Επιστημονική έρευνα: Η παχυσαρκία χτυπά ολοένα και περισσότερους ανθρώπους

Μέσα σε μια τριακονταετία, τα ποσοστά των παχύσαρκων παιδιών τετραπλασιάστηκαν και τα ποσοστά των παχύσαρκων ενηλίκων διπλασιάστηκαν, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει το δίκτυο NCD-RisC

Οχι, η παχυσαρκία δεν είναι θέμα εμφάνισης. Τα παραπανίσια κιλά δεν μας κρατούν μακριά από το επιθυμητό σώμα, αλλά από την ευκταία υγιή ζωή. Η παχυσαρκία είναι μια νόσος που έχει λάβει, πλέον, διαστάσεις επιδημίας και μάλιστα με πολλαπλές συνέπειες για την υγεία μας. Παγκοσμίως, το 2030, ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο θα είναι υπέρβαροι και παχύσαρκοι, ήτοι μία στις πέντε γυναίκες και ένας στους επτά άνδρες.

Στην Ελλάδα, σήμερα, το 63% των ενηλίκων είναι υπέρβαροι και παχύσαρκοι, ενώ το 37,5% των παιδιών και των εφήβων (σ.σ. 2-14 ετών) είναι υπέρβαρα και παχύσαρκα.

Μέσα σε μια τριακονταετία (1990-2022), τα ποσοστά των παχύσαρκων παιδιών τετραπλασιάστηκαν και τα ποσοστά των παχύσαρκων ενηλίκων διπλασιάστηκαν, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποίησε το NCD Risk Factor Collaboration (NCD-RisC), ένα δίκτυο επιστημόνων υγείας που παρέχει ενημέρωση για τους κινδύνους των μη μεταδοτικών νόσων, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Συνοπτικά, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι:

✱ Για τα κορίτσια, το ποσοστό παχυσαρκίας αυξήθηκε από το 1,7% του παγκόσμιου πληθυσμού το 1990, στο 6,9% το 2022.

✱ Για τα αγόρια, το αντίστοιχο ποσοστό διαμορφώθηκε από 2,1% σε 9,3%.

✱ Για τις γυναίκες, το ποσοστό παχυσαρκίας αυξήθηκε από 8,8% σε 18,5%.

✱ Για στους άνδρες, το αντίστοιχο ποσοστό αυξήθηκε από 4,8% σε 14%.

Μειώθηκαν οι λιποβαρείς

Παράλληλα, το ποσοστό των λιποβαρών ανθρώπων μειώθηκε, τόσο μεταξύ των παιδιών όσο και μεταξύ των ενηλίκων, γεγονός που καθιστά την παχυσαρκία ως την πιο κοινή μορφή δυσθρεψίας παγκοσμίως.

«Για να επανέλθουμε σε τροχιά επίτευξης των παγκόσμιων στόχων για τον περιορισμό της παχυσαρκίας θα χρειαστεί η συνεργασία κυβερνήσεων και κοινοτήτων, υποστηριζόμενη από τεκμηριωμένες πολιτικές του ΠΟΥ και των εθνικών οργανισμών δημόσιας υγείας», έχει δηλώσει ο Δρ Τέντρος Γκεμπρεγέσους, γενικός διευθυντής του ΠΟΥ.

Κακές διατροφικές συνήθειες

Τα στοιχεία δείχνουν ότι ένας στους δύο ανθρώπους δεν τρώει φρούτα και λαχανικά, παρά τις συνεχείς υπενθυμίσεις για το πόσο απαραίτητα είναι στη διατροφή μας, ενώ παράλληλα έχει αντικαταστήσει το νερό με τον καφέ ή το τσάι ή, στη χειρότερη περίπτωση, με αναψυκτικά και ενεργειακά ποτά.

Φυσικά, η αγάπη για τα επεξεργασμένα τρόφιμα σχετίζεται και με τον τρόπο ζωής μας, αφού τα έτοιμα φαγητά σε κάθε συσκευασία βρίσκονται παντού, ενώ ένα υγιεινό γεύμα χρειάζεται να προβλεφθεί, ώστε να αγοραστούν τα συστατικά του και στη συνέχεια να μαγειρευτεί.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ελληνικής εταιρείας παχυσαρκίας, άτομα με αυξημένο βάρος έχουν απευθυνθεί σε διατροφολόγο σε ποσοστό 59%, σε γυμναστή σε ποσοστό 31% και σε γιατρό σε ποσοστό 25%, ενώ το 32% δεν έχει ζητήσει καθόλου βοήθεια.

Επικίνδυνες μόδες

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιχειρούν να απαλλαγούν μόνοι τους από τα περισσότερα κιλά, ακολουθώντας τις δίαιτες που είναι στη μόδα κάθε φορά, έως ότου προκύψουν ενστάσεις για τη θετική τους επίδραση στην υγεία.

Τελευταία τέτοια τάση ήταν η περίφημη διαλειμματική νηστεία, η οποία, όμως, βρέθηκε να σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα καρδιαγγειακών νοσημάτων. Ανάλυση των διατροφικών συνηθειών περισσότερων από 20.000 ενηλίκων στις ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα άτομα που περιόριζαν το φαγητό τους σε λιγότερο από 8 ώρες την ημέρα, υιοθετώντας ένα κλασικό και δημοφιλές μοντέλο διαλειμματικής νηστείας (16:8), είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακά νοσήματα σε σύγκριση με τα άτομα που έτρωγαν εντός 12-16 ωρών ημερησίως.

Η ανωτέρω προκαταρκτική έρευνα παρουσιάστηκε στο πλαίσιο των Επιστημονικών Καρδιομεταβολικών Συνεδριών της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, με θέμα την Επιδημιολογία και την Πρόληψη μέσω του Τρόπου Ζωής (American Heart Association’s Epidemiology and Prevention Lifestyle and Cardiometabolic Scientific Sessions 2024). Ωστόσο, προς το παρόν, οι επιστήμονες δεν μπορούν να είναι κατηγορηματικοί.

ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΗΣ ΟΚΛΑΧΟΜΑ (OSU)
Τι να προσέχουμε όταν ψωνίζουμε για να αποφύγουμε τις τροφικές δηλητηριάσεις

Κατευθυντήριες οδηγίες προς τους Αμερικανούς καταναλωτές, ώστε οι τελευταίοι να έχουν μια ασφαλή και ευχάριστη εμπειρία όταν αγοράζουν τρόφιμα, δημοσίευσε το Robert M. Kerr Food & Agricultural Products Center (FAPC) του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα (OSU). Αναλυτικά οι συστάσεις:

✱ Αρχικά, τοποθετούμε στο καλάθι μας τα μη ευπαθή είδη, όπως τα συσκευασμένα τρόφιμα και τα προϊόντα χαρτιού.

✱ Αγοράζουμε μόνο αντικείμενα που είναι πλήρως άθικτα και σε καλή κατάσταση.

✱ Δεν αγοράζουμε κουτιά που είναι διογκωμένα ή βαθουλωμένα ή συσκευασίες που είναι σκισμένες ή κατεστραμμένες.

✱ Το φρέσκο κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά και τα ζεστά ντελικατέσεν πρέπει να αγοράζονται τελευταία, λίγο πριν φτάσουμε στο ταμείο.

✱ Καλό είναι να αποφεύγονται τα έτοιμα προς κατανάλωση φαγητά, όπως οι μαγειρεμένες γαρίδες ή τα αλλαντικά που βρίσκονται τοποθετημένα στις προθήκες ακριβώς δίπλα στα ωμά κρέατα.

✱ Το φρέσκο κρέας και τα πουλερικά θα πρέπει να βρίσκονται σε ξεχωριστές πλαστικές σακούλες και να μην έρχονται σε επαφή με τα άλλα τρόφιμα μέσα στο καλάθι των αγορών.

✱ Αγοράζουμε τρόφιμα που χρειάζονται ψυγείο μόνο αν είναι κρύα.

✱ Αποφεύγουμε τα καταστήματα που χρησιμοποιούν τα ίδια μηχανήματα για τον τεμαχισμό κρεάτων και τυριών.