Fernando Ondarza (Διευθύνων Σύμβουλος ADAMA Hellas Agricultural Solutions): «Η απλότητα και η καινοτομία βρίσκονται στο DNA της ΑDAMA Hellas»

Νέα σελίδα στην ιστορία της Άλφα Γεωργικά Εφόδια σηματοδοτεί η μετονομασία από 7ης Οκτωβρίου 2021 σε ADAMA Hellas Agricultural Solutions, εξέλιξη που έρχεται σε συνέχεια της εξαγοράς από την ισραηλινή ADAMA, η οποία, με τη σειρά της, ελέγχεται, όπως και η Syngenta, από την κινεζική Chemchina. Στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην «ΥΧ» ο νέος διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Fernando Ondarza, ξεκαθαρίζει ότι σκοπός του είναι να «χτίσει» πάνω στη δομή και στο μοντέλο των συνεργειών που οικοδόμησε ο ιδρυτής της επιχείρησης, Βασίλης Παΐσιος, εμπλουτίζοντας παράλληλα την γκάμα των προϊόντων με νέες δραστικές ουσίες.

 

Κύριε Οndarza, μας δίνετε ένα σύντομο προφίλ της ADAMA και των δραστηριοτήτων της;

Με έναν τζίρο της τάξης των 4 δισ. δολαρίων ετησίως, η ADAMA είναι, βάσει μεγέθους, μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις παγκοσμίως στον κλάδο της φυτοπροστασίας, η οποία αποτελεί και τον πυρήνα της δραστηριότητάς της. Μιλώντας με ποσοστά, το 40% των πωλήσεών μας προέρχεται από το χαρτοφυλάκιο των ζιζανιοκτόνων, το 30% από τα εντομοκτόνα κι ένα 20% από τα μυκητοκτόνα.

Επιπλέον, είμαστε ηγέτες στα off patent προϊόντα (σ.σ. προϊόντα των οποίων η πατέντα έχει λήξει), χρησιμοποιούμε πάνω από 270 δραστικές ουσίες και είμαστε παρόντες σε περισσότερες από 100 χώρες. Σε γεωγραφικό επίπεδο, το 25% των πωλήσεών μας πραγματοποιείται στην Ευρώπη κι άλλο ένα 25% στη Λατινική Αμερική. Το τρίτο μεγαλύτερο cluster μας είναι η Βόρεια Αμερική, που εισφέρει το 20% των πωλήσεων, και ακολουθούν η Ασία-Ειρηνικός, η Μέση Ανατολή και η Αφρική.

Ωστόσο, πέρα από τους αριθμούς, αυτό που θεωρώ ότι κάνει την ADAMA ξεχωριστή είναι η κουλτούρα της ως εταιρεία. Η προσέγγισή μας είναι πραγματιστική, αποφεύγουμε τη γραφειοκρατία και μας αρέσει η απλότητα. Παρέχουμε απλές λύσεις, είμαστε προσιτοί και διαθέσιμοι ανά πάσα στιγμή, ακόμα και στο υψηλότερο διοικητικό επίπεδο και, την ίδια στιγμή, είμαστε παθιασμένοι με αυτό που κάνουμε.

Βασικό στοιχείο της φιλοσοφίας μας είναι η ενδυνάμωση του ανθρώπων με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Τους ενθαρρύνουμε να εκφράζονται ελεύθερα και τους βοηθάμε να αναπτύξουν επιχειρηματικό πνεύμα.

Γυρίζοντας πίσω στον χρόνο, μπορείτε να μας περιγράψετε το χρονικό της συμπόρευσης με την Άλφα Γεωργικά Εφόδια που οδήγησε τελικά στην εξαγορά της;

Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουν πολλοί είναι ότι η συνεργασία με την Άλφα Γεωργικά Εφόδια ήταν η πρώτη επένδυση που πραγματοποίησε η ΑDAMA –η οποία, βέβαια, τότε είχε άλλη επωνυμία και διαφορετική εταιρική μορφή– έξω από το Ισραήλ. Ουσιαστικά, λοιπόν, η Ελλάδα και, ειδικότερα, η Άλφα αποτέλεσαν το πρώτο βήμα για τη διεθνοποίηση της εταιρείας μας.

Αρχικά, λοιπόν, αποκτήσαμε μειοψηφικό ποσοστό στην επιχείρηση που δημιούργησε ο Βασίλης Παΐσιος και η οποία, στο πέρασμα των χρόνων, αναδείχθηκε υπό την ηγεσία του σε μία εκ των κορυφαίων επιχειρήσεων αγροτικών εφοδίων της χώρας με υψηλά μερίδια αγοράς. Αφού συμπορευτήκαμε για αρκετά μεγάλο διάστημα, πέρυσι η ADAMA αποφάσισε, σε συνεννόηση με τον κ. Παΐσιο, να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της Άλφα. Πριν από λίγες μόλις μέρες, μάλιστα, γιορτάσαμε την αλλαγή επωνυμίας της εταιρείας, που πλέον λέγεται ADAMA Hellas Agricultural Solutions.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να επιλέξετε την Ελλάδα και, πιο συγκεκριμένα, την Άλφα, ως τον πρώτο σταθμό της διεθνοποίησής σας, όπως τον περιγράψατε;

Θα έλεγα ότι είναι δύο πράγματα. Το πρώτο έχει να κάνει με το γεγονός ότι η ADAMA, όπως προανέφερα, είναι μια εταιρεία που εστιάζει στη φυτοπροστασία. Παράλληλα, όμως, μας ενδιαφέρει να διερευνήσουμε δυνητικές συνέργειες μεταξύ των φυτοπροστατευτικών και των υπόλοιπων εφοδίων. Η ΑΛΦΑ ήταν το καλύτερο παράδειγμα αυτών των συνεργειών, της ενσωμάτωσης, δηλαδή της φυτοπροστασίας, της θρέψης και του σπόρου σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση με ηγετικά μερίδια αγοράς και στις τρεις κατηγορίες. Ως ADAMA ήμασταν και παραμένουμε ανοιχτοί στην κατανόηση αυτών των συνεργειών και, επιπρόσθετα, μας ενδιαφέρει να δούμε κατά πόσο το μοντέλο αυτό μπορεί να αναπαραχθεί και σε άλλες χώρες.

Ο δεύτερος και, ίσως, πιο σημαντικός λόγος είναι η αίσθηση της ταύτισης που υπήρχε από την αρχή της συνεργασίας και η οποία έχει να κάνει με τις κοινές αξίες που διέπουν τις δύο εταιρείες. Μίλησα ήδη για τον πραγματισμό που υπάρχει στο DNA της ADAMA και διαπιστώσαμε ότι η ίδια προσέγγιση χαρακτηρίζει και την Άλφα. Νομίζω ότι αυτό είναι το στοιχείο που μας έφερε τόσο κοντά.

Τι περιλαμβάνει, επομένως, η επόμενη μέρα για την ADAMA Hellas Αgricultural Solutions; Σκοπεύετε να δώσετε έμφαση σε κάποια από τις τρεις κατηγορίες που έχει ήδη παρουσία η εταιρεία;

Όπως προανέφερα, το επιχειρηματικό μοντέλο της συνύπαρξης των φυτοπροστατευτικών, των λιπασμάτων και των σπόρων κάτω από την ίδια στέγη είναι κάτι ασύνηθες για την ΑDAMA, ταυτόχρονα όμως είναι και κάτι που θέλουμε να κρατήσουμε. Η πρόθεσή μας είναι να μάθουμε από αυτές τις συνέργειες. Επομένως, σε οργανωτικό επίπεδο καλωσορίζουμε την Άλφα στον κόσμο της ADAMΑ, παράλληλα όμως σεβόμαστε την κληρονομιά της. Δεν θέλουμε να αλλάξουμε κάτι στην επιχειρηματική της προσέγγιση, αντίθετα ο σκοπός μας είναι να χτίσουμε πάνω σε αυτήν και με την ισχύ της ΑDAMA να την ανεβάσουμε σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο.

Να πω εδώ ότι ΑDAMA στα εβραϊκά σημαίνει «γη». Σαφώς είμαστε μια εταιρεία που την ενδιαφέρει να μεγιστοποιήσει την αξία που παρέχει, μεταξύ άλλων, στους εργαζόμενους και στους συνεργάτες της. Ποτέ, όμως, δεν ξεχνάμε ότι στο τέλος της ημέρας η αποστολή μας είναι να προσφέρουμε σε κάθε αγρότη, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται, λύσεις απλές και αποδοτικές. Ξεκινώντας από αυτήν τη βασική αρχή, αναπτύσσουμε το portfolio μας.

Θα υπάρξουν κάποιες αλλαγές στο χαρτοφυλάκιο των προϊόντων ή στο δίκτυο διανομής;

Θα σεβαστούμε τις δομές και το δίκτυο διανομής που οι άνθρωποί μας στο χωράφι, υπό την καθοδήγηση του κου Παΐσιου, έχουν δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια. Δεν ψάχνουμε για κάποιο διαφορετικό μοντέλο.

Σε επίπεδο προϊόντων, δουλεύουμε εντατικά πάνω σε ένα νέο γκρουπ δραστικών ουσιών και ετοιμάζουμε καινούργια προϊόντα, τα οποία θα σέβονται το περιβάλλον, θα παρέχουν απλές και αποδοτικές λύσεις στον αγρότη και θα επιτρέψουν, τόσο σε εμάς όσο και στον παραγωγό, να πετύχουμε τον στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης. Φυσικά, αυτά τα προϊόντα το επόμενο διάστημα θα έρθουν και στην Ελλάδα.

Αυτήν τη στιγμή, στην Ευρώπη, η στρατηγική «Farm to Fork» και η «Πράσινη Συμφωνία» συνιστούν νέες προκλήσεις, στις οποίες όλοι οι εμπλεκόμενοι στην αγροτική παραγωγή, μεταξύ αυτών και οι επιχειρήσεις, καλούνται να ανταποκριθούν. Η δική μας πρόθεση είναι όχι απλά να συμμορφωθούμε με όσα ορίζουν οι ρυθμιστικές αρχές, αλλά να προωθήσουμε ενεργά τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Αναφερθήκατε στη στρατηγική «Farm to Fork». Πόσο εφικτοί θεωρείτε ότι είναι οι στόχοι που θέτει; Κάποιοι εκτιμούν ότι δυσκολεύει πολύ την οικονομική βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων και κάνει τους Ευρωπαίους αγρότες λιγότερο ανταγωνιστικούς.

Νομίζω ότι πρόκειται για μια απαίτηση που ξεκινάει από τον καταναλωτή, μεταφέρεται στον αγρότη και, από εκεί, φτάνει σε εμάς. Η δική μας πεποίθηση είναι ότι τα βιολογικά προϊόντα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν εξ ολοκλήρου τα συμβατικά χημικά, επομένως απαιτείται μια συνδυαστική προσέγγιση που θα επιτρέπει στον αγρότη να συνεχίσει να καλλιεργεί με έναν βιώσιμο, τόσο περιβαλλοντικά όσο και οικονομικά, τρόπο.

Φυσικά, τα χημικά θα συνεχίσουν να υπάρχουν, γιατί κάποια πράγματα μπορούν να γίνουν και με βιολογικά προϊόντα, κάποια άλλα όμως μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω των χημικών. Γι’ αυτό και στην ADAMΑ επιμένουμε στην ολοκληρωμένη προσέγγιση και σε αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε να αναζητούμε ευκαιρίες για να διευρύνουμε το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων και των λύσεων που παρέχουμε.

Το γεγονός ότι ανήκετε στην ίδια «οικογένεια» με τη Syngenta φανταζόμαστε ότι βοηθάει σε αυτό…

Σαφώς. Να διευκρινίσω, βέβαια, ότι κάθε μία από τις τέσσερις εταιρικές οντότητες που απαρτίζουν τον όμιλο Syngenta (ADAMA, Syngenta Crop Protection, Syngenta Seeds, Syngenta Group China) διατηρεί τη διακριτή της ταυτότητα. Είναι προς το συμφέρον του ομίλου κάθε μέλος του να διατηρεί αναλλοίωτη την αξία της πρότασής του στην αγορά και, από εκεί και πέρα, να χτίζουμε πάνω σε αυτή με συνέργειες και συνεργασίες που μπορεί να αφορούν την ανάπτυξη νέων προϊόντων, σε προωθητικές καμπάνιες κ.ά.

Τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ελλάδα, διακρίνουμε μια τάση συγκέντρωσης στον χώρο των αγροτικών εφοδίων. Θεωρείτε ότι είναι προς όφελος του αγρότη;

Πιστεύω ότι ο αγρότης χρειάζεται απλές λύσεις που βελτιώνουν τις αποδόσεις του και, ταυτόχρονα, κάνουν τη ζωή του ευκολότερη. Νομίζω ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με μεγαλύτερη ευκολία σε ένα περιβάλλον όπου αναπτύσσονται συνέργειες αντί ανταγωνισμών μεταξύ μικρότερων παικτών, οι οποίοι παλεύουν απλά για να μεγιστοποιήσουν κατά 1% ή 2% τα μερίδια αγοράς τους. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει αυτή η τάση συγκέντρωσης που αναφέρατε, βλέπουμε άλλωστε ότι ο αριθμός των παικτών είναι σήμερα αρκετά μικρότερος απ’ ό,τι μερικές δεκαετίες πριν. Θεωρώ, όμως, ότι, σε συνδυασμό με την πίεση από τις ρυθμιστικές αρχές, θα οδηγήσει στην ανάπτυξη περισσότερων καινοτόμων λύσεων για τον παραγωγό, που έχουν να κάνουν είτε με νέα προϊόντα είτε με εργαλεία, όπως η ευφυής γεωργία ή η γεωργία ακριβείας, τα οποία θα επιτρέψουν στον αγρότη να διαχειριστεί καλύτερα τις εισροές του και να αυξήσει τις απολαβές του.

Τo τελευταίο διάστημα παρατηρούμε μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, οι οποίες ανεβάζουν ανάλογα και το κόστος των εισροών. Πού αποδίδετε αυτή την ανοδική τάση και τι ορίζοντα βλέπετε να έχει;

Πιστεύω ότι βιώνουμε μια πολύ ιδιαίτερη συγκυρία. Σε ό,τι αφορά τον κλάδο μας, το 2021 ήταν μια χρονιά δραματικών αυξήσεων στις τιμές των δραστικών ουσιών. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τα ζητήματα logistics, τις αυξήσεις στα ναύλα, αλλά και τις ελλείψεις που παρατηρήθηκαν σε αρκετά προϊόντα, είναι σαφές ότι κατέστησαν ακριβότερα τα εφόδια για τον παραγωγό. Την ίδια στιγμή, βέβαια, και οι τιμές των περισσότερων προϊόντων βρίσκονται σε ένα πολύ καλό επίπεδο, πράγμα που βοηθάει τους αγρότες να επενδύσουν περισσότερο στην καλλιέργειά τους.

Εκτιμώ ότι δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο peak των τιμών. Από τα στοιχεία που έχουμε, διαφαίνεται ότι η ανοδική τάση θα συνεχιστεί, πιθανότατα και τους πρώτους μήνες του 2022. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση νομίζω ότι έχει να κάνει με τη διαθεσιμότητα. Κάποια προϊόντα θα συνεχίσουν να είναι σε έλλειψη, γιατί οι εταιρείες απλά δυσκολεύονται να τα βρουν και, κυρίως, να τα έχουν διαθέσιμα τη στιγμή που τα χρειάζεται ο αγρότης. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζουν και οι ενεργειακοί περιορισμοί που βάζει η Κίνα σε επαρχίες στις οποίες υπάρχουν εργοστάσια παραγωγής δραστικών ουσιών.

«Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει σε branding και βιώσιμα σχήματα»

Ποια πιστεύετε ότι είναι τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της ελληνικής γεωργίας και πώς μπορούν να κεφαλαιοποιηθούν;

Η Ελλάδα είναι μια φανταστική όσο και μοναδική χώρα. Η μοναδικότητα αυτή έχει να κάνει με την πολυμορφία της, την οποία συναντάμε και στον αγροτικό τομέα που, σε επίπεδο καλλιεργειών και εκμεταλλεύσεων, χαρακτηρίζεται από κατακερματισμό. Η πολυμορφία είναι ταυτόχρονα πλεονέκτημα και μειονέκτημα: Από τη μια πλευρά, δίνει μια τεράστια ποικιλία προϊόντων, από την άλλη, όμως, δημιουργεί ένα δύσκολο περιβάλλον για την ανάπτυξη συνεργασιών και των μεγεθών εκείνων που επιτρέπουν νέες επενδύσεις. Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε και την ιδιαίτερη κουλτούρα που συναντάμε και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, η οποία δεν ευνοεί τις συνεργασίες.

Πιστεύω ότι οι Έλληνες αγρότες πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη αξία στην πρότασή τους. Η αγορά σήμερα είναι διεθνοποιημένη, το να έχει κανείς ένα εξαιρετικό προϊόν από μόνο του δεν αρκεί. Δείτε, για παράδειγμα, τη σουλτανίνα: Μια εξαιρετική ποικιλία σταφυλιού, η οποία όμως δεν έχει πίσω της ένα ισχυρό branding να την υποστηρίξει, με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτη στον ισπανικό και ιταλικό ανταγωνισμό. Η Ελλάδα, λοιπόν, πρέπει να επενδύσει στο branding και στις συνεργασίες που θα δημιουργήσουν οικονομικά βιώσιμα σχήματα, τα οποία θα είναι ισχυρότερα στην παγκόσμια αγορά.