Διεθνής καινοτομία για τη σύνδεση των ελληνικών προϊόντων στέβιας με την κοιλάδα του Σπερχειού

Εργαλείο γεωγραφικής ένδειξης των προϊόντων θα πιστοποιεί την αυθεντικότητά τους

Eνα καινοτόμο εργαλείο γεωγραφικής ένδειξης των προϊόντων στέβιας ελληνικής προέλευσης, που καλλιεργούνται στη λεκάνη του Σπερχειού ποταμού, πρόκειται να δημιουργηθεί με τη συνεργασία του Εργαστηρίου Φυσικής Γεωγραφίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Αγροτικού Συνεταιρισμού Στέβια Ελλάς.

Με σκοπό την εφαρμογή σύγχρονων τεχνικών πιστοποίησης της προέλευσης των προϊόντων και της απόκτησης αυθεντικής ετικέτας, συστήθηκε από τους δύο εταίρους μία επιχειρησιακή ομάδα στο πλαίσιο του Μέτρου 16 «Συνεργασία» του ΠΑΑ 2014-2020. Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο διευθύνων σύμβουλος του αγροτικού συνεταιρισμού, Χρήστος Σταμάτης, «υπάρχουν περιπτώσεις στην αγορά όπου τα προϊόντα δεν διασαφηνίζεται ακριβώς τι είναι και από πού προέρχονται. Αυτό που θέλαμε εμείς ως συνεταιρισμός είναι να αποδείξουμε ότι το δικό μας προϊόν καλλιεργείται και προέρχεται από την ευρύτερη περιοχή της κοιλάδας του Σπερχειού, για να έχουμε 100% αυθεντικότητα του προϊόντος».

Γεωλογικό δαχτυλικό αποτύπωμα

Για να μπορέσει να επιτευχθεί η ταύτιση του προϊόντος με τα εδάφη τα οποία καλλιεργείται, θα δημιουργηθεί ένας θεματικός χάρτης με το «γεωλογικό δακτυλικό αποτύπωμα» του Σπερχειού ποταμού. Θα δημιουργηθεί, δηλαδή, η ταυτότητα των γεωλογικών χαρακτηριστικών του Σπερχειού, που μεταφέρεται και στα προϊόντα που καλλιεργούνται στα συγκεκριμένα χωράφια.

Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» η αναπληρώτρια επιστημονική υπεύθυνη του έργου, Δρ. Παρασκευή Χαντζή, από το ΑΠΘ, «για πρώτη φορά θα δημιουργηθεί στη χώρα αυτός ο θεματικός χάρτης με το γεωλογικό δακτυλικό αποτύπωμα του Σπερχειού. Θα καθοριστεί, δηλαδή, το καλλιεργητικό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσεται το ριζικό σύστημα του φυτού στέβια». Με αυτόν τον τρόπο, θα εντοπιστεί η τελική υπογραφή του περιβάλλοντος στα προϊόντα, η οποία θα εγγυάται την αδιαμφισβήτητη διαφοροποίηση των προϊόντων του συνεταιρισμού, με αποτέλεσμα να παγιώνεται με τεχνικούς όρους η μοναδικότητά τους.

Επομένως, τα προϊόντα του Αγροτικού Συνεταιρισμού Στέβια Ελλάς θα αποκτήσουν το γεωλογικό δακτυλικό τους αποτύπωμα που θα είναι ανιχνεύσιμο σε όλα τα στάδια της διατροφικής αλυσίδας και θα είναι τα μοναδικά στην παγκόσμια αγορά των προϊόντων στέβιας με καινοτόμο γεωγραφικό δείκτη ένδειξης. Όπως εξηγεί η κα Χαντζή, «στο πλαίσιο αυτού του έργου, έχουμε τη σύνδεση ενός αγροτικού προϊόντος με τις σύνθετες διεργασίες του περιβάλλοντος και όχι απλά με τα στενά διοικητικά όρια, γεγονός που αποτελεί μία καινοτομία διεθνώς. Αυτό έχει άμεσα οφέλη ως προς το καταναλωτικό κοινό, καθώς η ανιχνευσιμότητα των μοναδικών χαρακτηριστικών που προκύπτουν από το περιβάλλον και τις καλλιεργητικές τεχνικές έχει ως αποτέλεσμα ασφαλέστερα και πιο ποιοτικά τρόφιμα».

Τα οφέλη για τον συνεταιρισμό

Η υπεραξία που θα δοθεί στους παραγωγούς, αλλά και στο ίδιο το προϊόν, είναι τα βασικά οφέλη της όλης προσπάθειας. «Θα δοθεί μία τεράστια υπεραξία στο προϊόν και στους παραγωγούς, γιατί θα αποδεικνύουν ότι το προϊόν είναι δικό τους. Αυτός είναι ένας τρόπος για να μπορέσουμε να διαφοροποιηθούμε και να καλλιεργήσουμε προϊόντα τα οποία πωλούνται σε καλύτερη τιμή», τονίζει ο κ. Σταμάτης. Η δημιουργία του καινοτόμου εργαλείου έρχεται τη στιγμή που το ενδιαφέρον για τα προϊόντα στέβιας αυξάνεται.

Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο παραγωγός στέβιας στη Λυγαριά Λαμίας και αντιπρόεδρος ΔΣ του συνεταιρισμού, Παναγιώτης Κούτρας, «οι ανάγκες της αγοράς για φύλλα και προϊόντα στέβιας συνεχώς αυξάνονται. Δεν είναι τυχαίο που σχεδόν όλες οι βιομηχανίες έχουν τουλάχιστον ένα προϊόν με στέβια. Εμείς προμηθεύουμε το 65% των ελληνικών βιομηχανιών, ενώ κάθε χρόνο το πελατολόγιό μας και στην Ευρώπη διευρύνεται σημαντικά. Σκεφτείτε ότι φέτος η παραγωγή μας είναι ήδη δεσμευμένη από πελάτες, ενώ έχουμε ήδη αιτήματα για την παραγωγή της επόμενης χρονιάς. Αυτήν τη στιγμή, ο Συνεταιρισμός Στέβια Ελλάς έχει ανοιχτές θέσεις για νέους παραγωγούς στέβιας, οι οποίοι χρειάζεται να πληρούν τις προϋποθέσεις για την καλλιέργεια, αλλά και να ακολουθούν συγκεκριμένες καλλιεργητικές πρακτικές, βασισμένες στη βιωσιμότητα, στην αειφόρο ανάπτυξη και φυσικά στην κερδοφορία».

Στόχος η μετάδοση της γνώσης

Στόχος του συνεταιρισμού, όμως, δεν είναι μόνο η βελτίωση της βιωσιμότητας των δικών του παραγωγών, αλλά ολόκληρης της περιοχής. «Θέλουμε η γνώση που θα δημιουργηθεί να μεταδοθεί σε όλους τους παραγωγούς στην ευρύτερη κοιλάδα του Σπερχειού. Να μπορούν και οι ίδιοι να αποδείξουν την αυθεντικότητα των προϊόντων τους. Για αυτό έχουμε συζητήσει με το πανεπιστήμιο, όταν ολοκληρωθεί το έργο, η βάση δεδομένων που θα υπάρχει να γίνει διαθέσιμη σε κάθε παραγωγό με μία απλή αίτηση.

Με αυτόν τον τρόπο θα λαμβάνει τα δεδομένα και θα αποδεικνύει και αυτός στην ελληνική και ξένη αγορά ότι το προϊόν του έχει καλλιεργηθεί στη συγκεκριμένη περιοχή», τονίζει ο κ. Σταμάτης, θέλοντας να αποτυπώσει τον κοινωνικό χαρακτήρα του συνεταιρισμού.

Εξάλλου, όπως αναφέρει, η βάση του Μέτρου 16 είναι η μεταφορά και η διάδοση της γνώσης από το πανεπιστήμιο στο χωράφι μέσω της συνεργασίας. «Είναι ένα καλοσχεδιασμένο εργαλείο το συγκεκριμένο μέτρο το οποίο το έχει ανάγκη η αγορά του αγροδιατροφικού τομέα, έτσι ώστε τα εξαιρετικά προϊόντα που διαθέτουμε να ενισχυθούν από την έρευνα. Είναι ένα μέτρο που στην Ελλάδα έχει αργήσει να εφαρμοστεί. Αυτήν τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί η Δράση 1 και αναμένουμε τη Δράση 2 που αφορά την Υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου», καταλήγει ο κ. Σταμάτης.