Η υιοθέτηση και η εφαρμογή της καινοτομίας στο χωράφι έχει να κάνει πρωτίστως με τους ίδιους τους αγρότες, τη στάση τους απέναντι στην τεχνολογία και την προθυμία τους να ανακαλύψουν τα οφέλη που έχει να τους προσφέρει. Τη στιγμή που οι νέες τεχνολογίες βρίσκονται στο επίκεντρο, όχι μόνο της νέας ΚΑΠ αλλά και της Πράσινης Συμφωνίας, στο σεμινάριο «New skills for digital farming», που διοργανώθηκε από την EIP-AGRI, αγρότες, γεωργικοί σύμβουλοι και ερευνητές αντάλλαξαν απόψεις και γνώσεις.
Στόχος τους ήταν να συμβάλλουν στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή προσεγγίσεων και εργαλείων που μπορούν να βοηθήσουν τους αγρότες και τους συμβούλους να αναπτύξουν δεξιότητες ενόψει της ψηφιακής μετάβασης στη γεωργία. Για την αντιμετώπιση και την κάλυψη του κενού των ψηφιακών δεξιοτήτων, οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι δεν υπάρχει μία μόνο κατεύθυνση και πρότειναν έναν κατάλογο «δεξιοτήτων», στις οποίες πρέπει να εντρυφήσουν οι αγρότες ώστε να ενταχθούν ομαλά στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Οι συμμετέχοντες εντόπισαν έξι βασικούς τομείς ικανοτήτων και δεξιοτήτων:
1. Θετική αντιμετώπιση και «ανοιχτό μυαλό»
Η θετική στάση προς τις νέες τεχνολογίες καταγράφηκε σε όλες τις ομάδες συζήτησης ως η δεξιότητα-κλειδί για τους αγρότες. Το να είναι ένας αγρότης ανοιχτόμυαλος προς τις νέες τεχνολογίες σημαίνει ότι έχει περιέργεια και μία καινοτόμο στάση, η οποία θα διευκολύνει τη διαδικασία μάθησης σε νέες τεχνικές και εργαλεία. Η εμπιστοσύνη στα καινοτόμα εργαλεία και στα θετικά αποτελέσματα που αυτά μπορούν να φέρουν είναι βασική, σύμφωνα με το σεμινάριο, καθώς θα διευκολύνει τους αγρότες να δουν τις ψηφιακές λύσεις ως ένα μέσο για την επίτευξη των στόχων της αγροτικής τους εκμετάλλευσης.
2. Συνολική στρατηγική της αγροτικής εκμετάλλευσης
Η υιοθέτηση των ψηφιακών τεχνολογιών αντιπροσωπεύει μια αλλαγή στη διαχείριση των εκμεταλλεύσεων, που μπορεί να κυμαίνεται από μικρές προσαρμογές έως σημαντικές αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης της παραγωγής. Έτσι, λοιπόν, για μια αποτελεσματική και υγιή ενσωμάτωση αυτών των τεχνολογιών, χρειάζεται η ύπαρξη μιας συνολικής στρατηγικής για την αγροτική εκμετάλλευση. Δεξιότητες όπως στρατηγική σκέψη, προσδιορισμός των αναγκών και καθορισμός προτεραιοτήτων, ανάλυση δεδομένων, διαχείριση χρόνου, κατανομή εργασιών ή αξιολόγηση εναλλακτικών λύσεων, είναι ικανότητες που σίγουρα μπορούν να βελτιώσουν την ψηφιακή πρόσληψη. Τα παραπάνω θα επιτρέψουν στους αγρότες να σχεδιάσουν νέα ή να προσαρμόσουν τα υπάρχοντα επιχειρηματικά σχέδια, ενώ κατανοούν τον αντίκτυπο της τεχνολογικής υιοθέτησης στις καθημερινές δραστηριότητες.
Τη στιγμή που οι νέες τεχνολογίες βρίσκονται στο επίκεντρο, όχι μόνο της νέας ΚΑΠ αλλά και της Πράσινης Συμφωνίας, στο σεμινάριο «New skills for digital farming», που διοργανώθηκε από την EIP-AGRI, αγρότες, γεωργικοί σύμβουλοι και ερευνητές αντάλλαξαν απόψεις και γνώσεις.
3. Επικοινωνία και συνεργασία
Οι ικανότητες που σχετίζονται με τη συνομιλία, τη συν-δημιουργία, τη συνεργασία, την προσαρμοστικότητα και τη δικτύωση χαρακτηρίστηκαν από τους συμμετέχοντες στο σεμινάριο ως ιδιαίτερα σημαντικές. Ο αγρότης μέσω των κατάλληλων δικτύων μπορεί να ανταλλάξει απόψεις και γνώσεις και να ενημερωθεί για νέες πρακτικές και τεχνολογίες που αφορούν την καλλιέργειά του.
4. Εντοπισμός των κατάλληλων εργαλείων για την αγροτική εκμετάλλευση
Οι αγρότες χρειάζεται να έχουν την κατάλληλη πληροφόρηση για τις τεχνολογίες που υπάρχουν στην αγορά, ώστε να αξιολογήσουν ποια ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες της αγροτικής τους εκμετάλλευσης. Θα πρέπει επίσης να έχουν πληροφορίες σχετικά με το κόστος και τα οφέλη κάθε εργαλείου και να γνωρίζουν πώς να ερμηνεύουν τη σχετική ανάλυση που αφορά το κόστος σε σχέση με τα προσδοκώμενα οφέλη. Σε αυτή την περίπτωση, οι αγρότες θα πρέπει να γνωρίζουν πού να απευθυνθούν, δηλαδή σε γεωργικούς συμβούλους αλλά και δίκτυα γνώσης και καινοτομίας (AKIS).
5. Ψηφιακή παιδεία
Η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων για τους αγρότες θα τους επιτρέψει να διαχειριστούν ψηφιακές συσκευές, όπως έξυπνα κινητά και υπολογιστές, αλλά και εφαρμογές. Οι συμμετέχοντες κατέγραψαν ότι η έλλειψη ψηφιακής παιδείας δεν είναι μόνο χαρακτηριστικό των αγροτών, αλλά ένα κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο απαιτεί καθολικές λύσεις για την αντιμετώπισή του.
6. Προηγμένες ψηφιακές ικανότητες
Οι προηγμένες ψηφιακές ικανότητες περιλαμβάνουν δεξιότητες και γνώσεις για τη χρήση πιο εξειδικευμένου λογισμικού, όπως γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, βάσεις δεδομένων και υπολογιστικά φύλλα. Περιλαμβάνει επίσης ικανότητες σε συγκεκριμένο λογισμικό και εφαρμογές στην αγροτική εκμετάλλευση, στα αγροτικά μηχανήματα και στη δυνατότητα ενσωμάτωσης και ανάλυσης δεδομένων από διαφορετικές πηγές πληροφοριών και, τέλος, γνώσεις σχετικά με τη διαχείριση δεδομένων (ιδιοκτησία, πνευματικά δικαιώματα, ασφάλεια). Ωστόσο, ορισμένοι συμμετέχοντες συνέστησαν ότι δεν γίνεται να αναπτύξουν τέτοιες ικανότητες όλοι οι αγρότες. Για αυτό χρειάζεται να στηριχτούν σε γεωργικούς συμβούλους και συμβούλους πληροφορικής.
