Φρακαρισμένη εξακολουθεί να είναι η παγκόσμια αγορά αγροτικών μηχανημάτων, λόγω των ελλείψεων σε βασικά εξαρτήματα, που έχουν ως αποτέλεσμα να καταγράφονται τεράστιες καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση όχι μόνο των νέων, αλλά και των παλαιότερων παραγγελιών από τα εργοστάσια.
Η κατάσταση αυτή αντανακλάται και στη χώρα μας όπου, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΑΜ, Σάββα Μπαλουκτσή, ο χρόνος αναμονής για ένα τρακτέρ έχει ουσιαστικά τριπλασιαστεί, αγγίζοντας πλέον για ορισμένα μοντέλα τους 12 μήνες. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στην αγορά των επιβατικών αυτοκινήτων, η ανεπάρκεια ημιαγωγών, καθώς και άλλων βασικών για την παραγωγή υλικών έχει «γονατίσει» τους κατασκευαστές, οι οποίοι δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στη ζήτηση και «απαντούν» πηγαίνοντας πίσω τις παραδόσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετοί εξ αυτών, όπως αναφέρεται στο τελευταίο δελτίου Επιχειρηματικού Κλίματος της CEMA, προεξοφλούν ότι θα αναγκαστούν να αναστείλουν την παραγωγή τους μέσα στους επόμενους μήνες. Την ίδια στιγμή, βέβαια, την ανιούσα έχουν πάρει και οι τιμές των μηχανημάτων, λόγω των διαταραχών τόσο στις αγορές εμπορευμάτων, όσο και στην εφοδιαστική αλυσίδα.
«Υπάρχει πράγματι έλλειψη συγκεκριμένων εξαρτημάτων στην αγορά και αυτό δημιουργεί πρόβλημα στην παραγωγή των μηχανημάτων, την ώρα που όλα τα κόστη έχουν ανέβει κατά πολύ. Όλη αυτή η κατάσταση οφείλεται κυρίως στην απότομη έως εκρηκτική αύξηση της ζήτησης από όταν αρχίσαμε να μπαίνουμε στη “μετά-κορονοϊού” εποχή, μια αύξηση στην οποία όμως αδυνατούν να ανταποκριθούν οι κατασκευαστές», σχολιάζει ο κ. Μπαλουκτσής.
Παρόμοια είναι η κατάσταση και για τις ελληνικές επιχειρήσεις που κατασκευάζουν μηχανήματα και αγροτικό εξοπλισμό στη χώρα μας. «Παραγγελίες υπάρχουν και, μάλιστα, πολλές όμως δυσκολευόμαστε να ανταπεξέλθουμε», λέει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της ΕΚΑΓΕΜ, Παναγιώτης Φωτιάδης. Όπως εξηγεί ο ίδιος, «λείπουν βασικά υλικά, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με τα ηλεκτρονικά που δυσχεραίνουν, αν δεν μπλοκάρουν κιόλας, την παραγωγή».
Ως ενδεικτικό παράδειγμα αναφέρει την έλλειψη ενός επεξεργαστή, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιείται από ένα ζυγιστικό μέχρι την οθόνη ενός ΙΧ αυτοκινήτου. «Παλαιότερα μπορούσαμε να βρούμε ένα τέτοιο εξάρτημα και να το φέρουμε μέσα σε 15 μέρες. Πλέον απαιτείται τουλάχιστον ένα τρίμηνο, οπότε καθυστερεί αντίστοιχα και η παραγωγή», συμπληρώνει ο κ. Φωτιάδης, σημειώνοντας ότι τα προβλήματα αυτά έρχονται να προστεθούν στην έλλειψη τεχνιτών και άλλων απαραίτητων για τη διαδικασία κατασκευής ειδικοτήτων, η οποία βέβαια απασχολεί εδώ και αρκετό καιρό τον κλάδο.
Ανέβηκαν πέρσι τα «χωραφάδικα»
Η υλοποίηση των Σχεδίων Βελτίωσης πάντως είχε ως αποτέλεσμα (και) το περσινό έτος να κλείσει με θετικό πρόσημο για την εγχώρια αγορά αγροτικών μηχανημάτων. Σύμφωνα με τον κ. Μπαλουκτσή, οι πωλήσεις τρακτέρ ξεπέρασαν τις 3.034 μονάδες, νούμερο που καθιστά το 2021 την καλύτερη χρονιά της τελευταίας δεκαετίας.
Παράλληλα, παρατηρήθηκε και μια μικρή αύξηση της ζήτησης για μεγάλα και ακριβότερα μηχανήματα για τις εκτατικές καλλιέργειες, τα λεγόμενα «χωραφάδικα», τα οποία αντιστοιχούσαν πέρυσι στο 37% των πωλήσεων (έναντι του 30% μιας τυπικής χρονιάς), με τα δενδροκομικά να διατηρούν βέβαια τη μερίδα του λέοντος. Επιπλέον, όπως σημειώνει ο πρόεδρος του ΣΕΑΜ, είχαμε και μια ποιοτική αναβάθμιση της ζήτησης, με τους αγρότες να επιλέγουν μηχανήματα με καλύτερο και πλουσιότερο εξοπλισμό, κάτι εν πολλοίς αναμενόμενο βέβαια, λόγω των Σχεδίων Βελτίωσης.
«Φρένο» και πτώση έως 50% για το 2022Το 2021, σύμφωνα με τον κ. Μπαλουκτσή, είχε δύο όψεις: Το πρώτο εξάμηνο οι πωλήσεις ήταν αυξημένες έως και 50% σε σχέση με το 2020, ωστόσο στο δεύτερο εξάμηνο οι ρυθμοί έπεσαν αισθητά, με το δωδεκάμηνο να κλείνει τελικά με μια αύξηση άνω του 7% σε ετήσια βάση. Το ανησυχητικό, όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ότι η πτωτική αυτή τάση όχι μόνο συντηρείται, αλλά έχει ενταθεί κιόλας τους πρώτους μήνες του 2022. «Κάθε μήνα αναθεωρούμε προς τα κάτω τις προβλέψεις μας», λέει χαρακτηριστικά, μην αποκλείοντας στο τέλος του έτους η πτώση των πωλήσεων να φτάσει το 50% σε σύγκριση με το 2021. «Έχουμε μπροστά μιας ένα διάστημα όπου η ζήτηση θα είναι περιορισμένη, καθώς η περίοδος που διανύουμε είναι ουσιαστικά μεταβατική μέχρι να προκηρυχθούν τα επόμενα Σχέδια. Επομένως, συνυπολογίζοντας και όλα τα υπόλοιπα, η χρονιά φαίνεται ότι θα είναι δύσκολη για τον κλάδο και αρκετά πεσμένη σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις σε σχέση με την προηγούμενη», δηλώνει στην «ΥΧ». |
Αναστολή παραγωγής βλέπουν 1 στους 2 κατασκευαστές
Ικανοποίηση για τη ροή των παραγγελιών αλλά και προβληματισμός για τη δυνατότητα υλοποίησής τους επικρατούν αυτή τη στιγμή στις τάξεις των Ευρωπαίων κατασκευαστών αγροτικών μηχανημάτων.
Σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο Προσδοκιών της CEMA, ο Δείκτης Επιχειρηματικού Κλίματος διαμορφώθηκε τον Φεβρουάριο στις 53 μονάδες, παράμεινε δηλαδή σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα έχοντας διορθώσει ελαφρώς από τα υψηλά 13 ετών, που καταγράφηκαν το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου 2021.
Ο όγκος των παραγγελιών αυτήν τη στιγμή καλύπτει την παραγωγή ενός εξαμήνου, κάτι που συνιστά ένα ακόμα ρεκόρ για τον κλάδο. Μάλιστα, ο ρυθμός «άφιξης» των νέων παραγγελιών κρίνεται άκρως δυναμικός. Ωστόσο, υπάρχει έντονος σκεπτικισμός για το αμέσως επόμενο διάστημα, κάτι που αποτυπώνεται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά από τα τέλη του 2020 οι απαισιόδοξες απαντήσεις στο σχετικό ερώτημα είναι περισσότερες από τις αισιόδοξες.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρει η CEMA, η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν επί του παρόντος οι επιχειρήσεις του κλάδου είναι να φέρουν εις πέρας τις παραγγελίες σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από μεγάλες ελλείψεις βασικών υλικών και αυξήσεις τιμών.
Αν και η κατάσταση αναφορικά με τη διαθεσιμότητα των εξαρτημάτων έμοιαζε να βελτιώνεται ελαφρώς τον Ιανουάριο, πάνω από τις μισές επιχειρήσεις που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο, εκτιμούν ότι θα διακόψουν την παραγωγή τους μέσα στον επόμενο μήνα, με το πρόβλημα να είναι πιο έντονο για τους κατασκευαστές αλωνιστικών και άλλων μεγάλων μηχανημάτων.
