Έναρξη ατομικής επιχείρησης από απόσταση και με λίγα κλικ

Οδηγός για τη διαδικασία που από 13 Ιανουαρίου 2023 πραγματοποιείται ηλεκτρονικά

Ηλεκτρονικά και από… την άνεση του σπιτιού τους θα μπορούν πλέον να προχωρούν στη σύσταση ατομικής επιχείρησης οι φορολογούμενοι, αποφεύγοντας την ταλαιπωρία και τις συνακόλουθες καθυστερήσεις που συνεπάγεται η επίσκεψη στην εφορία.

Από την Παρασκευή 13 Ιανουαρίου τέθηκε σε λειτουργία η ειδική εφαρμογή στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-EΨΠ), η οποία δίνει τη δυνατότητα να ολοκληρώνεται σύντομα και αυτοματοποιημένα η σχετική διαδικασία.

Πρώτη και βασική προϋπόθεση είναι το ενδιαφερόμενο φυσικό πρόσωπο να διαθέτει έγκυρο και ελληνικό ΑΦΜ και να προτίθεται να ασκήσει εμπορική δραστηριότητα. Από εκεί και πέρα, τα βήματα που πρέπει να πραγματοποιήσει περιγράφονται διεξοδικά στην κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Τα βήματα

1) Ο φορολογούμενος εισέρχεται στην εφαρμογή, μετά την αυθεντικοποίησή του με τη χρήση των κωδικών taxisnet. Για την εγκυρότητα των στοιχείων του ΑΦΜ γίνονται οι απαραίτητες διασταυρώσεις με το φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ. Σε περίπτωση που δεν επιβεβαιωθούν τα στοιχεία του ΑΦΜ, ο ενδιαφερόμενος δεν έχει δικαίωμα χρήσης της εφαρμογής και ενημερώνεται, προκειμένου να απευθυνθεί στην αρμόδια ΔΟΥ.

2) Μετά την αυθεντικοποίηση και την είσοδό του στο σύστημα, ο χρήστης επιλέγει τον τρόπο με τον οποίο επιθυμεί να συνδεθεί στην εφαρμογή. Ειδικότερα, εισέρχεται είτε ο ίδιος, επιλέγοντας στην περίπτωση αυτήν το πεδίο σύνδεσης «ιδίας χρήσης», είτε ως εκπρόσωπος φυσικού προσώπου που επιθυμεί να προβεί σε έναρξη ατομικής επιχείρησης, επιλέγοντας το πεδίο σύνδεσης «εκ μέρους τρίτου».

3) Εφόσον επιλέξει το πεδίο της «ιδίας χρήσης», στην οθόνη του εμφανίζονται τα προσωπικά στοιχεία του αιτούντος, δηλαδή όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, ΑΦΜ και ΔΟΥ. Ακολούθως, επιλέγει τον τύπο της έδρας της επιχείρησης μεταξύ i) ιδιόκτητης έδρας και ii) μη ιδιόκτητης έδρας.

4) Σε περίπτωση ιδιόκτητης έδρας, η εύρεση των στοιχείων διεύθυνσης γίνεται μέσω καταχώρισης του Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ). Με την εν λόγω καταχώριση, αντλούνται μέσω διαλειτουργικότητας τα στοιχεία του ακινήτου και συμπληρώνονται αυτόματα στα ειδικά πεδία της εφαρμογής τα στοιχεία διεύθυνσης της έδρας.

5) Σε περίπτωση μη ιδιόκτητης έδρας της επιχείρησης, ο χρήστης της εφαρμογής συμπληρώνει τον αριθμό και το έτος υποβολής Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας για το ακίνητο που μισθώνει. Με την εν λόγω καταχώριση, αντλούνται μέσω διαλειτουργικότητας τα στοιχεία της μίσθωσης και συμπληρώνονται αυτόματα στα ειδικά πεδία της εφαρμογής τα στοιχεία διεύθυνσης της έδρας. To ίδιο ισχύει και στην περίπτωση χρήσης ακινήτου από παραχώρηση.

6) Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις ο χρήστης καλείται να επιλέξει την περιοχή που αντιστοιχεί στη διεύθυνση έδρας, ενώ απαιτείται να συμπληρώσει τον οικισμό αυτής, με σκοπό τη συστημική εύρεση (μέσω διαλειτουργικότητας με την ΑΑΔΕ) των πιθανών δημοτικών κοινοτήτων αυτής. Ο χρήστης καλείται να επιλέξει τη σωστή δημοτική κοινότητα από τη λίστα των πιθανών επιλογών για να συνεχίσει τη διαδικασία. Επιπρόσθετα, και δεδομένου ότι έχει ανακτηθεί διεύθυνση που περιέχει τον ταχυδρομικό κώδικα κατά ΕΛΤΑ, γίνεται ανάκτηση στοιχείων του δήμου, του νομού και των πιθανών περιοχών που αντιστοιχούν στη διεύθυνση του ακινήτου.

Εάν δεν υπάρχει καταχωρισμένος ΤΚ για το ακίνητο, στη μεν περίπτωση μισθωμένης έδρας η εφαρμογή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ο φορολογούμενος θα πρέπει να απευθυνθεί στην αρμόδια ΔΟΥ, στη δε περίπτωση της ιδιόκτητης έδρας μπορεί να γίνει συμπλήρωση του ΤΚ που θα ενημερώσει επίσης και το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Περιουσιολογίου (Ε9) της ΑΑΔΕ.

7) Στη συνέχεια, μεταφέρεται σε οθόνη με προσυμπληρωμένα πεδία, που αφορούν τα βασικά στοιχεία ταυτοποίησής του και τη διεύθυνση κατοικίας του, όπως αυτά έχουν ανακτηθεί από διαλειτουργικότητες.

8) Ο χρήστης καταχωρίζει την επωνυμία της επιχείρησης, η οποία ταυτίζεται με το ονοματεπώνυμο του φυσικού προσώπου και, εφόσον το επιθυμεί, επιλέγει διακριτικό τίτλο. Τόσο η επωνυμία, όσο και ο διακριτικός τίτλος αποδίδονται αυτόματα και με λατινικούς χαρακτήρες.

9) Στη συνέχεια, καταχωρίζει Στοιχεία Επιχείρησης, Στοιχεία Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (ΕΛΠ), Στοιχεία ΦΠΑ και Στοιχεία Δραστηριοτήτων Επιχείρησης, τις οποίες καλείται να επιλέξει μέσω διαλειτουργικότητας την ΑΑΔΕ.

10) Για την παροχή εξουσιοδότησης σε τρίτο, ο χρήστης συμπληρώνει σε ειδικά διαμορφωμένο πεδίο της εφαρμογής τον ΑΦΜ του τρίτου προσώπου προς το οποίο χορηγείται η πληρεξουσιότητα. Εφόσον βρεθεί ο ΑΦΜ μέσω διαλειτουργικότητας στο Φορολογικό Μητρώο και για τον ΑΦΜ αυτόν έχουν καταχωριστεί στοιχεία επικοινωνίας στο Ε.Μ.Επ, τότε ο ΑΦΜ και το ονοματεπώνυμο του τρίτου προσώπου (με κρυμμένα όλα τα γράμματα εκτός των αρχικών) εμφανίζονται στην οθόνη και ο χρήστης μπορεί να προχωρήσει τη διαδικασία επιλέγοντας την έδρα της επιχείρησης.

11) Η εξουσιοδότηση προς τρίτο πρόσωπο ενεργοποιεί νέο προφίλ σύνδεσης στον χρήστη που εξουσιοδοτείται, το οποίο καλείται να επιλέγει σε κάθε είσοδό του στην εφαρμογή. Ο εξουσιοδοτημένος τρίτος αποκτά αποκλειστική πρόσβαση στην επεξεργασία της αίτησης, ενώ ταυτόχρονα ο εξουσιοδοτών αποκόπτεται από τη δυνατότητα επεξεργασίας αυτής. Ο τελευταίος μπορεί, ωστόσο, να άρει οποτεδήποτε την εξουσιοδότηση και στην περίπτωση αυτή αυτόματα ο εξουσιοδοτημένος τρίτος παύει να έχει πλέον πρόσβαση στη διαδικασία κατάθεσης της αίτησης.

12) Απαραίτητη είναι η διασύνδεση με το πληροφοριακό σύστημα του ΓΕΜΗ μέσω του οποίου πραγματοποιούνται οι εξής ενέργειες:

α) Προέλεγχος και αυτόματη δέσμευση επωνυμίας ή/ και διακριτικού τίτλου: Η εφαρμογή του άρθρου 1 διασυνδέεται με το Ενιαίο Μητρώο Επωνυμιών και διακριτικών τίτλων που τηρείται στο ΓΕΜΗ και αυτόματα πραγματοποιείται έλεγχος και δέσμευση σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 52-54 του ν. 4919/2022 (Α’ 71) και την υπ’ αρ. 68281/2022 (Β’ 3647) υπουργική απόφαση.

β) Μετά την υποβολή της έναρξης και την «εγγραφή» στην ΑΑΔΕ, μέσω διαλειτουργικότητας με το ΓΕΜΗ, πραγματοποιείται εγγραφή της ατομικής επιχείρησης στο ΓΕΜΗ και λήψη αριθμού Γενικού Εμπορικού Μητρώου.

γ) Δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 21 του ν. 4919/2022 (Α’ 71).

δ) Εγγραφή της ατομικής επιχείρησης στο καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιο Επιμελητήριο.

Σημειωτέον ότι, μετά την ολοκλήρωση της έναρξης εργασιών, οι ατομικές επιχειρήσεις έχουν την υποχρέωση καταχώρισης στο ΓΕΜΗ των πράξεων και στοιχείων που προβλέπονται στο άρθρο 33 του ν. 4919/2022, καθώς και κάθε μεταβολή αυτών.

Εντός δέκα ημερών η εγγραφή στον ΕΦΚΑ

Εφόσον ολοκληρωθούν όλα τα προηγούμενα βήματα, η ΑΑΔΕ ενημερώνει τον χρήστη για την υποχρέωση εγγραφής του στον e-ΕΦΚΑ. Ο χρήστης οφείλει μέχρι τη 10η ημέρα του επόμενου μήνα από τον μήνα έναρξης ή μεταβολής εργασιών να υποβάλει αίτηση εγγραφής στον e-ΕΦΚΑ μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του.

Σε περίπτωση που δεν προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες εντός αυτής της προθεσμίας, ο e-ΕΦΚΑ προχωρά σε αυτεπάγγελτη εγγραφή του βάσει του άρθρου 39Α του ν. 4387/2016 (Α’ 85), αντλώντας τα απαραίτητα στοιχεία προς τούτο από τη φορολογική Διοίκηση.