Η Ευρώπη και η πρόκληση του λαϊκισμού

Σίγουρα, οι επικείμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως «δευτερεύουσας σημασίας», διότι είναι αυτές που θα καθορίσουν αν τελικά η ΕΕ ανταποκρίνεται στις αξίες της.

Το 2014, το κεντρικό σύνθημα των ευρωεκλογών, «This time it’s different», θεωρήθηκε άνευ ουσίας. Ωστόσο, στην παρούσα χρονική συγκυρία, είναι σοβαρό και πιο επίκαιρο από ποτέ, δεδομένης της ανάδυσης του λαϊκισμού.

Το λαϊκιστικό όραμα είναι γεμάτο αντιφάσεις. Δεν υποδεικνύει κανέναν λογικό τρόπο με τον οποίο η ΕΕ θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια πιο λειτουργική οντότητα που εξυπηρετεί τους πολίτες της.

Αναφορικά με την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, οι λαϊκιστές ενστερνίζονται τη χαλαρή συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, αλλά αντιτίθενται σε τυχόν περιορισμούς όσον αφορά την υλοποίηση εθνικών πολιτικών. Ταυτόχρονα, δεν θεωρούν χρήσιμη την πολυμέρεια, ούτε τη φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη.

Σε περίπτωση που οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν αντιμετωπίσουν τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, η πολιτική εκστρατεία των τελευταίων θα επικεντρωθεί στη μετανάστευση, εντείνοντας το κλίμα φόβου και αυξάνοντας τις αψιμαχίες σε πολλά μέρη της κοινωνίας. Παράλληλα, τα εκλογικά τους οφέλη θα τους επιτρέψουν μεγαλύτερη εξουσία στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Απότοκο του γεγονότος αυτού θα είναι η εξάλειψη του κράτους δικαίου και της αλληλεγγύης, που εν τέλει θα καταστρέψει την ευημερία και τη σταθερότητα της Ευρώπης.

Ο ρόλος των λαϊκιστών αυξάνεται και ενδέχεται να διαταράξει σημαντικά τη μελλοντική ολοκλήρωση. Οι φιλελεύθεροι ηγέτες οφείλουν να αντιμετωπίσουν αυτή την πρόκληση, προτάσσοντας τη συνεργασία, τους κοινούς κανόνες και τις αξίες ως μέρος ενός οργανικού συνόλου που στηρίζει μια ευημερούσα και ανοιχτή κοινωνία.