Φωτιά οι τιμές για αγορά και ενοικίαση αγροτικής γης στην Ελλάδα

Διαχρονικά από τις ακριβότερες στην ΕΕ η Ελλάδα, στα 46 ευρώ/στρέμμα το μέσο ενοίκιο το 2021, σύμφωνα με τη Eurostat

Στις χώρες με τα ακριβότερα ενοίκια αγροτικής γης σε επίπεδο ΕΕ εξακολουθεί να συγκαταλέγεται η Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, τη στιγμή που και στο κόστος αγοράς των αγροτεμαχίων «φιγουράρει» στην πρώτη δεκάδα των ευρωπαϊκών κρατών.

 Όπως προκύπτει από τα δεδομένα που έδωσε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα 20 Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, το μέσο ετήσιο ενοίκιο καλλιεργήσιμης γης ή/και βοσκότοπου στη χώρα μας ανήλθε το 2021 σε 45,9 ευρώ/στρέμμα και ήταν το τέταρτο υψηλότερο μεταξύ των 23 χωρών που παρείχαν στοιχεία στην ΕΕ.

Ακριβότερες τιμές καταγράφηκαν μόνο στην Ιταλία, στην Ολλανδία και στη Δανία, όπου το κόστος ενοικίασης διαμορφώθηκε σε 83,7 ευρώ, 83,6 ευρώ και 54,7 ευρώ ανά στρέμμα αντίστοιχα. Αρκετά φτηνότερο συγκριτικά είναι το αντίστοιχο ενοίκιο στην Ιρλανδία με 35,3 ευρώ, στο Βέλγιο με 32,2 ευρώ και στη (γειτονική) Βουλγαρία με 27,8 ευρώ/στρέμμα, ενώ ακόμα μεγαλύτερη είναι η απόσταση από την Ισπανία και τη Γαλλία όπου το μέσο ενοίκιο το 2021 ανερχόταν σε 15,9 και 14,9 ευρώ/στρέμμα αντίστοιχα.

Η χώρα με τα χαμηλότερα ενοίκια καλλιεργήσιμης γης ή/και βοσκότοπων ήταν η Σλοβακία (6,2 ευρώ) και οι αμέσως φθηνότερες η Κροατία (7,4 ευρώ), η Μάλτα και η Λετονία (8,3 ευρώ έκαστη).

Θα πρέπει, βέβαια, να σημειωθεί ότι τα στοιχεία του 2021 για την Ελλάδα αφορούν μόνο την ενοικίαση γεωργικής γης, αφού η χώρα μας δεν παρείχε στη Εurostat για την εν λόγω χρονιά στοιχεία για τα ενοίκια των βοσκότοπων, τα οποία είναι πάντοτε φθηνότερα και, ως εκ τούτου, «χαμηλώνουν» έως έναν βαθμό τον συνολικό μέσο όρο.

Ακόμα κι έτσι βέβαια, η χώρα μας παραμένει διαχρονικά ακριβότερη σε αυτόν τον τομέα από την πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών. Ενδεικτικά, το μέσο ενοίκιο καλλιεργήσιμης γης στο Βέλγιο ήταν 32,2 ευρώ και στην Ισπανία 19,8 ευρώ/στρέμμα.

«Πρωτιές» για Αττική και Κρήτη

Σε επίπεδο περιφερειών, η υψηλότερη τιμή «ανήκε» το 2021 στην Αττική, όπου το μέσο ενοίκιο γης έφτασε τα 92,7 ευρώ/στρέμμα και μάλιστα ήταν το τρίτο ακριβότερο στην ΕΕ. Η Κρήτη ήταν στη δεύτερη θέση με ενοίκιο 87,8 ευρώ/στρέμμα και ακολουθούσαν το Βόρειο Αιγαίο με 84,8 ευρώ/στρέμμα, η Πελοπόννησος με 57,8 ευρώ/στρέμμα, η Στερεά Ελλάδα με 56,2 ευρώ/στρέμμα και η Δυτική Ελλάδα με 54,2 ευρώ/στρέμμα.

Στη Θεσσαλία, η μέση τιμή ενοικίασης ήταν 42,7 ευρώ/στρέμμα, στην Κεντρική Μακεδονία 43,6 ευρώ/στρέμμα και στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 35,4 ευρώ/στρέμμα. Οι τρεις περιφέρειες με το χαμηλότερο κόστος ενοικίασης ήταν τα νησιά του Ιονίου με 22,2 ευρώ/στρέμμα, η Δυτική Μακεδονία με 24 ευρώ/στρέμμα και η Ήπειρος με 30,3 ευρώ/στρέμμα.

Σε σύγκριση με το 2020, το κόστος για την ενοικίαση αγροτικής γης στη χώρα μας ήταν το 2021 ανεβασμένο κατά 1,1 ευρώ (45,9 έναντι 44,8 ευρώ/στρέμμα), ενώ αυξήσεις καταγράφηκαν στις 10 από τις 13 περιφέρειες, με τις μεγαλύτερες εξ αυτών να εντοπίζονται στην Κρήτη (+3,9 ευρώ), στην Αττική (+3,6 ευρώ), στην Πελοπόννησο (+3,2 ευρώ), στα Ιόνια Νησιά (+1,7 ευρώ) και στη Δυτική Ελλάδα (+1,4 ευρώ). Το Βόρειο Αιγαίο (-0,6 ευρώ), το Νότιο Αιγαίο (-0,4 ευρώ) και η Ήπειρος (-0,3 ευρώ) ήταν οι τρεις περιφέρειες στις οποίες καταγράφηκε πτώση, η οποία όμως ήταν οριακή.

Σταθερότητα στη δεκαετία

Σε βάθος δεκαετίας, τα 45,9 ευρώ του 2021 είναι μεν η υψηλότερη τιμή που έχει καταγραφεί από το 2013 (46 ευρώ/στρέμμα), ωστόσο μετά τα 54,4 ευρώ του 2012, το μέσο ενοίκιο καλλιεργήσιμης γης στη χώρα μας παρουσιάζει μια σχετική σταθερότητα κινούμενο σε ένα εύρος από 430 έως 460 ευρώ.

Μικρές είναι, σε γενικές γραμμές, οι διακυμάνσεις που παρατηρούνται και σε περιφερειακό επίπεδο. Για παράδειγμα, στη Θεσσαλία το 2015 το μέσο ενοίκιο αγροτικής γης ήταν 41,5 ευρώ, το 2017 ήταν 40,5 ευρώ, το 2018 ήταν 41,3 ευρώ, ενώ το 2019 και το 2020 ήταν 42,6 ευρώ/στρέμμα. Εξαιρέσεις, ωστόσο, αποτελούν η Αττική και η Κρήτη. Στην πρώτη περίπτωση, καταγράφεται μια αποκλιμάκωση από τα 112,8 ευρώ του 2016 μέχρι τα 89,1 ευρώ του 2020. Αντίθετα, στην Κρήτη, μετά τα 65,7 ευρώ του 2015, το μέσο ενοίκιο έκανε το 2016 άλμα στα 93 και το 2017 στα 101,1 ευρώ/στρέμμα.

Το 2018, ωστόσο, υποχώρησε εξίσου απότομα στα 83,3 ευρώ/στρέμμα και στην περιοχή αυτή κινήθηκε τα δύο χρόνια που ακολούθησαν (82,3 το 2019 και 83,9 ευρώ το 2020). Μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών, η ακριβότερη σε ό,τι αφορά το κόστος ενοικίασης αγροτικής γης ήταν το 2021 η ολλανδική Flevoland με 172,1 ευρώ/στρέμμα, ακολουθούμενη από τα ισπανικά Κανάρια Νησιά με 111,9 ευρώ/στρέμμα και την Αττική να… πλασάρεται, όπως προαναφέρθηκε, στην τρίτη θέση. Στον αντίποδα, οι φθηνότερες περιφέρειες ήταν η Mellersta Norrland και η Οvre Norrland με 2,5 ευρώ/στρέμμα, αμφότερες στη Σουηδία, ενώ ακολούθησε η Vychodne Slovensko της Σλοβακίας με 4,2 ευρώ/στρέμμα.

Τιμές αγοράς καλλιεργήσιμης γης ανά περιφέρεια
(ευρώ/στρέμμα)

 

2021

2020

2019

Ελλάδα (σύνολο)

1.265,7

1.259,9

1.260,4

Αττική

6.260,7

7.7395

7.715,9

Β. Αιγαίο

3.792.6

3.792.6

3.791,8

Ν. Αιγαίο

5.566,4

5.566,4

5.566,4

Κρήτη

2.379,4

2.347,7

2.381,9

Αν. Μακεδονία-Θράκη

797,3

785,3

800,5

Κεντρική Μακεδονία

983,7

1.017,8

1.021,7

Δυτική Μακεδονία

655

624,4

621,7

Ήπειρος

1.934,6

1.934,4

1.923,9

Θεσσαλία

1.292,7

1,285,9

1.285

Ιόνιοι Νήσοι

900

903,2

903,2

Δυτ. Ελλάδα

1.763,4

1.632

1.584,6

Στερεά Ελλάδα

2.098,2

2,045,2

2.045,2

Πελοπόννησος

2.375,3

2.282

2.272,9

Πηγή: Eurostat, Eπεξεργασία: «ΥΧ»

 

Τιμές ενοικίασης αγροτικής γης ανά περιφέρεια για ένα έτος
(ευρώ/στρέμμα)

 

2021

2020

2019

Ελλάδα

45,9

44,8

44,8

Αττική

92,7

89,1

95,1

Β. Αιγαίο

84,8

85,4

85,4

Ν. Αιγαίο

36,6

37

37

Κρήτη

87,8

83,9

82,3

Αν. Μακεδονία-Θράκη

35,4

34,1

34,4

Κεντρική Μακεδονία

43,6

42,4

42,5

Δυτική Μακεδονία

24

23

22,9

Ήπειρος

30,3

30,6

31,2

Θεσσαλία

42,7

42,6

42,6

Ιόνιοι Νήσοι

22,2

20,5

22,5

Δυτική Ελλάδα

54,2

52,8

52,8

Στερεά Ελλάδα

56,2

55,5

55,3

Πελοπόννησος

57,8

54,6

53,3

Πηγή: Eurostat, Επεξεργασία: «ΥΧ»

Για δύο βασικούς μισθούς πωλούνταν το στρέμμα πριν από δύο χρόνια

Πέρα από την ενοικίαση, όμως, αρκετά κοστοβόρα είναι συγκριτικά και η αγορά αγροτικής γης στην Ελλάδα, έστω κι αν τουλάχιστον επτά κράτη της ΕΕ εμφανίζονται ακριβότερα από τη χώρα μας σε αυτόν τον τομέα.

Ειδικότερα, η Ελλάδα κατατάσσεται όγδοη στη σχετική λίστα της Eurostat, με τη μέση τιμή το 2021 να διαμορφώνεται στα 1.265,7 ευρώ/στρέμμα, ελαφρώς μειωμένη από τα 1.259,9 ευρώ το 2021. Από το 2015 και μετά, η τιμή αυτή κινείται κάτω από τα 1.270 ευρώ/στρέμμα όταν τρία χρόνια νωρίτερα είχε αγγίξει τα 1.500 ευρώ (1.496,8 ευρώ το 2012).

Ακριβαίνει η Πελοπόννησος

Η Αττική κατέχει και εδώ τα πρωτεία, με την τιμή πώλησης ενός στρέμματος να ανέρχεται σε 6.260,7 ευρώ, ωστόσο καταγράφεται μια ταχύτατη αποκλιμάκωση στη διάρκεια της προηγούμενης πενταετίας από τα 9.169,4 ευρώ του 2016 και του 2017 στα 8.442,6 ευρώ του 2018, στα 7.715,9 ευρώ του 2019 και στα 7.739,1 ευρώ του 2020.

Στις υπόλοιπες περιφέρειες δεν υπάρχουν ιδιαίτερες διακυμάνσεις, εκτός από την Πελοπόννησο, όπου από το 2016 (1.973,3 ευρώ) και μετά η τιμή πώλησης ανεβαίνει διαρκώς, φτάνοντας τα 2.282 ευρώ το 2020 και τα 2.375,3 ευρώ το 2021. Στην εν λόγω περιφέρεια, καταγράφεται και η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση κατά 93,3 ευρώ.

Το φθηνότερο αντίτιμο για την αγορά καλλιεργήσιμης γης εντοπίζεται στη Δυτική Μακεδονία και ανέρχεται σε 655 ευρώ/στρέμμα, ενώ η δεύτερη χαμηλότερη τιμή στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη με 797,3 ευρώ/στρέμμα. Στη Θεσσαλία, η μέση τιμή το 2021 ήταν 1.292,7 ευρώ, στην Κρήτη 2.379,4 ευρώ, στην Κεντρική Ελλάδα 1.651,6 ευρώ, στη Δυτική Μακεδονία 1.763,4 ευρώ, στη Στερεά 2.098,2 ευρώ και στην Ήπειρο 1.934,6 ευρώ/στρέμμα.

Στα νησιά του Νότιου και του Βόρειου Αιγαίου καταγράφονται οι υψηλότερες, μετά την Αττική, τιμές πώλησης στα 5.566,4 ευρώ και 3.792,6 ευρώ/στρέμμα αντίστοιχα. Αντίθετα, στο Ιόνιο τα 900 ευρώ/στρέμμα είναι η τρίτη χαμηλότερη τιμή σε πανελλαδικό επίπεδο, ενώ ελαφρώς ακριβότερη στα 983,7 ευρώ/στρέμμα είναι η γη στη Κεντρική Μακεδονία.

Όγδοη η Ελλάδα

Σε επίπεδο ΕΕ, η υψηλότερη μακράν της δεύτερης μέση τιμή πώλησης καλλιεργήσιμης γης εντοπίζεται στην Ολλανδία με 7.758,3 ευρώ/στρέμμα, ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο με 4.729 ευρώ, την Ιταλία με 3.544,7 ευρώ, την Ιρλανδία με 3.220,1 ευρώ, τη Σλοβενία με 2.231,2 ευρώ και τη Δανία με 1.821,3 ευρώ/στρέμμα. Ελαφρώς ακριβότερα από την Ελλάδα πωλείται η γη στην Ισπανία που βρίσκεται στην έβδομη θέση με μέση τιμή τα 1.293,8 ευρώ/στρέμμα, ενώ παραπλήσια της χώρας μας είναι η τιμή στη Σουηδία που με 1.200,4 ευρώ καταλαμβάνει την ένατη θέση.

Τα νούμερα αυτά βέβαια απέχουν πολύ, για παράδειγμα, από τα 1.093,7 ευρώ της Πολωνίας ή τα 900,9 ευρώ της Φινλανδίας, όπως επίσης και από τα 760,1 της Ρουμανίας και τα 609,6 ευρώ της Βουλγαρίας. Ακόμα περισσότερο φυσικά από τα 594 ευρώ/στρέμμα που είναι η μέση τιμή πώλησης καλλιεργήσιμης γης για το 2021 στη Γαλλία.

Οι χαμηλότερες στη λίστα της Eurostat εντοπίζονται στην Κροατία και στη Σλοβακία με το κόστος του στρέμματος να διαμορφώνεται σε 366,1 ευρώ και 397,7 ευρώ αντίστοιχα.