Οι γεωπολιτικές εντάσεις που ανεβάζουν το θερμόμετρο στην αγορά σιταριού

Συντηρείται το ανοδικό μομέντουμ στις διεθνείς τιμές του σιταριού και του καλαμποκιού, καθώς στις αναταράξεις που εξακολουθούν να ταλανίζουν την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα προστίθενται πλέον και τα «σύννεφα πολέμου» που έχουν συσσωρευθεί εσχάτως πάνω από τα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας.

Οι δύο χώρες είναι από τους μεγαλύτερους παίκτες στην παγκόσμια αγορά σιτηρών και μια ενδεχόμενη σύρραξη μεταξύ τους αναμένεται να φέρει αφενός χάος στο εσωτερικό της Ουκρανίας, αφετέρου κυρώσεις και περιορισμούς στις ρωσικές εξαγωγές. Ενδεικτικά, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας μαλακού σιταριού παγκοσμίως, έστω κι αν κατά την τρέχουσα εμπορική περίοδο οι ρυθμοί των φορτώσεών της έχουν υποχωρήσει σημαντικά.

Ειδικότερα, οι ρωσικές εξαγωγές σιταριού στο διάστημα από 1ης Ιουλίου 2021 – 20 Ιανουαρίου 2022 ανήλθαν σε 23 εκατ. τόνους, μειωμένες κατά 21% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Αντίθετα, στο ίδιο διάστημα, οι εξαγωγές της Ουκρανίας ήταν αυξημένες κατά 29%, φτάνοντας τους 16,6 εκατ. τόνους, από 12,9 εκατ. τόνους έναν χρόνο πριν. Αθροιστικά, οι δύο χώρες είναι «υπεύθυνες» για το 30% των εξαγωγών σιταριού παγκοσμίως, ενώ μόνη της η Ουκρανία κατέχει μερίδιο της τάξης του 16% στις εξαγωγές καλαμποκιού, οι οποίες την περσινή σεζόν έφτασαν τους 23,1 εκατ. τόνους.

Φέτος, μεταξύ 24 Δεκεμβρίου 2021 και 21 Ιανουαρίου 2022, εξήγαγε 4,2 εκατ. τόνους, ωστόσο ο κύριος όγκος των αποστολών αναμένεται να πραγματοποιηθεί τους επόμενους πέντε μήνες, με βασικό προορισμό την Κίνα της οποίας μέχρι πέρυσι ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής.

Στον απόηχο της ρωσο-ουκρανικής διένεξης, οι τιμές του μαλακού σιταριού στο Euronext κινούνταν ανοδικά τις δύο πρώτες μέρες της εβδομάδας, με τα συμβόλαια Μαρτίου να κλείνουν την Τρίτη με άνοδο 3,5% στα 290,75 ευρώ/τόνο, έχοντας κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης αναρριχηθεί μέχρι και τα 291,75 ευρώ/τόνο (υψηλότερη τιμή από τις 27 Δεκεμβρίου 2021). Αντίστοιχα, την ίδια μέρα στο Σικάγο το σιτάρι «έπιασε» υψηλά διμήνου, φτάνοντας ενδοσυνεδριακά τα 8,31 δολ./μπούσελ, πριν κλείσει στα 8,18 δολάρια (+17 σεντς από την προηγούμενη μέρα).

Κόντρα Γαλλίας-Αλγερίας

Υποστηρικτικά για τις τιμές λειτούργησαν και τα πρώτα σημάδια αποκλιμάκωσης της έντασης μεταξύ Γαλλίας και Αλγερίας. Το διπλωματικό θερμόμετρο μεταξύ των δύο χωρών είχε ανέβει από τον περασμένο Οκτώβριο, όταν ο Εμάνουελ Μακρόν αμφισβήτησε την ύπαρξη Αλγερινού έθνους πριν από την αποίκησή της από τη Γαλλία.

Η δήλωση αυτή, πέρα από την ανάκληση του πρέσβη της Αλγερίας από το Παρίσι, είχε και εμπορικό αντίκτυπο, καθώς η βορειοαφρικανική χώρα αποφάσισε να αποκλείσει τις γαλλικές προσφορές σε τουλάχιστον τρεις διαγωνισμούς για την προμήθεια σιταριού που ακολούθησαν.

Η Γαλλία αποτελεί παραδοσιακά τον βασικό προμηθευτή της Αλγερίας σε μαλακό σιτάρι, κατέχοντας τη μερίδα του λέοντος από τους περίπου 6 εκατ. τόνους που εισάγει ετησίως και ενδεχόμενη απώλεια της συγκεκριμένης αγοράς θα αύξανε σημαντικά το στοκ της, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα σε ανταγωνιστές να επωφεληθούν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Solaris, εμπορικός οίκος που εδρεύει στην Ελβετία, αλλά διακινεί κυρίως ρωσικό σιτάρι, κέρδισε ένα σημαντικό τμήμα διαγωνισμού που έτρεξε η Αλγερία τον Νοέμβριο, με παράδοση έναν μήνα μετά. Σύμφωνα, δε, με στοιχεία της Sovecon, τον Δεκέμβριο, οι εξαγωγές σιταριού από τη Ρωσία στην Αλγερία έφτασαν τους 200.000 τόνους.

Προ λίγων ημερών, η FranceAgriMer ανέμενε ότι τα γαλλικά αποθέματα στο τέλος της σεζόν 2021-2022 θα έφταναν σε υψηλό 17 ετών, ακριβώς λόγω του αποκλεισμού από την αλγερινή αγορά, δεδομένου ότι οι αυξημένες πωλήσεις προς Κίνα και Μαρόκο δεν θα μπορούσαν να αναπληρώσουν παρά μόνο εν μέρει το κενό.