουργείου έχει αλλάξει και αναμένουμε να δούμε τις προτεραιότητες του νέου υπουργού, Σταύρου Παπασταύρου, ο οποίος είναι δικηγόρος με εμπειρία στο διεθνές, οικονομικό και επιχειρηματικό δίκαιο.

Το βασικό επιχείρημα των οργανώσεων και των φορέων, που αντιδρούν στη μεταρρύθμιση Σκυλακάκη, είναι ότι ανοίγει τον δρόμο για την παραχώρηση της εκμετάλλευσης των δασών από ιδιώτες. Συγκεκριμένα, η οργάνωση «Σώστε την Πάρνηθα» υποστηρίζει με ανακοίνωσή της ότι «τα τελευταία χρόνια, η αδιαφορία της πολιτείας για την υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι εμφανέστατη. Οι αιτίες πολλές:

• Υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών, με αποτέλεσμα τη μη ενημέρωση του κοινού (π.χ. για τους κανονισμούς των εθνικών δρυμών και προστατευμένων περιοχών και την αποτελεσματική πρόληψη έναντι καταστροφών).
• Έλλειψη κονδυλίων και κακή διαχείριση των λιγοστών πόρων.
• Κακός συντονισμός σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
• Ανεκπαίδευτο προσωπικό.

Από το 2019 και μετά, ένα προσχεδιασμένο έγκλημα βρίσκεται σε εξέλιξη εις βάρος των δασών ανά την ελληνική επικράτεια και, κατ’ επέκταση, της κοινωνίας και των μελλοντικών γενεών. Με την τακτική της σκόπιμης εγκατάλειψης και υποβάθμισης, τεράστιες δασικές εκτάσεις οδηγούνται μεθοδευμένα στην οικονομική εκμετάλλευση».

Στη συνέχεια, η οργάνωση αναφέρει: «Οδεύουμε προς την ολοκλήρωση της καταστροφής με τη δημιουργία των λεγόμενων “Υβριδικών Συνεργατικών Σχημάτων” (ιδιώτες και βιομηχανίες ξύλου) για την απόληψη βιομάζας, όπως δηλαδή αποκαλούν τα δέντρα και τους θάμνους που συνιστούν το δάσος, τα οποία μετατρέπονται σε υλικά προς καύση. Με το πρόσχημα της διαχείρισης, τα συνεργατικά αυτά σχήματα θα αποκομίσουν τεράστια κέρδη από κρατικές επιδοτήσεις που θα προέρχονται από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων».

Στο σημερινό αφιέρωμα της «ΥΧ» για τη Διεθνή Ημέρα Δασών, μιλούν οι άνθρωποι που στελεχώνουν τις δασικές υπηρεσίες στην περιφέρεια, καθώς και ιδιώτες δασολόγοι, σχετικά με το πώς μπορεί να βελτιωθεί η σημερινή κατάσταση και να προστατευθούν τα δασικά οικοσυστήματα, όσο αυτό είναι δυνατόν, από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού.

Κεντρική Μακεδονία: Ανεπαρκές το προσωπικό στο δασαρχείο των Σερρών

Υποστελέχωση, ελλείψεις σε προσωπικό όλων των ειδικοτήτων, αλλά και σε χρηματοδότηση για τη διενέργεια έργων και εργασιών αντιπυρικής προστασίας των δημόσιων δασών και δασικών εκτάσεων, είναι από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα δασαρχεία της χώρας, μεταξύ αυτών και το Δασαρχείο Σερρών.

Με την περιοχή ευθύνης του να καλύπτει σχεδόν τον μισό νομό, είναι το μεγαλύτερο σε έκταση από τα άλλα δύο δασαρχεία της περιοχής και οι υπάλληλοι καλούνται να φέρουν σε πέρας ένα πολυποίκιλο έργο. Εκτός από τη διαχείριση των δασών και τα συνηθισμένα αντικείμενα που έχουν οι δασικές υπηρεσίες, πρέπει να εργαστούν για το φυτώριο του δασαρχείου, τη λευκοκαλλιέργεια, τον πεστροφογεννητικό σταθμό, την ελεγχόμενη κυνηγετική περιοχή, όπως και για το εκτροφείο θηραμάτων.

«Όπως σε όλο το Δημόσιο που αντιμετωπίζει μείωση προσωπικού, στις δασικές υπηρεσίες είναι ακόμη πιο έντονη η κατάσταση, αφού επιτελούν ένα δύσκολο και πολύπλευρο έργο. Οι παραπάνω δράσεις που έχουμε, για να λειτουργήσουν, χρειάζονται ανθρώπους από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες έως και τη δράση στο πεδίο, είτε δασοφύλακας, είτε δασοπόνος, δασολόγος που πρέπει να επιβλέψει, να καθοδηγήσει και να προγραμματίσει. Όλα αυτά απαιτούν εργατοώρες, τόσο σε επιστημονικό επίπεδο όσο και σε πρακτικό. Συνεπώς, η δουλειά μας είναι πολύ δύσκολη και, δυστυχώς, δεν έχουμε προσωπικό», τονίζει η δασάρχης Σερρών, Ειρήνη Ιασωνίδου.

Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των δασικών υπηρεσιών, η κα Ιασωνίδου επισημαίνει πως αν και αυτή έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια με χρήματα που προέρχονται από το ΤΑΙΠΕΔ για την αντιπυρική προστασία όλου του δασικού δικτύου, ωστόσο υπάρχουν ανάγκες και σε υλικοτεχνική υποδομή και σε μέσα.

«Το πιο κομβικό σημείο για εμάς είναι η στελέχωση των δασικών υπηρεσιών, αφού υπάρχουν ανάγκες σε προσωπικό σε όλες τις ειδικότητες. Το δάσος είναι ένα πολύτιμο αγαθό ανεκτίμητης αξίας, το οποίο πρέπει όλοι να το φροντίσουμε, με οργανωμένο τρόπο χωρικά και χρονικά, με προγραμματισμό και ακολουθώντας τις βασικές αρχές της δασολογικής επιστήμης», καταλήγει η δασάρχης Σερρών.

Δυτική Ελλάδα: «Γερασμένο» το προσωπικό στις δασικές υπηρεσίες

Σημαντικά είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δασικές υπηρεσίες στη Δυτική Ελλάδα. Πρώτιστο πρόβλημα, σύμφωνα με τους αρμόδιους και τους επικεφαλής των δασαρχείων, είναι το γερασμένο προσωπικό και η υποστελέχωση των δασικών υπηρεσιών.

Είναι χαρακτηριστικό, όπως επισημαίνει ο δασάρχης Πύργου Ηλείας, Παναγιώτης Λάττας, ότι «το προσωπικό στις δασικές υπηρεσίες είναι γερασμένο και ο μέσος όρος ηλικίας είναι τα 58 έτη! Εγώ, προσωπικά, είμαι ο τελευταίος που διορίστηκα στην υπηρεσία μας το 2000. Οι δασικές υπηρεσίες χρειάζονται νέους δασολόγους και είναι απαραίτητο να στελεχωθούν με επιστημονικό και τεχνολογικό προσωπικό».

Από την πλευρά του, ο δασολόγος Γιάννης Παππάς, πρώην δασάρχης Καλαβρύτων, συμπληρώνει: «Στη Νότια Ελλάδα, το πρόβλημα της υποστελέχωσης των δασικών υπηρεσιών είναι μεγάλο. Οι δασικές υπηρεσίες στη χώρα μας είναι κατακερματισμένες και χωρίς προσωπικό. Θα μπορούσαν να στηριχθούν οικονομικά και μέσα από τον Ενιαίο Φορέα Δασών, που ανήκει στο Πράσινο Ταμείο. Ο φορέας αυτός έχει κάθε χρόνο έσοδα περίπου 19 εκατ. ευρώ, που δεσμεύονται όμως και δεν δίνονται στη συνέχεια για την υποστήριξη των δασικών υπηρεσιών, καθώς υπάρχει “κόφτης” λόγω των μνημονιακών υποχρεώσεων».

Καθαρισμοί δασών μέσω του προγράμματος «Antinero»

Στον θετικό αντίκτυπο, που έχει αφήσει η ολοκλήρωση του προγράμματος προληπτικών καθαρισμών δασών «Antinero» του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ), με καθαρισμό διάφορων επικίνδυνων σημείων στις δασικές εκτάσεις της Ηλείας, αλλά και στις διαχειριστικές μελέτες που έχουν υποβληθεί προς έγκριση για το δάσος της Φολόης και της Λαμπείας, αντίστοιχα, αναφέρεται ο δασάρχης Πύργου.

«Έχουμε αφαιρέσει τη βιομάζα, δημιουργήσαμε αντιπυρικές ζώνες και βελτιώσαμε τις υφιστάμενες, ενώ έχουμε προχωρήσει σε αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα μέσα από το πρόγραμμα “Antinero” του υπουργείου Περιβάλλοντος. Περιμένουμε την έγκριση από τις αρμόδιες υπηρεσίες για τις διαχειριστικές μελέτες που αφορούν το δάσος της Φολόης και της Λαμπείας, κατασκευάζουμε καινούργιο πυροφυλάκιο, που θα το παραχωρήσουμε στην πυροσβεστική υπηρεσία, καθαρίζουμε τις περιοχές γύρω από τους αρχαιολογικούς χώρους της Ηλείας κ.ά.», σημειώνει ο κ. Λάττας.

Σε ό,τι αφορά τη χρήση των νέων τεχνολογιών, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «στην υπηρεσία μας διαθέτουμε ένα drone. Ο εξοπλισμός των δασικών υπηρεσιών πρέπει να ενισχυθεί. Επίσης, θα πρέπει να υιοθετηθούν στις δασικές υπηρεσίες σύγχρονοι τρόποι για την πρόληψη των πυρκαγιών και την πυροπροστασία. Χρειάζεται, για παράδειγμα, η σύσταση ενός ενιαίου φορέα που θα έχει τον συντονισμό της εναέριας επιτήρησης με drones, όπως επίσης θα πρέπει να δημιουργηθεί και ένα ενιαίο σύστημα διαχείρισης των οχημάτων των δασικών υπηρεσιών που διαθέτουν GPS».

Ήπειρος & Δυτική Μακεδονία: Προσλήψεις 20 δασολόγων στις δασικές υπηρεσίες

Με επιπλέον 20 δασολόγους θα στελεχωθούν το επόμενο διάστημα οι διευθύνσεις και οι δασικές υπηρεσίες που υπάγονται στην Επιθεώρηση Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, όπως αναφέρει στην «ΥΧ» η προϊσταμένη της Επιθεώρησης, Μαρία Τσιατούρα.

«Η περσινή περίοδος είχε θετικό αποτύπωμα, καθώς αντιμετωπίσαμε πολλές πυρκαγιές στην Ήπειρο, με μικρές σχετικά απώλειες. Συγκεκριμένα, είχαμε 260 φωτιές και καταστράφηκαν κάτω από 50 στρέμματα. Αυτό οφείλεται στην άριστη συνεργασία που έχουμε με την Πυροσβεστική Υπηρεσία και τους υπόλοιπους φορείς (δήμους, περιφέρεια κ.λπ.). Επίσης, συνδράμει θετικά η υλοποίηση του προγράμματος “Antinero”, καθώς έχει γίνει καθαρισμός στα περιαστικά δάση», τονίζει η κα Τσιατούρα.

Σε ό,τι αφορά τη στελέχωση των υπηρεσιών και τον εξοπλισμό, η ίδια προσθέτει: «Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η πρόσληψη 20 δασολόγων που θα καλύψουν θέσεις σε διάφορες υπηρεσίες μας. Υστερούμε λίγο σε οχήματα, αλλά εκτιμώ ότι θα μας στείλουν καινούργια το επόμενο διάστημα. Στην περιοχή ευθύνης μας, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία και στο πλαίσιο της πυροπροστασίας, χρησιμοποιούμε θερμικές κάμερες, όπως επίσης υπάρχουν κάμερες παρακολούθησης σε κομβικά σημεία σε όλη την Ήπειρο, ενώ χρησιμοποιούνται και drones στο πλαίσιο της πυροπροστασίας. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και θα πρέπει να είμαστε όλοι σε εγρήγορση. Ήδη, φέτος στην Καστοριά, είχαμε πέντε φωτιές».

Η υποστελέχωση, οι ελλείψεις σε προσωπικό, αλλά και σε χρηματοδότηση για τη διενέργεια έργων και εργασιών αντιπυρικής προστασίας είναι από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα δασαρχεία της χώρας

Στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Δασών, η Επιθεώρηση Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας διοργανώνει σήμερα, Παρασκευή 21 Μαρτίου, σε όλες τις Διευθύνσεις Δασών της περιοχής αρμοδιότητάς της διάφορες εκδηλώσεις, όπως δενδροφυτεύσεις, ενημερωτικές ομιλίες και δράσεις σε σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, διανομή δενδρυλλίων, φυλλαδίων κ.ά., απευθύνοντας κάλεσμα σε όλους τους πολίτες και τους φορείς «να αναγνωρίσουν τη ζωτική σημασία των δασών για την υγεία του πλανήτη και την ευημερία των μελλοντικών γενεών».

Πελοπόννησος; «Γυμνές» από προσωπικό οι δασικές υπηρεσίες στη Λακωνία

Η μεγάλη απουσία επιστημονικού προσωπικού χαρακτηρίζει και αυτήν τη χρονιά τη λειτουργία των δασικών υπηρεσιών, που πλέον είναι θέμα χρόνου να παραδώσουν τις όποιες μελέτες απαιτούνται για τη διαχείριση των δασών σε ιδιώτες.

Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Λακωνίας, Ηλίας Κοντάκος, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η διαχείριση των δασών στον Νομό Λακωνίας έχει δύο διαχειριστικά συμπλέγματα, που είναι του Ανατολικού Ταϋγέτου και του Πάρνωνα. Εδώ και αρκετά χρόνια, η διαχείριση της υλοτομίας γινόταν με διαχειριστικές μελέτες, που συνέτασσε η υπηρεσία μας. Λόγω, όμως, παντελούς έλλειψης επιστημονικού προσωπικού, γίνεται προσπάθεια, ώστε οι μελέτες αυτές να ανατεθούν σε ιδιώτες. Η υπηρεσία έχει μόνο έναν δασολόγο. Στο σύνολό τους, οι υπηρεσίες έχουν έναν ή δύο δασοπόνους, που δεν έχουν όμως δικαίωμα να κάνουν ούτε προσημάνσεις, εάν δεν υπάρχει δασολόγος».

Σε ό,τι αφορά το μέλλον, ο κ. Κοντάκος τονίζει ότι στην επόμενη πενταετία θα υπάρξουν και άλλες αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδοτήσεων και αυτό το γεγονός θα μεγεθύνει το πρόβλημα. Και καταλήγει: «Λόγω της κλιματικής αλλαγής, έχουμε μετακινήσεις δασοπονικών ειδών, που αναζητούν ψυχρότερα ή θερμότερα είδη. Όλα αυτά χρειάζονται μελέτη για να αντιμετωπιστούν. Σε ό,τι αφορά τη χρήση νέων τεχνολογιών, αυτή είναι συνυφασμένη με το υφιστάμενο προσωπικό. Πιθανώς να μπορέσουμε να ασχοληθούμε με αυτά, εάν υπάρχουν το απαιτούμενο προσωπικό και οι απαραίτητες πιστώσεις».

Ανατολική Μακεδονία: Διαρκής η προετοιμασία για τη θερινή περίοδο στη Δράμα

Η διευθύντρια Δασών του Νομού Δράμας, Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, αναφέρει στην «ΥΧ» ότι η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Δασών έχει θέμα «Δάση και Τρόφιμα». «Είναι μία ευκαιρία να αναδείξουμε τον κρίσιμο ρόλο των δασών στη διατροφή και την επισιτιστική ασφάλεια. Τα δάση παράγουν φρούτα, μανιτάρια, καρπούς, μέλι και πολλά φυτά με φαρμακευτικές ιδιότητες. Φιλοξενούν τους επικονιαστές, βελτιώνουν και εμπλουτίζουν το έδαφος, ρυθμίζουν το κλίμα», υποστηρίζει και προσθέτει ότι τα δασαρχεία εξέδωσαν ρυθμιστικές διατάξεις για την απόληψη των προϊόντων αυτών.

Στη Δράμα, οι ανάγκες σε προσωπικό είναι μεγάλες, αλλά περιμένουν προσωπικό από προσλήψεις που έχουν ανακοινωθεί. «Χρησιμοποιούμε σύγχρονες τεχνολογίες για τη καταγραφή των δασών και την εκπόνηση των διαχειριστικών μας μελετών. Προσπαθούμε να προσαρμοστούμε στη σύγχρονη εποχή και να χρησιμοποιήσουμε τις δυνατότητες της τεχνολογίας, για να έχουμε τα απαραίτητα στοιχεία», αναφέρει. Η προετοιμασία για τη θερινή περίοδο είναι διαρκής. Με βάση τη χρηματοδότηση, θα γίνει συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου. Ως προς τις εργασίες εκμετάλλευσης και τις περιοχές που θα υλοτομηθούν, υπογράφονται τα συμφωνητικά με τους δασικούς συνεταιρισμούς που θα εργαστούν στο δάσος.

Θράκη: Υποστελέχωση υπηρεσιών και mega-fires στον Έβρο

Οι υποστελεχωμένες δημόσιες υπηρεσίες είναι το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ως ιδιώτης δασολόγος η Δήμητρα Λειβαδίτη στην Αλεξανδρούπολη, υπογραμμίζοντας ότι το κύριο μέρος της χώρας είναι ορεινό. Ασχολούνται με δημόσια έργα, καθαρισμούς δασών, αντιπυρικές ζώνες σε πανελλαδικό επίπεδο και τονίζει ότι ειδικά τα τελευταία τρία χρόνια κυριαρχεί το πρόβλημα με τις φωτιές, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης.

«Δεν είναι συνηθισμένες φωτιές, αλλά mega-fires, μοντέλα που δεν μπορούν να προβλεφθούν. Μέσα από τη συνεργασία μας με καναδική δασολογική εταιρεία προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε πλάνο, ώστε να προσαρμόσουμε το ηλεκτρονικό τους σύστημα στα ελληνικά δάση και να εξετάσουμε αν μπορούμε να πετύχουμε καλύτερη πρόβλεψη και καταστολή. Μας μετέφεραν ότι πλέον το μοντέλο τους δεν “δουλεύει”, λόγω αλλαγής κλιματικών συνθηκών», υποστηρίζει.

Η ίδια δίνει έμφαση στη σωστή διαχείριση των δασών και στην πρόληψη, ήτοι τους καθαρισμούς, ώστε η φωτιά να μη γίνει από έρπουσα κατακόρυφη. «Οι εργασίες γίνονται, αλλά όχι τη σωστή περίοδο», λέει. Οι καθυστερήσεις οφείλονται στη γραφειοκρατία. «Χάσαμε την ουσία: Ο άνθρωπος εξαρτάται από το δάσος και όχι το δάσος από τον άνθρωπο, το οποίο θα βρει την ισορροπία του και θα επανέλθει, αλλά όχι ο άνθρωπος», τονίζει. Να θυμίσουμε ότι το 2023 κάηκαν στον Έβρο πάνω από 935.000 στρέμματα στη μεγαλύτερη δασική φωτιά που ξέσπασε σε ευρωπαϊκό έδαφος τις τελευταίες δεκαετίες.

Κρήτη: Από το 2001 έχουν να προσληφθούν νέοι δασολόγοι

Για ακραία υποστελέχωση των δασικών υπηρεσιών της μεγαλονήσου, αλλά και για τα βήματα προόδου που γίνονται τα τελευταία χρόνια μιλά στην «ΥΧ» ο επιθεωρητής εφαρμογής δασικής πολιτικής Κρήτης, Αναστάσιος Ιωάννου.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι τελευταίες προσλήψεις στις δασικές υπηρεσίες του νησιού έγιναν το 2001. Αυτήν τη στιγμή, η υποστελέχωση των υπηρεσιών μας είναι ακραία, χαρακτηριστικά σας αναφέρω ότι η Δασική Υπηρεσία Λασιθίου διαθέτει μόνο μία δασολόγο και μία δασοπόνο. Οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες, γιατί, πέραν όλων των άλλων, έχουμε να διεκπεραιώσουμε και τους δασικούς χάρτες. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα γίνεται μια αναδιοργάνωση της υπηρεσίας, ειδικά μετά τη μεταφορά μας από την αποκεντρωμένη διοίκηση στο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος».

Όπως ο ίδιος προσθέτει, «από τη στιγμή που πήγαμε στο ΥΠΕΝ, έχουν γίνει κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Προκηρύχθηκαν προσλήψεις για δασολόγους και δασοπόνους σε όλη τη χώρα, αλλά δεν είναι ικανές για να καλύψουν το κενό και χρειάζονται περισσότερες. Είναι θετικό, όμως, το γεγονός ότι ξεκίνησε η διαδικασία αυτή. Ο σχεδιασμός, επίσης, φέτος είναι να παραλάβουμε 150 νέα οχήματα, αφού ο στόλος που έχουμε μέχρι σήμερα είναι με οχήματα της δεκαετίας του ’80 και του ’90. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι φτιάχνουν νέο οργανόγραμμα, άρα θα μπορέσουν να γίνονται και προσλήψεις μόνιμου προσωπικού από τον ΑΣΕΠ».

Επιπλέον, ο κ. Ιωάννου συμπληρώνει ότι «από το 2011 δεν εποπτεύουμε μόνο δασικές, αλλά και αγροτικές εκτάσεις. Με απλά λόγια, αστυνομεύουμε το 95% της υπαίθρου». Αναφερόμενος στη συμβολή των νέων τεχνολογιών στο έργο των υπηρεσιών, ο επιθεωρητής κάνει γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια έχει ανανεωθεί και το τεχνολογικό υλικό με υπολογιστές, χαρτογραφικά υπόβαθρα και drones, ενώ πλέον έχει δοθεί η δυνατότητα στις υπηρεσίες να απασχολούν τεχνικές συμβουλευτικές εταιρείες για τους δασικούς χάρτες.

«Πρέπει η προσπάθεια που γίνεται να μη σταματήσει, γιατί είμαστε μια γερασμένη υπηρεσία και χρειάζεται ανανέωση. Προσωπικά, εγώ υπηρετώ από το 1987 και του χρόνου βγαίνω σε σύνταξη, όπως επίσης και οι διεθυντές Χανίων και Ρεθύμνου. Επίσης, θέλω να υπογραμμίσω ότι όλες οι δασικές υπηρεσίες έχουμε άριστη συνεργασία με την Πυροσβεστική, τόσο στις κατασβέσεις όσο και στην πρόληψη των πυρκαγιών», καταλήγει ο κ. Ιωάννου.