Να «χτίσει» πάνω στην κληρονομιά του προκατόχου του, επιταχύνοντας τον αναπτυξιακό βηματισμό και εδραιώνοντας ακόμα περισσότερο τη θέση της FMC Hellas στην ελληνική αγορά φιλοδοξεί ο Άρης Λιούπης που από 1ης Οκτωβρίου 2022 ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας. Ο κ. Λιούπης διαδέχεται στη θέση αυτή τον Γιάννη Διοκαράντο, ο οποίος, μετά από μια πλούσια καριέρα στον χώρο της φυτοπροστασίας και αφού έφερε με επιτυχία σε πέρας το έργο της δημιουργίας και της καθιέρωσης της FMC Hellas, αποφάσισε να συνταξιοδοτηθεί.
Συνέντευξη στον Γιάννη Τσατσάκη
Kύριε Διοκαράντο, σε λίγες εβδομάδες συμπληρώνονται πέντε χρόνια από την ίδρυση της FMC Hellas. Τι επιτεύχθηκε στο διάστημα αυτό και τι μένει ακόμα να γίνει;
Γ.Δ.: Πράγματι, από τον Νοέμβριο του 2017, που υπογράφηκε η συμφωνία μεταξύ των εταιρειών FMC Corporation και DuPont, πέρασαν πέντε χρόνια. Σαφώς και η αρχή ήταν δύσκολη, γιατί και το timing ήταν δύσκολο. Χρειάστηκε πολλή δουλειά και μεγάλη προσπάθεια, όμως νομίζω ότι πετύχαμε αρκετά και, μάλιστα, στο αποκορύφωμα της οικονομικής κρίσης και σε μια περίοδο που η βιομηχανία κι εμείς συνεχώς «χάνουμε» σημαντικά προϊόντα.
Kατ’ αρχάς, ιδρύσαμε από το μηδέν μια νέα εταιρεία, μια νέα νομική οντότητα και συστηθήκαμε με μεγάλη, θεωρώ, επιτυχία στην ελληνική αγορά. Συμπληρώσαμε την ομάδα με ικανούς και έμπειρους συνεργάτες, έτοιμους να δώσουν τη μάχη στην πρώτη γραμμή.
Παράλληλα, εμπλουτίσαμε τον κατάλογο των προϊόντων μας με νέα προϊόντα φυτοπροστασίας και συνεχίζουμε να αναβαθμίζουμε δωρεάν υπηρεσίες προς τους παραγωγούς, όπως είναι το Arc™ farm intelligence, ένα σύστημα που συμβάλλει στην πρόβλεψη και στην ορθή διαχείριση των λεπιδοπτέρων σε ένα εύρος σημαντικών καλλιεργειών.
Επίσης, αλλάξαμε και αναβαθμίσαμε το λογισμικό μας σύστημα, ώστε να παρέχουμε το μέγιστο στην εξυπηρέτηση των πελατών μας. Όλα αυτά, έχοντας ως πρώτο μέλημα τις βασικές αξίες της εταιρείας που είναι: ασφάλεια, ήθος, αειφορία, σεβασμός στον άνθρωπο, εστίαση στον πελάτη.
Με την ασφάλεια, λοιπόν, που μας παρέχουν αυτά τα πέντε χρόνια, μπορώ να πω ότι η παρουσία μας είναι πολύ επιτυχημένη, με συνεχή ποσοστιαία αύξηση πωλήσεων, άρα και μεριδίου αγοράς. Έχουμε κατακτήσει έναν υψηλό βαθμό συνεργασίας και αλληλοεκτίμησης με τους συνεργάτες μας, το οποίο πιστεύω βοηθά και τις δυο πλευρές και, φυσικά, τόσο με τα πρωτοποριακά προϊόντα όσο και με τις υπηρεσίες μας, έχει ανέβει πολύ η εκτίμηση και η εμπιστοσύνη των παραγωγών.
Α.Λ.: Η ευθύνη που έχουμε τώρα είναι να χτίσουμε πάνω σε αυτό που έχει ξεκινήσει ο Γιάννης – γιατί ήταν πολύ προσωπική η δουλειά που έκανε για να δημιουργηθεί και να πετύχει η FMC Hellas. Ο σκοπός μας, λοιπόν, είναι να συνεχίσουμε την ανάπτυξη και την καταξίωση της εταιρείας στην ελληνική αγορά, εμπλουτίζοντας την γκάμα μας με όλη την παλέτα των προϊόντων και υπηρεσιών που έχει στη φαρέτρα της η FMC.
Σε πρώτο στάδιο, το μέλημά μας είναι να ανταποκριθούμε στην παγκόσμια πρόκληση επάρκειας πρώτων υλών φυτοπροστατευτικών, ώστε να μην υπάρξει καμία έλλειψη στον Έλληνα αγρότη και, κατ’ επέκταση, στην ελληνική παραγωγή. Επ’ αυτού, να τονίσω ότι έχουμε ήδη υποβάλει στη μητρική το πλάνο μας για το 2023, όσον αφορά τα προϊόντα και τις ποσότητες που θα χρειαστούμε, διασφαλίζοντας έτσι ότι οι συνεργάτες μας θα έχουν στη διάθεσή τους τα προϊόντα της FMC. Από εκεί και πέρα, στόχος μας είναι να εγκρίνουμε και να εισάγουμε στην ελληνική αγορά τα νέα μας βιολογικά προϊόντα που προέρχονται από την εξειδικευμένη έρευνα της εταιρείας, αλλά και από μια σειρά εταιρειών εξειδικευμένων σε αυτή την κατηγορία.
Επίσης, να βελτιώνουμε συνεχώς την καταξιωμένη υπηρεσία Arc™ farm intelligence προς τον παραγωγό, η οποία μέσω ενός εκτενούς δικτύου παρακολούθησης επιζήμιων λεπιδοπτέρων και με τη συμβολή έμπειρων τεχνικών αγρού, ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο για την εξέλιξη της πτήσης των παρακολουθούμενων εχθρών και βοηθά στον καθορισμό του ιδανικού χρόνου επέμβασης.
Ταυτόχρονα, η FMC Hellas φιλοδοξεί να εισέλθει και στον χώρο της εξειδικευμένης θρέψης με μία ολοκληρωμένη γκάμα διατροφικών προϊόντων και βιοδιεγερτών, αποτέλεσμα της ενδογενούς έρευνας και παραγωγής της εταιρείας Headland Agrochemicals Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία έχει και αυτή εξαγοραστεί από την FMC.
Παράλληλα, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε εντατικά προς την κατεύθυνση της εισαγωγής νέων προϊόντων. Ήδη, από την άνοιξη του 2022 κυκλοφορεί το νέο μας καινοτόμο εντομοκτόνο EXIREL BAIT με δραστική το cyazypyr® , για δολωματικούς ψεκασμούς στην ελιά για την καταπολέμηση του δάκου. Πρόσφατα, το συγκεκριμένο σκεύασμα πήρε και έγκριση 120 ημερών για ψεκασμούς κάλυψης. Θα είναι ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια του Έλληνα ελαιοπαραγωγού για την καταπολέμηση αυτού του ιδιαίτερα επιζήμιου εχθρού.
Μέσα από την έρευνα και τη δημιουργία νέων πρωτοποριακών μορίων, πιο αποτελεσματικών, πιο ασφαλών για τον χρήστη, τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, αισιοδοξούμε ότι θα προσφέρουμε λύσεις στους παραγωγούς και κατ’ επέκταση στην ελληνική γεωργία.
Το μέλλον στα εξειδικευμένα και «πράσινα» προϊόντα
Ποιες νέες τάσεις διακρίνετε στην αγορά της φυτοπροστασίας και πώς σχεδιάζει η εταιρεία να ανταποκριθεί σε αυτές;
Γ.Δ.: Καθώς η ανάγκη για τρόφιμα θα αυξηθεί παγκοσμίως, η βασική τάση στην αγορά τα επόμενα 10-15 χρόνια νομίζω ότι συνοψίζεται στο τρίπτυχο «επάρκεια – ασφάλεια – ποιότητα». Παράλληλα, οι σημαντικοί συντελεστές που δημιουργούν και τις νέες τάσεις προχωρούν σε πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στον παραγωγό. Δηλαδή, αντί περισσότεροι παράγοντες να του προσφέρουν «κομματάκια» προϊόντων και υπηρεσιών, λιγότεροι παράγοντες θα του προσφέρουν ολοκληρωμένα «πακέτα».
Το μέλλον της φυτοπροστασίας για μένα είναι τα πολύ εξειδικευμένα και φιλικά με το περιβάλλον προϊόντα. Παράλληλα, η φυτοπροστασία περνά σε φάση που θα υποστηρίζεται από βιολογικού τύπου σκευάσματα, ώστε να μειωθεί ακόμα περισσότερο ο όγκος των χημικών φυτοπροστατευτικών. Και εκεί η FMC εστιάζει την έρευνά της με όλες της τις δυνάμεις χωρίς βέβαια να παραμερίζει την έρευνα στον τομέα των «συμβατικών», αλλά πράσινων για το περιβάλλον, τον χρήστη και τον καταναλωτή φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Ωστόσο, για αρκετά μεγάλο διάστημα, τα βιολογικά προϊόντα που αρχίζουν να αναπτύσσονται και να παίρνουν κομμάτι της αγοράς, θα λειτουργούν βοηθητικά στα χημικά καθώς, για την ώρα, δεν έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα.
Για παράδειγμα, όταν η ένταση της προσβολής είναι σε χαμηλά επίπεδα, μπορείς να την αντιμετωπίσεις με βιολογικά σκευάσματα. Αν, όμως, επιχειρήσεις να την αντιμετωπίσεις όταν η προσβολή είναι στην κορύφωσή της, τότε είσαι χαμένος από χέρι. Έτσι, απαιτείται και αλλαγή της νοοτροπίας του αγρότη, όσον αφορά τον τρόπο που ασκείται η σύγχρονη φυτοπροστασία.
Επιπλέον, η FMC δίνει μεγάλο βάρος και στη γεωργία ακριβείας. Eκτιμώ ότι τέτοια εργαλεία σταδιακά θα συμβάλουν σημαντικά και στο σωστό timing, δηλαδή πότε κάνεις την εφαρμογή, αλλά και στο είδος της εφαρμογής, προκειμένου να αποφευχθούν οι περιττές επεμβάσεις. Θα πάμε σε στοχευμένες εφαρμογές, οι οποίες από μόνες τους θα ελαττώσουν τον όγκο. Ελαττώνοντας τον όγκο, ελαττώνεις το οικολογικό αποτύπωμα σε έδαφος – νερά, ελαττώνεις το υπόλειμμα στην καλλιέργεια, άρα ωφελούνται ο καταναλωτής, ο χρήστης και το περιβάλλον.
H είσοδος, λοιπόν, της τεχνολογίας και των ψηφιακών εργαλείων στη γεωργία δεν ήταν ποτέ πιο επίκαιρη. Η γεωργία ακριβείας μέσω ειδικά σχεδιασμένων εφαρμογών και παραμετροποιημένων λύσεων, ενοποιεί τεχνολογία, γνώση και πληροφορία για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της γης και παίρνει αποστάσεις από τις παραδοσιακές καθολικές προσεγγίσεις του παρελθόντος, πάντα με στόχο την αειφορία.
Η γεωργία ακριβείας μέσω ειδικά σχεδιασμένων εφαρμογών και παραμετροποιημένων λύσεων, ενοποιεί τεχνολογία, γνώση και πληροφορία για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της γης και παίρνει αποστάσεις από τις παραδοσιακές καθολικές προσεγγίσεις του παρελθόντος
Ποιες προκλήσεις θέτει στον κλάδο, αλλά και στην ελληνική γεωργία η νέα ΚΑΠ; Πιστεύετε ότι οι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας είναι εφικτοί;
Γ.Δ.: Οι απαιτήσεις για την ασφάλεια της τροφής, του χρήστη, του καταναλωτή είναι σήμερα πολύ μεγαλύτερες. Άρα, το πλαίσιο έπρεπε να αναμορφωθεί και να γίνει πιο αυστηρό. Ως συνήθως, όμως, πάμε στο άλλο άκρο, στην υπερβολή.
Τα τελευταία χρόνια, νομοθετούνται διατάξεις που είναι παράλογα αυστηρές και αντιεπιστημονικές. Υπάρχει παράλογη αύξηση σκληρών κανονισμών, οι οποίοι, αν εφαρμοστούν, δεν θα υπάρχουν προϊόντα. Ήδη, έχουν καταργηθεί τα 2/3 των δραστικών. Αν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, θα έχουν μείνει ελάχιστες δραστικές. Και μπορεί τις βόρειες χώρες να μην τις επηρεάζει, γιατί συνήθως έχουν ελάχιστες βασικές καλλιέργειες, ο Νότος όμως έχει μεγάλο πρόβλημα.
Στην Ελλάδα, έχουμε κάπου 60 καλλιέργειες. Δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς φυτοπροστασία. Πόσω μάλλον, όταν οι γείτονές μας έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργούν με πολύ περισσότερα εφόδια συμπεριλαμβανομένων αρκετών που έχουν κριθεί ακατάλληλα για χρήση εντός της ΕΕ και να εισάγονται και να καταναλώνονται απρόσκοπτα.
Η Πράσινη Συμφωνία είναι ένα πολιτικό μη δεσμευτικό κείμενο, που αποτελεί τον πλοηγό των πολιτικών που θα έλθουν την επόμενη δεκαετία στην Ευρώπη. Οι αλλαγές που θα επέλθουν στον αγροτικό τομέα αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά τον τρόπο παραγωγής και την οικονομία της υπαίθρου, με δυσάρεστες όμως επιπτώσεις για τους αγρότες και την ελληνική γεωργική οικονομία. Οι στόχοι για τον αγροτικό τομέα (25% της καλλιεργούμενης έκτασης με βιολογική παραγωγή και 50% μείωση της χρήσης των φυτοπροστατευτικών και του αντίστοιχου κινδύνου) κρίνονται υπερβολικά φιλόδοξοι από πολλούς εμπλεκομένους, αλλά και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ιδιαίτερα, όμως, ο στόχος που αφορά τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα θεωρείται εξαιρετικά δύσκολος, καθώς για να επιτευχθεί:
✱ Θα μειωθεί σημαντικά η παραγόμενη ποσότητα αρκετών από τα επονομαζόμενα «εθνικά» αγροτικά προϊόντα, με συνέπεια τη μείωση του κύκλου εργασιών του αγροτικού τομέα και της αγροτικής απασχόλησης.
✱ Θα μεταβληθεί δυσμενώς η διάρθρωση των καλλιεργειών στη χώρα μας, με συνέπεια τη μείωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά σημαντικά εξαγώγιμα προϊόντα (βαμβάκι, ελιά). Η πολιτική αυτή θα επιφέρει περαιτέρω εξασθένηση της ήδη ανεπαρκούς χημικής εργαλειοθήκης της φυτοπροστασίας, η οποία έχει πρόσφατα υποστεί σημαντικές απώλειες.
Κύριε Διοκαράντο, πέρα από τη διαδρομή σας στο επιχειρηματικό πεδίο, είχατε κι έναν θεσμικό ρόλο μέσω του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ). Κοιτώντας πίσω, ποια θεωρείτε ότι είναι τα σημαντικότερα πράγματα που πετύχατε μέσω του Συνδέσμου;
Γ.Δ.: Ήταν τιμή μου που ο κλάδος με εμπιστεύθηκε και μου έδωσε την ευκαιρία να υπηρετήσω τον ΕΣΥΦ για δώδεκα χρόνια, έξι από τη θέση του γραμματέα και έξι από τη θέση του προέδρου. Δεν μου αρέσει να μιλάω σε πρώτο πρόσωπο, οπότε θα πω μόνο ότι αυτό που προσπάθησα να κάνω σε όλη αυτήν τη διαδρομή μου ήταν να υπερασπίσω τον θεσμικό μου ρόλο.
Ο ΕΣΥΦ πιστεύω ότι καταξιώθηκε στη συνείδηση του δικτύου, αλλά και των αγροτών, γιατί γεννήθηκε σε μια φάση όπου η φυτοπροστασία ήταν σε άνοδο και συνεισφέραμε στη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου γι’ αυτή. Προσπαθήσαμε, και θεωρώ ότι πετύχαμε, να έχουμε μια ομαλή συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, αλλά και με τους υπόλοιπους κλάδους των γεωργικών εφοδίων.
Παράλληλα, αναδείξαμε και συμβάλαμε με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες στην επίλυση θεμάτων όπως η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Καλλιεργειών, Περιβάλλοντος και Τροφίμων (ICM), η ασφαλής χρήση (SUI), αλλά και σωστή αποθήκευση και διακίνηση των φυτοπροστατευτικών, η διαχείριση των κενών φιαλών κ.ά.
Επιπλέον, δώσαμε μια πολύχρονη μάχη για τη σύννομη διακίνηση των φυτοπροστατευτικών, έστω και αν δεν βρήκαμε στο πλευρό μας πολλούς συμμάχους… Νομίζω, λοιπόν, ότι η πορεία του ΕΣΥΦ ήταν επιτυχημένη και σε αυτό έπαιξαν φυσικά κομβικό ρόλο και οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργάστηκα εκεί, τους οποίους και ευχαριστώ θερμά.
Πού εφαρμόζεται αυτήν τη στιγμή το Arc™ farm intelligence και τι προσφέρει στους παραγωγούς;
Α.Λ.: Είχα την τύχη να είμαι στην ομάδα σχεδίασης του Arc™ farm intelligence, το οποίο ξεκίνησε πιλοτικά πριν από τρία χρόνια στην Ελλάδα και στη Βραζιλία. Πρόκειται ουσιαστικά για το πρώτο βήμα της FMC στο κομμάτι της γεωργίας ακριβείας, όσον αφορά την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση των εχθρών. Το χρησιμοποιήσαμε αρχικά στο βαμβάκι και στην ντομάτα, με αφετηρία τη Θεσσαλία, και πλέον έχει επεκταθεί σε Έβρο, Σέρρες, Ημαθία και Πέλλα. Φέτος, μάλιστα, ξεκίνησε να εφαρμόζεται πιλοτικά στην ελιά σε Ηλεία και Κρήτη για την παρακολούθηση του δάκου και φιλοδοξούμε στο μέλλον να μπει σε πολλές ακόμα καλλιέργειες.
Είναι ένα εργαλείο που παρέχει άμεσα όλη την απαραίτητη πληροφόρηση στα χέρια του παραγωγού, με στόχο να καταπολεμήσει όσο το δυνατόν καλύτερα τους εχθρούς της καλλιέργειάς του με τις χαμηλότερες δυνατές εισροές. Στη Θεσσαλία, για παράδειγμα, έχουμε δημιουργήσει ένα δίκτυο 60 παγίδων, παράλληλα όμως προσλαμβάνουμε και ανθρώπους που κάνουν scouting στον αγρό για τους συγκεκριμένους εχθρούς, αλλά και τα υπόλοιπα προβλήματα της καλλιέργειας. Η αποδοχή του από τους παραγωγούς μπορώ να πω ότι εξέπληξε ακόμα κι εμάς. Δεδομένου ότι η υπηρεσία παρέχεται στους συνεργάτες μας, γεωπόνους και αγρότες, εντελώς δωρεάν και χωρίς καμία υποχρέωση, για εμάς συνεπάγεται κάποιο κόστος. Όμως, το κάνουμε με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση.
