Σ ταφύλι, σταφίδα και κρασί βρίσκονται ανάμεσα στα προϊόντα που ευνοούνται από τη χρήση μεθόδων γεωργίας ακριβείας, όχι μόνο για τη μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και για την αντιμετώπιση της εμφάνισης ωχρατοξινών, δηλαδή καρκινογόνων μυκοτοξινών που παράγονται κυρίως από διάφορα είδη μυκήτων στο αμπέλι. Η γεωργία ακριβείας μέσω του προγράμματος OchraVine Control έχει τεθεί σε εφαρμογή, ώστε να αντιμετωπίσει τον μύκητα εκείνον που προσβάλλει την καλλιέργεια της αμπέλου, συμβάλλει στην ασθένεια της όξινης σήψης στα σταφύλια και παράγει τη μυκοτοξίνη ωχρατοξίνη Α (ΟΤΑ), επηρεάζοντας αρνητικά τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του κρασιού, καθώς και την ασφάλεια του καταναλωτή.
Ο Δημήτρης Τσιτσιγιάννης, αναπληρωτής καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συντονιστής του έργου, αναφέρει στην «ΥΧ» ότι «η OTA έχει νεφροτοξικές, ηπατοτοξικές και καρκινογόνους ιδιότητες στους ανθρώπους και στα ζώα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της EE, η κατανάλωση κρασιού συμβάλλει κατά 13% στην πρόσληψη ΟTΑ από ανθρώπους. Οι πρώτες εκτιμήσεις της Επιτροπής του Κώδικα Διατροφής, βασισμένες σε ευρωπαϊκά στοιχεία, πρότειναν ότι το κόκκινο κρασί είναι η δεύτερη σημαντικότερη πηγή ανθρώπινης έκθεσης σε OTA, μετά από τα δημητριακά και ακολουθούν ο καφές και η μπύρα. Μέσω των μεθόδων ευφυούς γεωργίας, λοιπόν, υπάρχει για πρώτη φορά τρόπος να αντιμετωπιστούν τα παραπάνω μέσω της έγκαιρης πρόγνωσης όξινης σήψης και κινδύνου εμφάνισης ωχρατοξινών στα σταφύλια, στις σταφίδες και στο κρασί».
Το έργο χρησιμοποιεί τις παρακάτω μεθόδους, ώστε να μελετηθούν η ασθένεια και η οικολογία των μυκήτων του γένους Aspergillus στο αμπέλι, σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες και τις καλλιεργητικές πρακτικές με συστήματα Γεωργίας Ακριβείας.
Μέθοδοι
Το έργο έχει ως στόχο την ανάπτυξη έξυπνων μεθόδων διάγνωσης και παρακολούθησης της ασθένειας (OchraSensor) και τη βελτιστοποίηση του μοντέλου πρόγνωσης όξινης σήψης και κινδύνου εμφάνισης ωχρατοξινών στα σταφύλια, στις σταφίδες και στο κρασί (OchraRisk και OchraDetect). Επίσης, στοχεύει στην ολοκληρωμένη διαχείριση των μυκήτων του γένους Aspergillus και των μυκοτοξινών που παράγουν χημικές, βιολογικές και γενετικές-μοριακές μεθόδους (OchraRed) και στη μετασυλλεκτική διαχείριση των μυκήτων του γένους Aspergillus και των ωχρατοξινών σε σταφίδα και κρασί και, τέλος, στην ανάπτυξη σύγχρονου συστήματος υποστήριξης λήψης αποφάσεων (Decision Support System) σε πλατφόρμα ανοιχτής πρόσβασης και εφαρμογή στον αγρό του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης (OchraVine Control DSS).
Σύμφωνα με τον Δρ. Τσιτσιγιάννη, μια τέτοια «ολοκληρωμένη καινοτόμος μελέτη δεν έχει διεξαχθεί ποτέ σε παγκόσμιο επίπεδο σε εκτεταμένη κλίμακα και θα συμβάλει σημαντικά στην προώθηση της έρευνας σε μια σημαντική ασθένεια της αμπέλου. Επίσης, θα οδηγήσει σε υψηλής ποιότητας και ασφάλειας σταφύλια, σταφίδες και κρασιά, μειώνοντας παράλληλα τον κίνδυνο έκθεσης των καταναλωτών σε υψηλά επίπεδα ωχρατοξινών».
Αύξηση κέρδους για τους παραγωγούς
Εκτός, όμως, από τα οφέλη που πρόκειται να προσφέρει η συγκεκριμένη εφαρμογή στους καταναλωτές και στα προϊόντα, πρόκειται να ωφελήσει και τους ίδιους τους παραγωγούς. Συγκεκριμένα, ο Δρ. Τσιτσιγιάννης αναφέρει ότι «ο περιορισμός των απωλειών στην παραγωγή και η ενδεχόμενη μείωση της παρουσίας ωχρατοξινών στο σταφύλι και στα προϊόντα του θα συμβάλει στην αύξηση του κέρδους των οινοπαραγωγών και σταφιδοπαραγωγών και στην παραγωγή ποιοτικών προϊόντων υψηλής αγροδιατροφικής αξίας με προστιθέμενη αξία και με αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της εμπορικότητάς τους στην ελληνική και διεθνή αγορά».
