Διχάζει η πλαστική συσκευασία εν μέσω της κρίσης του Covid-19

Η πανδημία του κορωνοϊού φαίνεται να ανοίγει ξανά τη συζήτηση για τη χρήση πλαστικών συσκευασιών (μίας ή πολλαπλών χρήσεων) στα τρόφιμα.

Είναι, άραγε, η χρήση τους ευεργετική και απαραίτητη για την προστασία του καταναλωτή από επικίνδυνους μικροοργανισμούς και μικρόβια; Ή μήπως αποτελούν μια μη βιώσιμη επιλογή, λειτουργώντας και οι ίδιες ως «φορείς» τέτοιων μικροοργανισμών;

Το ερώτημα δεν είναι καινούργιο, ωστόσο επανέρχεται στο προσκήνιο λόγω του Covid-19 και σε μια χρονική στιγμή που οι μεγάλοι παίκτες της βιομηχανίας τροφίμων βρίσκονται σε φάση επανεξέτασης της χρήσης πλαστικών συσκευασιών στα προϊόντα τους. Για παράδειγμα, η Nestle και η Mondelez έχουν προσυπογράψει τις δεσμεύσεις του «Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τα Πλαστικά» που, μεταξύ άλλων, προβλέπει 100% ανακυκλώσιμες ή επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες και μείωση της χρήσης καθαρού πλαστικού κατά το 1/3 μέχρι το 2025.

Την ίδια στιγμή, στην ΕΕ αναμένεται μέχρι το 2021 να τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση πλαστικών μίας χρήσης, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο σχεδιάζει νέο φόρο 200 λιρών/τόνο από τον Απρίλιο του 2022 για μεταποιητικές και εισαγωγικές επιχειρήσεις, σε περίπτωση που το ποσοστό του ανακυκλούμενου πλαστικού στις συσκευασίες τους είναι μικρότερο του 30%.

«Το πλέον ασφαλές μέσο»

Σύμφωνα με στοιχεία της IRI, η καταναλωτική δαπάνη για συσκευασμένα τρόφιμα εν μέσω της κρίσης του κορωνοϊού εκτοξεύτηκε σε χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Αγγλία. Στην Ιταλία, ενδεικτικά, η δαπάνη για συσκευασμένα μανταρίνια αυξήθηκε 111% την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.

Όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα foodnavigator o Barry Turner από τον Βρετανικό Σύνδεσμο Βιομηχανιών Πλαστικών, αυτό έχει ως συνέπεια και αντίστοιχο άλμα της ζήτησης για πλαστικές συσκευασίες. Ο ίδιος πιστεύει ότι η παρούσα κρίση κάνει τους καταναλωτές να συνειδητοποιήσουν τον ρόλο της πλαστικής συσκευασίας στην ασφάλεια των τροφίμων. Ωστόσο, σύμφωνα με μελέτη του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, που δημοσιεύτηκε στις 13 Μαρτίου, ο κορωνοϊός μπορεί να επιβιώνει σε σκληρές επιφάνειες, όπως το πλαστικό, έως και 72 ώρες.

Στη συζήτηση έχει παρέμβει και ο Αμερικανικός Σύνδεσμος Βιομηχανιών Πλαστικών, ο οποίος, σε επιστολή του στο υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ, υποστηρίζει ότι «τα πλαστικά μιας χρήσης είναι η πλέον ασφαλής υγειονομικά επιλογή, όταν πρόκειται για πολλαπλές εφαρμογές, ιδίως κατά τη μεταφορά και την κατανάλωση τροφίμων», διαμαρτυρόμενος παράλληλα για την απαγόρευση χρήσης πλαστικής σακούλας που επιβάλλουν ορισμένες πολιτείες. «Δένουν τα χέρια των αγοραστών και του λιανεμπορίου», αναφέρει χαρακτηριστικά.

«Έρχεται η κρίση της ρύπανσης»

«Το μήνυμα θα έπρεπε να είναι χρησιμοποίησε τη δική σου σακούλα, κράτα τη για εσένα και πλύνε τα χέρια σου», υποστηρίζει από την πλευρά της η Sian Sutherland, συνιδρύτρια της διεθνούς οργάνωσης A Plastic Planet. «Πρέπει να στηρίξουμε όσους λιανέμπορους συνεχίζουν την προσπάθεια για μείωση των πλαστικών.

Διότι η κρίση του Cοvid-19 θα περάσει, όμως δεν έχουμε καν αρχίσει να χαλιναγωγούμε την κρίση της πλαστικής ρύπανσης», υπογραμμίζει η ίδια και προσθέτει ότι η πλαστική συσκευασία μπορεί να λειτουργήσει αντίστροφα απ’ ό,τι υποστηρίζουν οι υποστηρικτές της: να κρατήσει, δηλαδή, στη «ζωή» ένα τρόφιμο για πολύ μεγαλύτερο διάστημα χωρίς τελικά να καταναλωθεί, τη στιγμή που η κατάληξη των συσκευασιών αυτών θα είναι η υγειονομική ταφή, η καύση ή απλά η εξαγωγή τους σε άλλες χώρες.

Σύμφωνα με τους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ και των ΗΠΑ, αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα τρόφιμα ή οι συσκευασίες τους σχετίζονται με τη μετάδοση του κορωνοϊού. Ωστόσο, ο FDA διευκρινίζει ότι, όπως και άλλοι ιοί, είναι πιθανό και αυτός να επιβιώνει σε επιφάνειες ή αντικείμενα.