Ευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων: Γιατί εγκρίνεται μόλις 1 στα 100 δάνεια στην Ελλάδα

Ερωτήματα δημιουργούνται από τη μέχρι στιγμής χαμηλή απορροφητικότητα του χρηματοδοτικού εργαλείου του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης καθώς, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, λιγότερες από μία στις εκατό αιτήσεις έχουν λάβει έγκριση.

Συγκεκριμένα, η τελευταία επίσημη ενημέρωση του ΥΠΑΑΤ είναι ότι τα αιτούμενα κονδύλια φτάνουν τα 109 εκατ. ευρώ, ενώ οι εγκρίσεις ανέρχονται σε μόλις 1,33 εκατ. ευρώ, ποσό που μάλιστα παραμένει σταθερό εδώ και αρκετές εβδομάδες. Θετικό στοιχείο στην υπόθεση είναι ότι το εργαλείο θα είναι διαθέσιμο έως το τέλος του 2025, επομένως υπάρχει χρόνος για περαιτέρω ενημέρωση των ενδιαφερόμενων και των μελετητών τους, καθώς και για διορθωτικές κινήσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς.

Νέα δυνατότητα δανεισμού σε πληγέντες από την πανδημία

Εκτός των δύο γνωστών διαθέσιμων επιλογών δανεισμού, διαθέσιμη πλέον είναι και μία τρίτη επιλογή προς τελικούς αποδέκτες που έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από την πανδημία. Σε αυτή την περίπτωση, το ύψος του δανείου με κεφάλαιο κίνησης μπορεί να φτάσει έως τα 200.000 ευρώ, χωρίς υποχρέωση για επενδύσεις και για τα οποία οι τελικοί αποδέκτες δεν απαιτείται να υποβάλουν επιχειρηματικό σχέδιο, ούτε να αποδείξουν ότι η χρηματοδότηση χρησιμοποιήθηκε για τους σκοπούς που χορηγήθηκε.

Σημειώνεται πάντως ότι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», για τη συγκεκριμένη επιλογή απομένουν κάποιες γραφειοκρατικές λεπτομέρειες που αναμένεται να ξεπεραστούν μέσα στον Οκτώβριο. Οι δύο ήδη διαθέσιμες επιλογές δανεισμού αφορούν ως γνωστόν επενδυτικό κεφάλαιο με κεφάλαιο κίνησης και επενδυτικό κεφάλαιο χωρίς κεφάλαιο κίνησης.

Τα αίτια που κρατούν «κλειδωμένα» τα κονδύλια

Η συνολική εικόνα που προκύπτει από τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ δείχνει ότι επί της ουσίας οι εγκρίσεις δανείων είναι από ελάχιστες έως μηδαμινές, παρά το σταθερό ενδιαφέρον από τους αγρότες και τις επιχειρήσεις. Το υπουργείο, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων και τις τράπεζες, βρίσκεται σε επαφές για να προσδιορίσουν τους λόγους που συμβαίνει αυτό.

Σύμφωνα με ανώτερες πηγές, μια αιτία είναι οι λανθασμένες προσδοκίες μέρους των ενδιαφερομένων σε δύο κατευθύνσεις: Αφενός, οι αιτούντες θεωρούσαν ότι μπορούν να λάβουν δανειοδότηση τόσο σε επίπεδο ιδιωτικής συμμετοχής, όσο και σε επίπεδο δημόσιας δαπάνης, κάτι που δεν προβλέπεται από το εργαλείο. Αφετέρου, κάποιοι δανειολήπτες που επιθυμούσαν να συμπληρώσουν την ιδιωτική τους συμμετοχή αντιλήφθηκαν ότι θα υπήρχε μείωση στην ενίσχυσή τους.

Πρόκειται για μια «παγίδα» που είχε επισημάνει η «ΥΧ» σε αναλυτικό άρθρο της για τον δανεισμό μέσω του ΤΕΑΑ. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η υπαναχώρηση αιτούντων. Μέχρι σήμερα, έχουν κατατεθεί 780 αιτήσεις. Εξ αυτών, το 65% αφορά φυσικά πρόσωπα – αγρότες, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό αφορά επιχειρήσεις μεταποίησης.

Πανδημία και επερχόμενα προγράμματα «πάγωσαν» τις επενδύσεις

Μελετητές και αγρότες που επικοινώνησαν με την «ΥΧ» έδωσαν μια επιπλέον διάσταση, εκφράζοντας την άποψη ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας, αλλά και τα επερχόμενα προγράμματα του ΠΑΑ φαντάζουν ως πιο ελκυστική λύση χρηματοδότησης. Με απλά λόγια, προσβλέπουν σε ενίσχυση και όχι σε δανεισμό, έστω και με ευνοϊκούς όρους. Ο χρόνος άλλωστε μετράει αντίστροφα, τόσο για τα Σχέδια Βελτίωσης, όσο και για τους Νέους Αγρότες.

Πάντως, τα αίτια που δεν έχει τροχοδρομηθεί ακόμη το εργαλείο, δεν περιορίζονται στους παραγωγούς. Σύμφωνα με πηγές που εποπτεύουν το εργαλείο, υπάρχουν καθυστερήσεις από τις τράπεζες που εν μέρει εξηγούνται από την καλοκαιρινή περίοδο που προηγήθηκε, ωστόσο δεν δικαιολογούνται.

Μάλιστα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», μόνο μία εκ των τραπεζών που συμμετέχουν στον δανεισμό παρουσιάζεται απόλυτα συνεπής ως προς την επικοινωνία της με τα έτερα εμπλεκόμενα μέρη.

Μερίδιο ευθυνών ως προς τις καθυστερήσεις αποδίδεται από το ΥΠΑΑΤ και προς το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, όπως φάνηκε από το Δελτίο Τύπου και τα όσα ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κατά την πρόσφατη συνάντησή του με την ηγεσία του ΕΤαΕ (8/9).

Νέος κύκλος ενημέρωσης από το ΥΠΑΑΤ

Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο, η αρμόδια υπηρεσία που «τρέχει» το εργαλείο έχει δρομολογήσει μια σειρά επικοινωνιακών δράσεων προς αγρότες και μελετητές, ώστε να υπάρξει ενημέρωση, να επιλυθούν οι όποιες απορίες και να αποφευχθούν τυχόν παρερμηνείες.

Μόλις ολοκληρωθούν οι εν λόγω ενέργειες, υπάρχει η αισιοδοξία ότι θα μπουν οι προϋποθέσεις για να ανοίξει η στρόφιγγα του δανεισμού.