H επόμενη μέρα μετά την αναστολή του τέλους επιτηδεύματος αγροτών

Ωφελημένοι όσοι έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς, ανεξάρτητα από το αν έχουν συμπληρώσει ή όχι πενταετία

των Φωτεινής Μακρή – λογίστριας – φοροτεχνικού, Γιάννη Τσατσάκη

Πέρασε, όπως αναμενόταν άλλωστε, από τη Βουλή η αναστολή για φέτος της υποχρέωσης καταβολής τέλους επιτηδεύματος εκ μέρους των αγροτών, με το νομοσχέδιο στο οποίο ενσωματώθηκε η σχετική διάταξη να υπερψηφίζεται την Παρασκευή 31 Ιουλίου.

Μια μέρα μετά, ο νέος νόμος 4714/2020 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αυτό που απομένει τώρα και δεν είχε γίνει, μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, είναι η προσωρινή αυτή απαλλαγή να ενσωματωθεί και στην εφαρμογή των δηλώσεων φόρου εισοδήματος.

Όπως είχαμε επισημάνει σε προηγούμενα άρθρα, οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ απαλλάσσονταν ούτως ή άλλως από το τέλος. Από το φορολογικό έτος 2018 και εφεξής, εξαιρούνται από αυτό οι αγρότες-μέλη αγροτικών συνεταιρισμών, όπως και οι ίδιοι οι συνεταιρισμοί. Επιπλέον, απαλλάσσονται όσοι είναι σε χωριά κάτω των 500 κατοίκων, σε νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων (εκτός τουριστικών προορισμών), καθώς και όσοι απέχουν τρία έτη από τη συνταξιοδότηση. Οι άμεσα ωφελούμενοι, επομένως, από το νέο μέτρο, είναι οι αγρότες που το 2014 υποχρεώθηκαν να τηρήσουν βιβλία και να «μεταβούν» από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ. Στους εν λόγω φορολογούμενους είχε χορηγηθεί πενταετής περίοδος απαλλαγής, η οποία εξέπνευσε στις 31/12/2018, με αποτέλεσμα να προκύπτει για αυτούς (προ του νέου νόμου) για πρώτη φορά υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος για τη χρήση 2019.

Κερδισμένοι είναι και οι αγρότες που είχαν ενταχθεί πριν από το 2014 στο κανονικό καθεστώς και οι οποίοι μέχρι πέρυσι πλήρωναν κανονικά τέλος επιτηδεύματος. Φέτος θα τύχουν και αυτοί απαλλαγής, όπως και οι παράκτιοι αλιείς που εκμεταλλεύονται σκάφη μέχρι 12 μέτρων μεταξύ καθέτων. Το άρθρο 8 του νέου νόμου 4174/2020 αναφέρει αναλυτικά: «Ειδικά για το φορολογικό έτος 2019 εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος οι αγρότες κανονικού καθεστώτος για τους οποίους έχουν παρέλθει τα πρώτα πέντε (5) έτη από την ημερομηνία τήρησης βιβλίων και ένταξής τους στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, καθώς και οι αλιείς παράκτιας αλιείας, που εκμεταλλεύονται, είτε ατομικά είτε με τη μορφή συμπλοιοκτησίας ή κοινωνίας αστικού δικαίου, αλιευτικά σκάφη μέχρι δώδεκα (12) μέτρων, μεταξύ καθέτων».

Συνοψίζοντας, όσοι αγρότες είναι στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και έχουν έναρξη πάνω από πέντε έτη, αλλά και όσοι δεν τα έχουν συμπληρώσει, δικαιούνται την απαλλαγή βάσει της νέας νομοθεσίας.

Απαλλάσσονται και οι… απαλλασσόμενοι από τον ΦΠΑ

Το ίδιο φαίνεται ότι ισχύει και για όσους αγρότες του κανονικού καθεστώτος έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων του Άρθρου 39 του ΦΠΑ. Πρόκειται για προαιρετικό καθεστώς, στο οποίο μπορούν να ενταχθούν μικρές επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από την κατηγορία λογιστικών βιβλίων που τηρούν, με την προϋπόθεση ότι ο ετήσιος τζίρος τους δεν ξεπερνά τα 10.000 ευρώ. Για τον προσδιορισμό του ορίου των 10.000 ευρώ δεν λαμβάνονται υπόψη οι μεταβιβάσεις ενσώματων ή άυλων αγαθών επένδυσης, καθώς και οι απαλλασσόμενες πράξεις χωρίς δικαίωμα έκπτωσης. Είναι αρκετές οι περιπτώσεις παραγωγών λαϊκών αγορών, αγροτών με φωτοβολταϊκά, διήμερων αποσταγματοποιών κ.λπ. που, ενώ υποχρεούνται να τηρούν βιβλία, στην πράξη δυσκολεύονται να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ. Γι’ αυτό και από 1/1 έως 30/1 κάθε έτους εντάσσονται από τους λογιστές τους στο ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων, χωρίς να στερούνται κανένα δικαίωμα σε ό,τι έχει να κάνει π.χ. με τις επιδοτήσεις ή την άδεια πωλητή λαϊκών αγορών, ούτε αυτό να επηρεάζει τον ΚΑΔ που δηλώνουν στην εφορία.

Τονίζεται ότι το συγκεκριμένο καθεστώς δεν έχει καμία σχέση με το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ των αγροτών (σ.σ. άλλωστε ένας αγρότης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ δεν μπορεί να ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων). Άλλες προϋποθέσεις έχει το ένα και άλλες το άλλο και μοναδικό κοινό τους σημείο είναι ότι σε κανένα από τα δύο δεν υποβάλλονται περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ. Οι αγρότες που εντάσσονταν στο ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων θεωρούνται από τη φορολογική διοίκηση επιτηδευματίες, εξ ου και υποχρεούνταν σε καταβολή τέλους επιτηδεύματος. Αν και δεν γίνεται κάποια σχετική αναφορά στον νέο νόμο, εκτιμούμε ότι πλέον και αυτοί (δεδομένου ότι «πρωτογενώς» υπάγονται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ), δικαιούνται την προσφάτως ψηφισθείσα απαλλαγή.