των Γιάννη Τσατσάκη, Αντώνη Ανδρονικάκη
Συνθήκες ανόδου της τιμής παραγωγού σε επίπεδα που είχε χρόνια να δει ο κλάδος διαμορφώνονται φέτος στην αγορά του συμπύρηνου ροδάκινου, δεδομένων των τεράστιων ελλείψεων που καταγράφονται σε επίπεδο πρώτης ύλης και οι οποίες, με τη σειρά τους, ίσως εντείνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των βιομηχανιών.
Η κίνηση της κονσερβοποιίας Παυλίδη –η οποία, σημειωτέον, δεν αποτελεί μέλος της ΕΚΕ– να προσφέρει στα μέλη όλων των συνεργαζόμενων ομάδων και συνεταιρισμών προκαταβολή 30 λεπτών/κιλό στον παραγωγό αποτελεί ένα πρώτο δείγμα γραφής και, παράλληλα, δημιουργεί στο κατώφλι της συγκομιδής ένα απαραίτητο δίχτυ ασφαλείας για τους καλλιεργητές.
Επ’ ουδενί, ωστόσο, δεν σηματοδοτεί κάποιο ταβάνι, αφού διάχυτη στους κόλπους των παραγωγών, αλλά και των επιχειρηματιών του κλάδου είναι η αίσθηση ότι η τιμή στην πορεία θα ανέβει πολύ παραπάνω.
Μιλώντας στην «ΥΧ» ο Χρήστος Ανθεμίδης, γενικός διευθυντής της Πρόδρομος Παυλίδης ΑΒΕΕ, εξηγεί ότι «δεδομένων των φετινών συνθηκών, θεωρήσαμε ότι είναι δίκαιο προς τον παραγωγό να έχει εξαρχής μια βάση στην οποία θα μπορεί να στηριχθεί. Με αυτόν τον τρόπο, παίρνει το μήνυμα ότι η τιμή θα ανέβει σε σχέση με πέρυσι και, επιπλέον, είναι σε θέση να καλύψει τα τρέχοντα έξοδά του. Εξίσου σημαντικό είναι ότι δεν πρόκειται απλά για κάποια υπόσχεση, αλλά για ζεστό χρήμα στο χέρι».
Όπως τονίζει ο ίδιος, «έχουμε θέσει τον σχετικό όρο σε όλους τους συνεργάτες μας και, μάλιστα, διασταυρώνουμε ότι ο παραγωγός πράγματι εισπράττει αυτά τα 30 λεπτά».
Αναπτύσσοντας περαιτέρω το σκεπτικό της πρωτοβουλίας της εταιρείας, ο κ. Ανθεμίδης σημειώνει ότι «με την πληρωμή αυτή βοηθάμε τον παραγωγό να ανταποκριθεί στις άμεσες ανάγκες του, μεταξύ άλλων να βελτιώσει τις διαδικασίες συλλογής και να παραδώσει, στο μέτρο του δυνατού, καλύτερο ποιοτικά προϊόν. Υπό αυτή την έννοια, λοιπόν, ένα μέρος των χρημάτων γυρνάει πίσω σε εμάς. Θεωρώ, ωστόσο, ότι το κυριότερο είναι η συμβολή στην τοπική οικονομία. Πρόκειται για χρήματα τα οποία θα κυκλοφορήσουν στην τοπική αγορά, από τα καφενεία και τα εστιατόρια μέχρι τα καταστήματα τροφίμων».
Ανάσα για τον παραγωγό που έχει… στραγγίξει
«Είναι μια οικονομική ανάσα την οποία έχουν μεγάλη ανάγκη οι δύο νομοί (σ.σ. Πέλλας και Ημαθίας), ειδικά φέτος που δεν υπάρχει ούτε επιτραπέζιο ροδάκινο, ούτε βερίκοκο, ούτε δαμάσκηνο και ο παραγωγός έχει… στραγγίξει», υπογραμμίζει ο κ. Ανθεμίδης και προσθέτει: «Εξυπακούεται ότι η τελική τιμή θα είναι υψηλότερη, αυτήν τη στιγμή όμως δεν μπορούμε να την προσδιορίσουμε με ακρίβεια. Πρέπει πρώτα να δούμε τις ποσότητες που θα παραλάβουμε, τις αναλώσεις που θα έχουμε, αλλά και τις τιμές που μπορούν να απορροφήσουν οι πελάτες μας».
Όπως πληροφορείται η «ΥΧ», την κίνηση της κονσερβοποιίας Παυλίδη έχουν ήδη υιοθετήσει κι άλλες βιομηχανίες, ενώ και η ΕΚΕ (Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδος) μιλάει πλέον ανοιχτά για διψήφια ποσοστιαία αύξηση στην τιμή παραγωγού η οποία, υπενθυμίζεται, πέρυσι ήταν στα 26 λεπτά/κιλό. Μιλώντας στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της ΕΚΕ, Κώστας Αποστόλου, εξηγεί ότι «αυτό είναι μια λογική και αναμενόμενη εξέλιξη, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της φετινής χρονιάς που σχετίζονται τόσο με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής όσο και με την υγειονομική κρίση».
Σύμφωνα με τον ίδιο, μια πρώτη εκτίμηση τοποθετεί τις ποσότητες που θα απορροφηθούν φέτος από τη βιομηχανία στους 200.000 τόνους περίπου, τη στιγμή που, με βάση τα δηλωμένα στρέμματα, αναμένονταν πάνω από 500.000 τόνοι. Το νούμερο αυτό τοποθετεί τη φετινή συγκομιδή κάτω από τους 245.000 τόνους του 2013 και καθιστά τη χρονιά τη δεύτερη χειρότερη ιστορικά μετά τους 70.000 τόνους του 2003.
Διστακτικότητα για εμπορικές πράξεις
Σε κάθε περίπτωση, είναι φανερό ότι οι ανάγκες των επιχειρήσεων δεν θα καλυφθούν, κάτι για το οποίο βέβαια έχουν ήδη ενημερώσει τους πελάτες τους, ενώ η αβεβαιότητα για τις εισκομιζόμενες ποσότητες κάνει επί του παρόντος την πλειονότητα των βιομηχανιών διστακτικές στο να προχωρήσουν σε πράξεις πώλησης των προϊόντων τους στο εξωτερικό. Κατά τον κ. Αποστόλου, η βελτίωση των τιμών πώλησης σε σχέση με πέρυσι πρέπει να θεωρείται δεδομένη, το κρίσιμο ωστόσο σημείο είναι τα επίπεδα στα οποία θα φτάσει αυτή. Γι’ αυτό και θεωρεί ότι «όσο πιο αργά πούμε μια τιμή στους παραγωγούς, τόσο πιο δίκαιη θα είναι».
Μέσα σε αυτό το κλίμα, οι καλλιεργητές ξεκινούν αυτές τις μέρες τη συγκομιδή και, λόγω των μεγάλων απωλειών στην παραγωγή, δεν είναι λίγοι αυτοί που αναμένουν εκτόξευση της τιμής ακόμα και στα 40 λεπτά σε μερικές εβδομάδες, όταν θα μπουν οι μεγάλοι όγκοι της ποικιλίας Άνδρος. Ζητούμενο για τους ροδακινοκαλλιεργητές είναι να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για βιώσιμη τιμολόγηση του προϊόντος με προοπτική για την καλλιέργεια.
Στρεμματικές αποδόσεις
Στα των αποδόσεων τώρα, μεγάλη μερίδα παραγωγών δεν ξεπερνά τον 1-1,5 τόνο/στρέμμα λόγω των επιπτώσεων από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Για μεγάλο εύρος στις στρεμματικές αποδόσεις κάνει λόγο στην «ΥΧ» ο παραγωγός ροδάκινου και γεωπόνος από την Πέλλα, Τάσος Κετίκογλου.
«Βρισκόμαστε σε πρώιμο στάδιο της συγκομιδής. Ποιοτικά, η παραγωγή είναι σχετικά καλή. Οι δικές μας απώλειες ήταν περίπου 30%, ωστόσο χτυπηθήκαμε σε μέτριο βαθμό από τα καιρικά φαινόμενα. Υπάρχει πολύ μεγάλο εύρος στις αποδόσεις και είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστούν μεσοσταθμικά. Υπάρχουν περιοχές με μεγάλες διαφοροποιήσεις αναλόγως του πού χτύπησαν τα καιρικά φαινόμενα. Υπάρχουν ακόμα και περιπτώσεις με χωράφια με βαρύτατες απώλειες, ενώ γειτονικά τους χωράφια είναι γεμάτα με ροδάκινα. Μια εκτίμηση, αλλά με επιφύλαξη, είναι για ένα εύρος παραγωγής από έναν έως τρεις τόνους/στρέμμα».
Για σχετικά καλύτερη εικόνα της παραγωγής, σε σχέση με άλλες περιοχές της Β. Ελλάδας που υπέστησαν βαρύτατες ζημιές από τα καιρικά φαινόμενα, έκανε λόγο στην «ΥΧ» ο παραγωγός από την Ημαθία, Νίκος Κεσίδης: «Οι ζημιές που σημειώθηκαν στην πλειονότητα των παραγωγών της περιοχής μας (Μαρίνα Δήμου Νάουσας) έφταναν περίπου το 50%. Βεβαίως, για ορισμένα κτήματα της περιοχής οι εκτιμητές κατέγραψαν ζημιές ακόμα και στο 80% της παραγωγής, αλλά αυτά ήταν πολύ λιγότερα. Υπολογίζουμε ότι η μέση στρεμματική απόδοση κυμαίνεται από έναν έως δύο τόνους ανά στρέμμα. Ως προς την τιμή παραγωγού, η ανεπίσημη ενημέρωση μέχρι στιγμής είναι για μια προκαταβολή στα 30 λεπτά και βλέπουμε. Λογικά, έως το τέλος της εβδομάδας, που θα παραδώσουμε στα εργοστάσια, θα οριστικοποιηθεί η τελική τιμή».
Αναγκαία μια βιώσιμη τιμή σε βάθος χρόνου
Ο ίδιος εκφράζει την αισιοδοξία του για την εξέλιξη της τιμής παραγωγού στην πορεία της συγκομιδής: «Την επόμενη ή τη μεθεπόμενη εβδομάδα λογικά θα ανακοινωθούν τιμές από την ΕΚΕ. Προς το παρόν, ακούγονται προκαταβολές από 30 έως 33 λεπτά/κιλό. Θεωρώ ότι μπαίνοντας στην Άνδρος, στα τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου και ανάλογα με την περιοχή, η τιμή μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 40 λεπτά».
Από την πλευρά του, ο παραγωγός και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Γεωργών Βέροιας, Γιάννης Βράνας, εκφράζει στην «ΥΧ» τον προβληματισμό του για την καθυστέρηση της ΕΚΕ να ανακοινώσει τιμές, ενώ εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο το «30άρι» θα αποτελέσει βάση για μια καλή εκκαθάριση: «Φέτος, σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές υπάρχει μια καθυστέρηση στην ανακοίνωση της τιμής. Η ΕΚΕ θα πρέπει να βγει και να δώσει τιμές. Ο μόνος που έχει ανακοινώσει προκαταβολή είναι ο Παυλίδης στη λογική ‘‘δίνουμε 30 και όπου καθίσει στην εξέλιξη’’. Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι σωστή αυτή η πολιτική και δεν δίνει ξεκάθαρη εικόνα στον παραγωγό. Ελπίζουμε ότι δεν θα απογοητευτούμε στην εξέλιξη της σεζόν, όταν τα εργοστάσια συγκεντρώσουν τις ποσότητες που θέλουν».
Ο ίδιος προσθέτει ότι οι φετινές αυξήσεις στις τιμές παραγωγού δεν θα πρέπει να εξαντληθούν στην τρέχουσα ειδικών συνθηκών σεζόν: «Στο συμπύρηνο, μια τιμή μεταξύ 30-35 λεπτών θα πρέπει να αποτελέσει σταθερά και για τις επόμενες χρονιές».
Ο παραγωγός Κώστας Κωνσταντινίδης από την Πέλλα δεν αποκλείει το ενδεχόμενο μιας θετικής εξέλιξης στην τιμή παραγωγού, αν και, όπως δηλώνει στην «ΥΧ», ακόμη είναι νωρίς. Ο ίδιος παραδίδει την παραγωγή του στην Κρόνος: «Αυτές τις ημέρες θα ξεκινήσουμε να συγκομίζουμε την ποικιλία Κατερίνα. Λόγω των παγετών, μια μέση απόδοση στο συμπύρηνο κινείται φέτος από έναν έως ενάμιση τόνο/στρέμμα. Η παραγωγή αντιστοιχεί στο 1/3 μιας κανονικής χρονιάς. Θεωρώ ότι δύσκολα θα υπάρξει παραγωγός που θα ξεπεράσει τον τόνο για τα πολύ καλής ποιότητας βιομηχανικά ροδάκινα».
Ο ίδιος εξέφρασε την άποψή του για το πώς θα μπορούσε να υπάρχει προοπτική βιωσιμότητας για την καλλιέργεια: «Μια δίκαιη τιμή με ορίζοντα τριετίας θα ήταν καλή βάση για να γνωρίζει ο παραγωγός πού πορεύεται και να επενδύσει στην επέκταση της καλλιέργειας».
