Μια χρόνια αδικία, κυρίως εις βάρος των αγροτισσών, αλλά και γενικότερα των αυτοαπασχολούμενων γυναικών σε ό,τι αφορά την ανατροφή των παιδιών έρχεται να διορθώσει η επέκταση του επιδόματος μητρότητας στις μη μισθωτές ασφαλισμένες. Μέχρι σήμερα, την εν λόγω ειδική παροχή, που ισούται με τον κατώτατο μισθό, λάμβαναν για εννέα μήνες μόνο οι νέες μητέρες που απασχολούνταν ως μισθωτές, ενώ στις αυτοαπασχολούμενες που ασφαλίζονταν στο τ. ΟΑΕΕ και στο τ. ΕΤΑΑ χορηγούνταν για τέσσερις μήνες ένα μηνιαίο επίδομα, το ύψος του οποίου δεν ξεπερνούσε τα 150 ευρώ.
Ωστόσο, για τις αγρότισσες μητέρες δεν προβλεπόταν καμία αντίστοιχη παροχή.
Αυτό πλέον αλλάζει, καθώς τόσο οι αγρότισσες όσο και οι υπόλοιπες μη μισθωτές θα λαμβάνουν την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας για εννέα μήνες, με τη χορήγησή της να εκκινεί μετά την καταβολή του επιδόματος μητρότητας από τον e-ΕΦΚΑ. Επιπλέον, για όλο αυτό το διάστημα, οι αγρότισσες και οι αυτοαπασχολούμενες θα έχουν ασφαλιστική κάλυψη.
Σύμφωνα με την τροπολογία που κατέθεσε την περασμένη εβδομάδα το υπουργείο Εργασίας, το επίδομα δικαιούνται οι μητέρες που απέκτησαν παιδί έως και τις 24/09/2023, δηλαδή έως και 14 εβδομάδες πριν από τη λήξη του 2023. Χορηγείται, δε, και σε ομόφυλα ζευγάρια που αποκτούν κοινό τέκνο, με τον δικαιούχο να καθορίζεται με κοινή δήλωση των συζύγων στον e-ΕΦΚΑ. Σε περιπτώσεις υιοθεσίας, η καταβολή ξεκινά από την επομένη της τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, ανεξάρτητα από το εάν η δικαιούχος έλαβε επίδομα λοχείας από τον e-ΕΦΚΑ.
Σε όλες τις περιπτώσεις, βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση του επιδόματος είναι η ασφαλιστική ενημερότητα της δικαιούχου, δηλαδή να μην έχει ανεξόφλητα χρέη στον e-ΕΦΚΑ ή να τα έχει ρυθμίσει. Στη δεύτερη περίπτωση, η ενημερότητα θα ελέγχεται σε μηνιαία βάση και τυχόν απώλεια κάποιας δόσης θα επιφέρει και διακοπή της καταβολής του επιδόματος μέχρι αυτή να καταβληθεί. Οι σχετικές λεπτομέρειες αναμένεται να αποσαφηνιστούν στην υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.
Τέλη Μαρτίου ξεκινούν οι αιτήσεις
H καταβολή του επιδόματος μητρότητας θα γίνεται από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), στην οποία θα υποβάλλονται και οι αιτήσεις. Όπως δήλωσε σε τηλεοπτική της συνέντευξη η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνα Μιχαηλίδου, η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα θα ενεργοποιηθεί στα τέλη Μαρτίου.
Οι πρώτες πληρωμές αναμένεται να πραγματοποιηθούν μέσα στον Απρίλιο, με τις δικαιούχους να λαμβάνουν ένα ποσό που αντιστοιχεί σε αναδρομικά τριών μηνών, ήτοι 2.340 ευρώ (780 ευρώ x τρεις μήνες). Μάλιστα, από 1ης Απριλίου και μετά, το επίδομα θα είναι αυξημένο λόγω της επικείμενης αύξησης του κατώτατου μισθού (σ.σ. η τελική εισήγηση για τον οποίο, όπως προανήγγειλε ο υφυπουργός Εργασίας, Βασίλης Σπανάκης, θα γίνει στις 22 Μαρτίου και θα έχει μπροστά το νούμερο «8»).
Το επίδομα μητρότητας για τις αγρότισσες θα χρηματοδοτηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ για τις ελεύθερες επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενες μητέρες θα αξιοποιηθεί ο Ειδικός Λογαριασμός Ανεργίας υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων. Στους σκοπούς του τελευταίου, όπως αναφέρεται στην τροπολογία, από 1/1/2024 προστίθεται «η προστασία της μητρότητας των αυτοαπασχολούμενων και των ανεξαρτήτως απασχολούμενων μέσω της ειδικής παροχής της παρ. 1 (σ.σ. επίδομα μητρότητας) και αυτός μετονομάζεται σε Ειδικό Λογαριασμό υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολούμενων».
Υπογραμμίζεται ότι το επίδομα μητρότητας είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο, στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς την Εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τις τράπεζες.
Δυνατότητα μεταβίβασης στον πατέρα για επτά μήνες
Το επίδομα μητρότητας είναι μεταβιβάσιμο για έως επτά μήνες στον πατέρα, ανεξάρτητα αν αυτός είναι αγρότης, αυτοαπασχολούμενος, ελεύθερος επαγγελματίας ή εργάζεται ως μισθωτός στον ιδιωτικό τομέα. Βασική προϋπόθεση, ωστόσο, και εδώ είναι να είναι ασφαλιστικά ενήμερος.
Σε περίπτωση που ο πατέρας εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, λαμβάνει, πλέον της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας, αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας και ασφαλίζεται με βάση το ασφαλιστικό καθεστώς στο οποίο υπάγεται.
Ειδικότερα, ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του e-ΕΦΚΑ, καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης, οι δε προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του εκάστοτε κατώτατου μισθού.
