Τ
α πολλαπλά οφέλη της ευφυούς γεωργίας στις αροτραίες καλλιέργειες, αλλά και τα εμπόδια αξιοποίησής της από τους παραγωγούς παρουσιάζονται στο πρόσφατα δημοσιευθέν επιστημονικό άρθρο του Τμήματος Οικονομικών, του Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας Helmholtz (UFZ) της Λειψίας. Επίσης, προτείνονται τα αναγκαία μέτρα πολιτικής, ώστε να ωφεληθούν οι ιδιοκτήτες μικρών και μεσαίων κλήρων και όχι μόνο οι ιδιοκτήτες των μεγάλων εκμεταλλεύσεων.
Περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη
Αναφερόμενοι στα οφέλη που μπορεί να αποκομίσουν οι αγρότες από την ευφυή γεωργία στις αροτραίες καλλιέργειες, οι συγγραφείς εστιάζουν στη δυνατότητα που δίνεται στους παραγωγούς να εναρμονιστούν με τα περιβαλλοντικά κριτήρια (σσ. που αναμένεται να γίνουν πιο απαιτητικά στη νέα ΚΑΠ), όπως για παράδειγμα τη μείωση χρήσης λιπασμάτων, μέσω πληροφοριών που θα συλλέγουν αισθητήρες στο χωράφι, καθώς και την προστασία ευαίσθητων περιοχών και υδάτινων οικοσυστημάτων.
Επιπλέον, όπως σημειώνουν, οι αρχές θα μπορούν να διεξάγουν πιο εύκολα την εποπτεία και τους ελέγχους στις εκμεταλλεύσεις, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία υπαλλήλων σε αυτές. Οι νέες αυτές δυνατότητες ανοίγουν προοπτικές στους αγρότες για επιπλέον εισοδήματα, μέσω της δημιουργίας «χρηματιστηρίων άνθρακα» όπου θα υπάρχουν οικονομικά οφέλη για τη διατήρηση του άνθρακα στο έδαφος, καθώς και για τη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Ακόμη ένα σημαντικό όφελος είναι η στήριξη του συστήματος διαφορετικών, εναλλασσόμενων καλλιεργειών, έτσι ώστε να απομακρυνθούν σταδιακά οι παραγωγοί από τη λογική της μονοκαλλιέργειας που δημιουργεί προβλήματα στο έδαφος, ενώ συμβάλλει στην ανάπτυξη δύσκολα αντιμετωπίσιμων ζιζανίων. Όπως αναφέρει το άρθρο, κατά το παρελθόν, οι μονοκαλλιέργειες προτιμούνταν από τους αγρότες λόγω υψηλών αποδόσεων.
Μεγάλη η εξοικονόμηση εισροών σε αροτραίες και δέντρα
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν, ο συνδυασμός της χρήσης τεχνολογιών ευφυούς γεωργίας με την αξιοποίηση των γεωργικών συμβουλών, μπορεί να καταστήσει την πρακτική των εναλλασσόμενων καλλιεργειών βιώσιμη για τις εκμεταλλεύσεις. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της συλλογής δεδομένων από αισθητήρες, καθώς και της χρήσης δορυφορικών φωτογραφιών και χαρτών.
Οι εν λόγω τεχνολογίες μαζί με άλλες (ρομποτική, αυτοματοποιημένα μηχανήματα με GPS κ.ά.) μπορούν να συμβάλουν και στη μείωση της άροσης των καλλιεργούμενων εδαφών, (αναφέρεται ενδεικτικά η καλλιέργεια βάμβακος), πρακτική που θα ωφελήσει τα εδάφη και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, όπου υπάρχει γεωργική δραστηριότητα. «Η εφαρμογή της μειωμένης άροσης θα συμβάλει και στην εξοικονόμηση καυσίμων για τους παραγωγούς, ενώ θα μειώσει και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τη χρήση των μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται για την άροση», αναφέρουν οι ερευνητές.
Ακόμη ένα όφελος της χρήσης τεχνολογιών ευφυούς γεωργίας είναι η σημαντική μείωση της χρήσης λιπασμάτων. Σε αυτό το σημείο, οι συγγραφείς παραθέτουν σειρά από μελέτες που κάνουν λόγο για συγκεκριμένα ποσοστά εξοικονόμησης λιπασμάτων (29% στο καλαμπόκι, 38% σε μηλεώνες) και, μάλιστα, με σημαντική αύξηση των καλλιεργητικών αποδόσεων για την καλλιέργεια αραβοσίτου. Εξίσου σημαντικά είναι τα ποσοστά εξοικονόμησης ζιζανιοκτόνων σε χειμερινά σιτηρά και ελαιούχους σπόρους που προκύπτουν επίσης από επιστημονικές μελέτες.
|
Τα εμπόδια και τα αναγκαία μέτρα Στο άρθρο δεν παραλείπεται η αναφορά και σε εμπόδια για την αξιοποίηση των τεχνολογιών ευφυούς γεωργίας. Τα τρία βασικά τεχνολογικά εμπόδια, σύμφωνα με τους γράφοντες, είναι η ανησυχία για τη χρήση των δεδομένων που θα συλλέγουν οι υποδομές τεχνολογίας, η μη συμβατότητα μεταξύ των διάφορων υποδομών και μηχανημάτων και η έλλειψη επαρκούς υποδομής για γρήγορες διαδικτυακές συνδέσεις («γρήγορο ίντερνετ»), που έχει καταγραφεί σε ορισμένες περιοχές της ΕΕ. Ως προς τα αναγκαία μέτρα για την περαιτέρω αξιοποίηση της ευφυούς γεωργίας, αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν: 1) Την πρόληψη φαινομένων υπερεντατικής γεωργίας και την εκμετάλλευση περισσότερης γης και νερού εξαιτίας της μείωσης του κόστους παραγωγής. 2) Την προώθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ειδίκευσης των παραγωγών στις τεχνολογίες ευφυούς γεωργίας. 3) Τη θέσπιση οικονομικών κινήτρων για τη χρηματοδότηση των ιδιοκτητών μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων, ώστε να απολαύσουν τα οφέλη των συστημάτων ευφυούς γεωργίας, καθώς και την προώθηση επενδύσεων σε έξυπνες τεχνολογίες που ωφελούν το περιβάλλον. |
