Έλλειψη εργατών, δάκος, χαλάζι και εμπορική σιγή χαρακτηρίζουν την ελαιοκομία

SOS εκπέμπουν οι ελαιοπαραγωγοί της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, καθώς η έλλειψη εργατικού δυναμικού οδηγεί τους ίδιους στα χωράφια για να προλάβουν να μαζέψουν μέρος του ελαιοκάρπου, μαζί με τους οικείους τους από τη στενή ή την ευρύτερη οικογένεια.

Ο αγώνας δρόμου έχει αντίπαλο τον καιρό, γιατί όπως μεταφέρει ο πρόεδρος στον Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Ραχωνίου Θάσου, Βασίλης Ζαγοριανός, μετά του Αγίου Ανδρέα στις 30 Νοέμβρη πάντα χαλάει ο καιρός. «Μετά, εάν θέλει ο θεός δίνει, εάν δεν θέλει, δεν δίνει», λέει.

Την ίδια στιγμή, αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα με την εμπορική αδιαφορία, καθώς όχι μόνο δεν χτυπάει το τηλέφωνο, αλλά ακόμη και στην προσπάθεια επικοινωνίας με εμπόρους εκείνοι σφυρίζουν αδιάφορα, όπως συνέβη στον πρόεδρο του Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Μάκρης Έβρου, Δημοσθένη Χατζηνικολάου. Ο Συνεταιρισμός της Μάκρης ξεπούλησε την περσινή παραγωγή ελιάς και ελαιολάδου, πλην όμως φέτος εισπράττουν τη σιωπηλή υποχώρηση. «Τηλεφώνησα σε έμπορο για ελιές και με αγνόησε», λέει.

Παλεύουν μόνοι τους με την παραγωγή

«Η συγκομιδή του ελαιόκαρπου ξεκίνησε εδώ και δέκα μέρες, αλλά το πρόβλημα με το εργατικό δυναμικό είναι τεράστιο. Έρχονταν εργάτες από τη Βουλγαρία, αλλά δυστυχώς λόγω Covid από τους 15 έχω μόλις πέντε. Όλες οι οικογένειες μαζεύουμε ελιές», περιγράφει ο κ. Χατζηνικολάου.

Εξηγεί πως για να έρθουν έπρεπε να ακολουθήσουν τη διαδρομή από τη Θεσσαλονίκη και τώρα πλέον έκλεισαν τα σύνορα. Ο καιρός είναι ευνοϊκός, πριν όμως οι ξηροθερμικές συνθήκες που επικράτησαν στη Μάκρη δεν επέτρεψαν την ομαλή ανάπτυξη της ελιάς.

Επί τρεις μήνες δεν έβρεξε και μόνο όσοι είχαν δυνατότητα άρδευσης αντιμετώπισαν την ξηρασία, στο μέτρο του δυνατού. Μετά τις 18 Οκτώβρη που έβρεξε αγρίεψε ο δάκος στα λεγόμενα «ποτιστικά» δέντρα, εξηγεί. Εκτιμά ότι η φετινή παραγωγή ελαιολάδου θα είναι ποιοτική, γιατί στη Μάκρη συλλέγουν μόνο την καλή ελιά και όχι τη δακομένη.

Σε Λιμένα, Παναγία και Ποταμιά δεν έχει ελιές, στο δε Ραχώνι η συλλογή ξεκίνησε στις 28 Οκτωβρίου. «Στον Πρίνο περιμένουν να μαυρίσει η ελιά (θρούμπα). Οι ελιές πέφτουν και οι παραγωγοί τρέχουν να προλάβουν», αναφέρει ο κ. Ζαγοριανός.

Τονίζει ότι η οξύτητα θα ανέβει λόγω δάκου (0,6 η πρώτη απόδοση), εξηγώντας πως σε κάποιες περιοχές άδειασε τα δέντρα, αντίθετα σε άλλες δεν χτύπησε. Η έλλειψη εργατών γης οδηγεί τον ίδιο και τους συντοπίτες του να παλεύουν μόνοι με την παραγωγή. «Έκανα αίτηση, αλλά λόγω καραντίνας δεν έρχεται κανείς. Καθαρίζω μόνος μου τα κτήματα, ενώ είχα προσωπικό που ερχόταν από την Αλβανία».

Μεγαλύτερο και από το χτύπημα του δάκου είναι αυτό των εμπόρων, καθώς στην περίπτωση της Θάσου υπάρχουν αδιάθετες ποσότητες από την περσινή παραγωγή. «Ο συνεταιρισμός έχει 30 τόνους ελαιόλαδο, προσωπικά έχω δύο τόνους», μεταφέρει.

Για τυχόν ενδιαφέρον απέναντι στην ΠΟΠ θρούμπα εξηγεί ότι είναι συνολικά τρεις έμποροι που μοιράζουν την τράπουλα. Το ενδιαφέρον των ελαιοπαραγωγών, προς το παρόν, στρέφεται στο να συγκομίσουν την ελιά αντί να τη βλέπουν να θάβεται στο χώμα. «Είναι δύσκολη η παραγωγή της θρούμπας. Μπορεί σ’ ένα βράδυ να αδειάσουν οι ελιές με έναν βοριά 8 μποφόρ».

Ανυπολόγιστες οι ζημιές από το χαλάζι

Έως και ολοκληρωτική ήταν η ζημιά που προκάλεσε στην ελιά η χαλαζόπτωση που έπληξε τη Μάνδρα Ξάνθης. Η συγκομιδή είχε ξεκινήσει και, όπως λέει ο παραγωγός-γενικός γραμματέας του Αγροτικού Συλλόγου Ξάνθης, Ανάργυρος Προμοίρας, η κινητοποίηση του ΕΛΓΑ ήταν άμεση. «Ο εκτιμητής ήρθε χωρίς να κάνουμε αιτήσεις για να μην αφήνουμε μάρτυρες στα δέντρα». Ο ίδιος συνεχίζει τη συγκομιδή στα υγιή δέντρα, ενώ μετρά ζημιές 100% σε 1.000 δέντρα σε σύνολο 4.000 και τονίζει πόσο σημαντική είναι η ζημιά που προκαλείται στον ελαιόκαρπο από το χαλάζι. «Όταν ελαιοποιηθεί αυτή η ελιά, το ελαιόλαδο θα έχει κατώτερη ποιότητα. Η ζημιά επεκτείνεται και στα υπόλοιπα δέντρα, αλλά δεν μπορεί να την εκτιμήσει ο ΕΛΓΑ».

Αγωνίζεται να προλάβει τη συγκομιδή, «γιατί όσο μένει η ελιά στο δέντρο, αρχίζει να σαπίζει. Ακόμη και εάν η οξύτητα είναι χαμηλή, στον οργανοληπτικό έλεγχο δεν θα βγαίνει έξτρα παρθένο», εξηγεί, καθώς ο ίδιος τυποποιεί το παραγόμενο ελαιόλαδο.