Την Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα σχέδιο νομοθετικής πρότασης για πρακτικές δέσμευσης άνθρακα στη γεωργία. Το κείμενο, έκτασης 22 σελίδων, περιλαμβάνει πρακτικές δέσμευσης άνθρακα από την ατμόσφαιρα, καθώς και τεχνολογίες αποθήκευσής του στη γη, ώστε να μειωθεί δραστικά η εξάρτηση των κρατών στα ορυκτά καύσιμα και να επιτευχθούν οι δεσμεύσεις της ΕΕ για μια κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050.
Επίσης, περιλαμβάνεται ο σχεδιασμός για τη δημιουργία χρηματιστηριακής αγοράς δέσμευσης άνθρακα. Το επόμενο βήμα για το νέο πλαίσιο αναμένεται να πραγματοποιηθεί με το νέο έτος. Μαζί με την πρόταση, η Επιτροπή θα προετοιμάσει και μια μελέτη των επιπτώσεων της νέας αυτής πρωτοβουλίας.
Όπως αναφέρεται στην πρόταση, το πρώτο χρονικό ορόσημο των ευρωπαϊκών στόχων για το κλίμα είναι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, καθώς, έως το 2030, στόχος της ΕΕ είναι να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 310 εκατ. τόνους και αυτό να γίνει μέσω της δέσμευσης άνθρακα από την ατμόσφαιρα, μέσω της αποθήκευσης άνθρακα στη γη, καθώς και μέσω της ανακύκλωσής του.
Έως το 2050, ο εν λόγω στόχος ίσως φτάσει μέχρι και τους 500 εκατ. τόνους. Παρά το γεγονός ότι ο άνθρακας θα συνεχίσει να είναι απαραίτητος στις βιομηχανίες συνθετικών καυσίμων, πλαστικών, ελαστικών και χημικών, η Επιτροπή πιέζει για συνολική μείωση της χρήσης του τουλάχιστον κατά 20% στα χημικά και στα πλαστικά και την υιοθέτηση βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων που θα προέρχονται και από την ανακύκλωση απορριμμάτων και βιομάζας.
Κίνητρα στους αγρότες μέσω των eco-schemes
Κεντρικό ρόλο στις πρωτοβουλίες αυτές θα διαδραματίσει το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ, που θα χρηματοδοτείται από το Σύστημα Eμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS) και το Horizon Europe. Μέσω αυτών των δομών, θα αναπτυχθούν τεχνολογίες για τη δέσμευση άνθρακα και τη δημιουργία βιώσιμων προϊόντων προς αντικατάσταση του ορυκτού άνθρακα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η γεωργία άνθρακα προωθείται στη νέα ΚΑΠ μέσω των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes), ενώ σχεδιάζονται και ειδικά προγράμματα συμβουλευτικής, αλλά και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ. Τελικός στόχος είναι η δημιουργία χρηματιστηρίων άνθρακα, όπου θα τεθούν οι προδιαγραφές για την καταγραφή, παρακολούθηση και ανταμοιβή όσων θα υιοθετούν τέτοιες πρακτικές.
Για τον σκοπό αυτόν, η ΕΕ στοχεύει στη δημιουργία επιστημονικά τεκμηριωμένων και με διαφάνεια κατευθυντήριων γραμμών. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το νέο πλαίσιο, τόσο η κρατική χρηματοδότηση όσο και η ιδιωτική συμμετοχή αναμένεται να αποδειχθούν «κλειδί» στην υλοποίηση αυτού του σχεδιασμού. Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής η χώρα μας δεν έχει εντάξει αυτές τις πρακτικές στις δράσεις των eco – schemes, στο στρατηγικό της σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ.
Κομισιόν: «Επιχειρηματικές ευκαιρίες στον πρωτογενή τομέα»
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, υπεύθυνος για την «Πράσινη Συμφωνία», ανέφερε ότι η δέσμευση άνθρακα θα είναι ζωτική για την τήρηση των δεσμεύσεών μας για το κλίμα», ενώ πρόσθεσε ότι «το σχέδιο περιλαμβάνει τις βασικές αρχές και τους στόχους για να ετοιμάσουμε το πλαίσιο που θα διασφαλίσει ότι θα υπάρχουν κίνητρα σε όρους αγοράς για αυτές τις πρακτικές. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τους παραγωγούς». Από την πλευρά του, ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, τόνισε ότι «η γεωργία άνθρακα θα προσφέρει επιπλέον πηγές εισοδήματος για τους αγρότες».
