Δημήτρης Πτωχός, Περιφερειάρχης Πελοποννήσου: Επενδύουμε στο νερό, τη γνώση και την εξωστρέφεια του πρωτογενούς τομέα»

Στην Πελοπόννησο, ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται στο επίκεντρο του αναπτυξιακού σχεδιασμού. Μετά από 18 μήνες στη διοίκηση της περιφέρειας, ο περιφερειάρχης, Δημήτρης Πτωχός, μιλά στην «ΥΧ» για τις επενδύσεις στο νερό, τη γνώση και την εξωστρέφεια, που –όπως τονίζει– αποτελούν τους τρεις πυλώνες πάνω στους οποίους οικοδομείται το μέλλον της αγροτικής οικονομίας στην περιοχή.

Ο κ. Πτωχός αναφέρεται στα μεγάλα αρδευτικά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλες τις περιφερειακές ενότητες, στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στην ανάγκη για σύγχρονη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Τονίζει, παράλληλα, τη σημασία της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των παραγωγών, της ενίσχυσης της εξωστρέφειας των πελοποννησιακών προϊόντων και της συνεργασίας με όλους τους θεσμικούς φορείς – από τους δήμους και τα επιμελητήρια έως τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Με ρεαλισμό αλλά και αισιοδοξία, ο περιφερειάρχης δηλώνει ότι «ο πρωτογενής τομέας της Πελοποννήσου έχει τη δύναμη, τη γνώση και τους ανθρώπους για να πρωταγωνιστήσει στη νέα εποχή».

Μετά από 18 μήνες στη διοίκηση της περιφέρειας, πιστεύετε ότι είναι εφικτή η προσέγγιση και η υποστήριξη του πρωτογενούς τομέα με βάση τις αρμοδιότητες που έχετε;

Ο πρωτογενής τομέας αποτελεί βασική προτεραιότητα για την περιφερειακή αρχή και για εμένα προσωπικά. Πιστεύω στη δυναμική του, στην αυθεντικότητα των προϊόντων που παράγονται στην Πελοπόννησο, αλλά και στην προστιθέμενη αξία της μεταποίησής τους. Η βασική πολιτική ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα είναι ευθύνη της κεντρικής κυβέρνησης, ωστόσο πιστεύουμε ότι και εμείς ως περιφέρεια μπορούμε να υποστηρίξουμε ουσιαστικά την ανάπτυξή του, μέσα από τις δικές μας αρμοδιότητες και τις αντίστοιχες υπηρεσίες.

Έχετε ιεραρχήσει τις προτεραιότητες στις υποδομές που χρειάζεται ο πρωτογενής τομέας;

Από την πρώτη μέρα, εργαστήκαμε για να «ξεμπλοκάρουμε» έργα υποδομής που έμεναν ανενεργά για χρόνια – κυρίως αρδευτικά έργα. Το καταφέραμε και σήμερα βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης. Παράλληλα, ωριμάζουμε νέα αρδευτικά έργα, ώστε να ενταχθούν στη νέα πρόσκληση του υπουργείου: Δευτερεύοντα κλειστά δίκτυα σε όλες τις περιφερειακές ενότητες, εκσυγχρονισμούς αντλιοστασίων και αγωγούς μεταφοράς νερού.

Προτεραιότητά μας είναι, επίσης, η κατάρτιση και η ενημέρωση των ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα – ορθολογική χρήση νερού, καλές πρακτικές, νέες καλλιέργειες. Ήδη, υλοποιούνται αντίστοιχες δράσεις. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η ενίσχυση της εξωστρέφειας των προϊόντων της Πελοποννήσου και η δημιουργία συνεργειών με άλλους τομείς, όπως ο τουρισμός. Παράλληλα, βελτιώνουμε συνεχώς τις εσωτερικές υπηρεσίες μας, ώστε να υποστηρίζουν πιο αποτελεσματικά παραγωγούς, κτηνοτρόφους και όλους όσοι δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα.

Η κλιματική αλλαγή μπορεί να αλλάξει τον σχεδιασμό για λιμνοδεξαμενές και φράγματα;

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής μας. Δημιουργεί νέες ανάγκες και μας υποχρεώνει να δράσουμε ταχύτερα και πιο συντονισμένα. Ο σχεδιασμός για τη διαχείριση των υδάτων πρέπει να είναι ολιστικός, να λαμβάνει υπόψη την αντιπλημμυρική προστασία και να συνοδεύεται από ένα αποτελεσματικό σύστημα διακυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, η περιφέρεια, οι δήμοι και το υπουργείο έχουν ήδη δρομολογήσει παρεμβάσεις για μικρά φράγματα, λιμνοδεξαμενές και άλλες απαραίτητες υποδομές, ώστε να ανταποκριθούμε στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η κλιματική κρίση.

Σας προβληματίζει η εγκατάλειψη της υπαίθρου από τους αγρότες; Ποια μέτρα θεωρείτε κρίσιμα για να ανακοπεί αυτή η τάση;

Η εγκατάλειψη της υπαίθρου είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Οι αιτίες της σχετίζονται με το υψηλό κόστος παραγωγής, την αβεβαιότητα για το εισόδημα, την έλλειψη υποδομών και σύγχρονων υπηρεσιών στήριξης. Ως περιφέρεια, παρεμβαίνουμε σε όσα είναι στη δική μας αρμοδιότητα: Επενδύουμε σε αρδευτικά έργα και υποδομές, ενισχύουμε την κατάρτιση και την τεχνογνωσία, προωθούμε την πιστοποίηση και την εξωστρέφεια των τοπικών προϊόντων. Παράλληλα, σε συνεργασία με την πολιτεία, διεκδικούμε μέτρα που κάνουν τον πρωτογενή τομέα πιο ελκυστικό για τους νέους – μείωση κόστους παραγωγής, πρόσβαση σε καινοτόμες καλλιέργειες και τεχνολογίες, κίνητρα για παραμονή και δραστηριοποίηση στην ύπαιθρο.

Έχετε στον σχεδιασμό σας έναν διαρκή ανοιχτό διάλογο με τους παραγωγούς;

Η συμμετοχή, ο ανοιχτός διάλογος και η συνεργασία αποτελούν θεμελιώδεις αρχές μας. Σε κάθε περιφερειακή ενότητα, διαβουλευόμαστε με ομάδες παραγωγών και θεσμικές οργανώσεις, με τους δήμους, τα επιμελητήρια, τους ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ, με όλους όσοι επιχειρούν στον πρωτογενή τομέα. Οι δημόσιες διαβουλεύσεις για κάθε έργο και δράση αποτελούν βασικό εργαλείο διαλόγου.

Στον άξονα μιας ολοκληρωμένης υποστήριξης των προτάσεων της Πελοποννήσου, μπορείτε να ζητήσετε τη στήριξη όλων των πολιτικών εκπροσώπων της Βουλής;

Η συνεργασία με όλους τους πολιτικούς εκπροσώπους στη Βουλή, τους υπουργούς και υφυπουργούς, όπως και τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης, που έχουν αρμοδιότητα στον πρωτογενή τομέα, είναι συνεχής και αδιάκοπη. Συνεργαζόμαστε σε όλα τα στάδια – σχεδιασμό, διεκδίκηση, υλοποίηση.

Έχετε ξεχωρίσει ανά περιφερειακή ενότητα τα έργα που πρέπει να ολοκληρωθούν άμεσα;

Ο σχεδιασμός μας καλύπτει και τις πέντε περιφερειακές ενότητες, με στόχο την ολοκλήρωση κρίσιμων υδατικών υποδομών που παρέμεναν στάσιμες επί χρόνια. Στη Μεσσηνία, προχωράμε το Φιλιατρινό και το Μιναγιώτικο φράγμα, στη Λακωνία το φράγμα της Κελεφίνας και το κλειστό δίκτυο του Τρινάσου, στην Αρκαδία την ολοκλήρωση και τα δίκτυα της λίμνης Τάκα, στην Αργολίδα τα μεγάλα έργα του Αναβάλου μαζί με τα αντίστοιχα κλειστά δίκτυα, ενώ στην Κορινθία επανεκκινούμε για να ολοκληρώσουμε το έργο του Ασωπού. Παράλληλα, εξελίσσονται και πολλές ακόμη μικρότερες παρεμβάσεις σε όλες τις περιοχές, είτε από την περιφέρεια είτε σε συνεργασία με τους δήμους και το υπουργείο, ώστε να ενισχυθεί συνολικά η αρδευτική υποδομή και να εξασφαλιστεί νερό για τους παραγωγούς.

Γιατί καθυστερούν συχνά τα αρδευτικά έργα;

Οι λόγοι που καθυστερούν τα αρδευτικά έργα είναι, σε μεγάλο βαθμό, οι ίδιοι που ταλαιπωρούν και άλλα μεγάλα τεχνικά έργα. Η υπερβολική γραφειοκρατία, οι συχνές επικαιροποιήσεις των μελετών, οι πολύπλοκες και χρονοβόρες αδειοδοτήσεις, οι ενστάσεις που κατατίθενται σε κάθε στάδιο, αλλά και οι δαιδαλώδεις διαδικασίες διαχείρισης δημιουργούν σημαντικές αναβολές. Επιπλέον, οι υπηρεσίες που καλούνται να «τρέξουν» αυτά τα έργα είναι συχνά υποστελεχωμένες και χωρίς τα απαραίτητα ψηφιακά εργαλεία για να επιταχύνουν τις διαδικασίες.

Για να ξεπεράσουμε αυτά τα εμπόδια, απαιτείται σταθερή πολιτική βούληση, στενή παρακολούθηση κάθε φάσης, συντονισμός ανάμεσα σε φορείς και έγκαιρη αντιμετώπιση των προβλημάτων που ανακύπτουν. Η δική μας προσέγγιση είναι να παρακολουθούμε στενά τα έργα, να λύνουμε άμεσα ζητήματα όταν εμφανίζονται και να διεκδικούμε από την πολιτεία πιο ευέλικτες και σύγχρονες διαδικασίες, ώστε τα έργα να περνούν γρηγορότερα από το στάδιο του σχεδιασμού στην υλοποίηση.

Αισιοδοξείτε για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα στην Πελοπόννησο;

Απολύτως. Η δυναμική του τομέα, τα εξαιρετικά προϊόντα που παράγει η Πελοπόννησος, το πάθος των ανθρώπων της γης, ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός που προωθούμε και οι αλλαγές που ήδη δρομολογούνται μας κάνουν ιδιαίτερα αισιόδοξους.