Συνεντεύξεις με παραγωγούς αλλά και με ειδικούς τεχνικούς στον ψεκασμό συντόνισε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος INNOSETA. Στόχος ήταν να καταγραφούν οι πιο δημοφιλείς καινοτόμες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται από τους αγρότες, ποιοι είναι οι λόγοι για τη μη χρήση τους, αλλά και πώς μπορεί να διαδοθεί η εφαρμογή τους. Πιο συγκεκριμένα, το Πανεπιστήμιο συντόνισε έρευνα στα κράτη-μέλη του προγράμματος, πραγματοποιώντας 348 συνεντεύξεις με παραγωγούς και 35 συνεντεύξεις με ειδικούς τεχνικούς στον ψεκασμό.
Δημοφιλείς καινοτομίες
Οι πιο δημοφιλείς καινοτόμες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται από τους παραγωγούς, σύμφωνα με τα αποτελέσματα, είναι:
✱ Για παραγωγούς με αροτραίες καλλιέργειες και λαχανικά ανοιχτής καλλιέργειας, ακροφύσια μείωσης του ψεκαστικού νέφους, GPS, συστήματα ελέγχου ακροφυσίων και ελέγχου του ιστού ψεκασμού.
✱ Για παραγωγούς με οπωρώνες και αμπελώνες, ακροφύσια μείωσης του ψεκαστικού νέφους και συσκευές για αυτόματη/χειροκίνητη ρύθμιση της έντασης του αέρα.
✱ Για παραγωγούς με θερμοκήπια, αυλοί ψεκασμού με συσκευή ελέγχου της πίεσης και χειροκίνητους κάθετους/οριζόντιους βραχίονες. Από την άλλη πλευρά, μεταξύ των τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται λιγότερο ήταν τα αυτόνομα ψεκαστικά μηχανήματα και τα συστήματα μεταβλητών δόσεων ψεκασμού.
Οι παραγωγοί εκείνοι που υιοθετούν συνήθως τις τεχνολογίες είναι παραγωγοί πλήρους απασχόλησης, περισσότερο ικανοποιημένοι από τη γεωργία, που βρίσκονται σε επίπεδες γεωγραφικές περιοχές και συχνά έχουν παρακολουθήσει κάποιο εκπαιδευτικό σεμινάριο για τα ψεκαστικά μηχανήματα. Φαίνεται ότι πιστεύουν περισσότερο στις δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία για τη βελτίωση της γεωργίας. Όλοι οι παραγωγοί, είτε χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες, είτε όχι, φαίνεται ότι βασίζονται σε διαφορετικές πηγές γνώσης σχετικά με τον τρόπο χρήσης και λειτουργίας του ψεκαστικού εξοπλισμού. Οι παραγωγοί που κάνουν χρήση τεχνολογιών συχνά βασίζονται περισσότερο στους ειδικούς (κατασκευαστές ψεκαστικών/τοπικούς προμηθευτές), ενώ εκείνοι που δεν κάνουν χρήση τεχνολογιών βασίζονται κυρίως στη δική τους εμπειρία.
Λόγοι μη χρήσης
Η μικρή έκταση της εκμετάλλευσης, αλλά και το αυξημένο κόστος του εξοπλισμού, είναι, σύμφωνα με τους παραγωγούς, οι δύο λόγοι για τη μη χρήση των τεχνολογιών στον ψεκασμό. Οι παραγωγοί που δεν χρησιμοποιούν κάποια νέα τεχνολογία ανέφεραν ότι για να επενδύσουν σε κάτι νέο, πρέπει αυτό να συνοδεύεται από μια οικονομική ανάλυση (π.χ. πρόβλεψη αύξησης κέρδους, μείωση του κόστους παραγωγής κ.λπ.).
Επιπλέον, οι επιδείξεις και η εκπαίδευση είναι σημαντικές πηγές πληροφοριών, σε συνδυασμό με τη χρήση του εξοπλισμού και από άλλους παραγωγούς, μια ανάλυση κόστους προσαρμοσμένη στο αγρόκτημά τους, καθώς και μια προσωπική δοκιμή.
Από τις συνεντεύξεις των ειδικών καταγράφηκε ότι οι ίδιοι υποστηρίζουν τη χρήση καινοτόμου εξοπλισμού για τον ψεκασμό, λόγω της αποτελεσματικότητάς του, καθώς και λόγω του οφέλους που έχει για το περιβάλλον και την οικονομία. Συμφωνούν με τους αγρότες για την ανάγκη στοχευμένης επιδότησης (πιστοποίηση μηχανημάτων, βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης, μικρές εκμεταλλεύσεις κ.ά.).
Ωστόσο, ισχυρίζονται ότι οι επιδοτήσεις δεν πρέπει να είναι το μόνο μέτρο που θα ληφθεί. Η αυστηρότερη νομοθεσία και η εφαρμογή της, οι ενημερωτικές εκστρατείες, η κατάρτιση των αγροτών και η τεχνική υποστήριξη από ανεξάρτητες συμβουλευτικές υπηρεσίες είναι εξίσου σημαντικές.
