Ένας ιπτάμενος μετεωρολογικός σταθμός αιωρείται μόνιμα πάνω από το χωράφι και μεταδίδει, σε πραγματικό χρόνο, μετεωρολογικά δεδομένα ακριβείας. Μέσω κινητού ή tablet, ο αγρότης ενημερώνεται για τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν στο μικροκλίμα του χωραφιού τις επόμενες ώρες, ώστε να προγραμματίσει με ακρίβεια κάθε εργασία.
Λίγα χρόνια νωρίτερα, ακόμη και ο πιο ευφάνταστος σκηνοθέτης ίσως θα επέστρεφε το παραπάνω σενάριο ως απαράδεκτα εξωπραγματικό. Σήμερα, τρεις νέοι Έλληνες επιστήμονες, αξιοποιώντας τεχνολογίες του Διαστήματος, όχι μόνο το καθιστούν εφικτό, αλλά το έχουν κάνει ήδη πράξη.
Μάλιστα, ήδη εργάζονται για τη μετατροπή του από μια εξαιρετική ιδέα σε ένα ώριμο εμπορικά προϊόν, οικονομικά προσιτό και τεχνολογικά άρτιο, το οποίο φιλοδοξεί να δοκιμάσει τις δυνάμεις του στην εγχώρια και διεθνή αγορά, στην οποία, παρεμπιπτόντως, δεν υπάρχει σήμερα αντίστοιχο προϊόν.
Η ιδέα του Smart Weather Balloon παρουσιάστηκε στον πρώτο ελληνικό διαγωνισμό ActInSpace για τη δημιουργία λύσεων και προϊόντων με τη χρήση διαστημικών δεδομένων. Η ιδέα του Κώστα Δαβίδ, μηχανολόγου μηχανικού, του Κώστα Αναστασάκη, με σπουδές στη Γεωλογία, και του Ανδρέα Φράγκου, πολιτικού μηχανικού, ήταν να κατασκευάσουν «έξυπνα μπαλόνια» για τη μετάδοση μετεωρολογικών δεδομένων ακριβείας. Στόχος ένα τεχνολογικά προηγμένο σύστημα συλλογής μετεωρολογικών δεδομένων ακριβείας από αέρος, το κόστος του οποίου θα είναι τουλάχιστον δέκα φορές μικρότερο από το υφιστάμενο.
Πώς λειτουργεί το έξυπνο μπαλόνι
Ζητήσαμε από την ομάδα να μας εξηγήσει τη λογική του Smart Weather Balloon. «Σήμερα, οι μετεωρολογικοί σταθμοί ανά τον κόσμο συλλέγουν δεδομένα μέσω ραδιοβολίδων, οι οποίες εκτοξεύονται διαμέσου της ατμόσφαιρας με τη βοήθεια ενός μεγάλου μπαλονιού, που γεμίζει με ήλιο. Πρόκειται για compact συσκευές, η λογική των οποίων έχει τις απαρχές της στη δεκαετία του ’90, που συλλέγουν και μεταδίδουν πληροφορίες για την πίεση, τη θερμοκρασία, την υγρασία, την ταχύτητα και τη διεύθυνση του ανέμου, οι οποίες, με τη σειρά τους, μέσω αλγορίθμων, εξελίσσονται σε μετεωρολογική πρόγνωση. Το μπαλόνι εκρήγνυται σε κάποιο ύψος λόγω της πολύ μικρής ατμοσφαιρικής πίεσης, η ραδιοβολίδα χάνεται, όπως και το χρησιμοποιούμενο ήλιο. Πρακτικά, μετά από κάθε εκτόξευση χάνεται το σύνολο του εξοπλισμού», μας εξήγησε ο Κώστας Δαβίδ.
Η ομάδα των τριών νέων επιστημόνων εξελίσσει αυτό το σύστημα συλλογής δεδομένων, αξιοποιώντας μια τεχνολογική πατέντα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA). «Σκεφτήκαμε ότι μπορούμε με την αξιοποίηση της διαστημικής τεχνολογίας να φτιάξουμε ένα μοντέλο, που θα συλλέγει πιο ακριβείς πληροφορίες με πολύ μικρότερο κόστος, καθώς κανένα τμήμα του εξοπλισμού δεν θα χάνεται στη ‘‘μαύρη τρύπα’’ της ατμόσφαιρας», προσθέτει ο κ. Δαβίδ.
Στο 1/10 του κόστους
Οι ιπτάμενοι μετεωρολογικοί σταθμοί, που οραματίστηκε η ομάδα των Ελλήνων επιστημόνων, φέρουν αισθητήρες μέτρησης δεδομένων, φωτογραφική μηχανή, GPS και GPRS module και επικοινωνούν με τη Γη σε πραγματικό χρόνο. Η ραδιοβολίδα αποκτά ενεργειακή αυτονομία με τη χρήση ηλιακών πάνελς, ενώ με την προσθήκη μιας βαλβίδας, που ελέγχεται από έναν μικροελεγκτή, το μπαλόνι δεν «σκάει», αλλά διατηρείται σε ένα ορισμένο ύψος και, όταν ολοκληρώσει τη δουλειά του, αρχίζει να κατεβαίνει και ανακτάται από τον ιδιοκτήτη του.
«Το συνολικό κόστος του εξοπλισμού ανά εκτόξευση δεν ξεπερνά τα 50-60 ευρώ, όταν η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία δαπανά περί τα 600 ευρώ για κάθε μία από τις τρεις –μόνο– εκτοξεύσεις, που πραγματοποιεί ημερησίως», εξηγεί στην «ΥΧ» εκ μέρους της Smart Weather Balloon ο κ. Δαβίδ.
«Βλέπει» εμπορικό μέλλον
Αν και σχετίζεται με το κοντινό Διάστημα (near space), αφού από εκεί λαμβάνει δεδομένα, το Smart Weather Balloon δείχνει να πατά γερά στη γη. «Είναι μια ώριμη εμπορικά ιδέα, άμεσα αξιοποιήσιμη, που απαντά σε πραγματικές ανάγκες της αγοράς», τονίζει ο κ. Δαβίδ. Άλλωστε, όπως σημειώνει, «μια ιδέα που δεν είναι οικονομικά βιώσιμη, είναι πρακτικά μια κακή ιδέα». Και η ιδέα δείχνει να είναι καλή, αφού οι επίδοξοι επιχειρηματίες, την έχουν ήδη επικοινωνήσει στην ΕΜΥ, η οποία έδειξε ευήκοα ώτα.
Ο ίδιος εξήγησε ότι τα «έξυπνα μπαλόνια» μπορούν να αποφέρουν οικονομίες κλίμακας στον αγροτικό τομέα, καθώς «κουμπώνουν» με τις εφαρμογές της ευφυούς γεωργίας: «Με δεδομένο το μικρό κόστος, ένας ιδιώτης θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση σε τοπικά μετεωρολογικά δεδομένα, ακόμη και σε επίπεδο χωραφιού, ώστε να ξέρει τι καιρό θα κάνει στο δικό του αγρόκτημα τις επόμενες ώρες».
Ο διαγωνισμός
Νέοι επιστήμονες, μηχανικοί και προγραμματιστές δημιούργησαν, κατά διάρκεια του ελληνικού ActInSpace, λύσεις και προϊόντα με τη χρήση διαστημικών δεδομένων. Σε διάστημα 24 ωρών δημιουργήθηκαν καινοτόμα προϊόντα και εφαρμογές, αναδεικνύοντας το ταλέντο και την όρεξη των νέων επιστημόνων και την ανάγκη τους να «επιχειρήσουν» καινοτομώντας.
O εθνικός διαγωνισμός ActInSpace υλοποιήθηκε υπό τον συντονισμό του Corallia και του si-Cluster, που δραστηριοποιείται στον τομέα των αεροδιαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών.
- Νατάσα Φραγκούλη
