Μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να υπενθυμίσει στους καταναλωτές της Βόρειας Ευρώπης την ποιότητα του μακρύσπερμου ελληνικού ρυζιού τύπου Indica και να αυξήσει τις εξαγωγές της προς τις εν λόγω αγορές μπορεί να αποδειχτεί για τη χώρα μας η κρίση στο Σουέζ, σύμφωνα με την πρόεδρο του Συνδέσμου Ορυζόμυλων Ελλάδος, Γεωργία Κωστηνάκη.
Όπως εξηγεί η κα Κωστηνάκη στην «ΥΧ», λόγω των αναταράξεων που έχουν προκληθεί στις θαλάσσιες μεταφορές με τους αυξημένους χρόνους των δρομολογίων, αλλά και τους ακριβότερους ναύλους, υπάρχει αυτή την περίοδο πρωτόγνωρο ενδιαφέρον για ελληνικό μακρύσπερμο ρύζι.
Εδώ, σύμφωνα με την ίδια, θα πρέπει οι εγχώριοι ορυζόμυλοι, αλλά και οι παραγωγοί ρυζιού να επιδείξουν γρήγορα αντανακλαστικά ώστε να καλύψουν άμεσα και με τις τρέχουσες τιμές το κενό που καταγράφεται στην παγκόσμια προσφορά, μην αφήνοντας ουσιαστικά περιθώριο στους αγοραστές να απευθυνθούν σε άλλες προελεύσεις.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, όπως η ίδια σημειώνει, παρατηρείται και μια ανησυχητική υποτονικότητα στις εξαγωγές του Ronaldo, με τους περισσότερους πελάτες της χώρας μας να είναι διστακτικοί και να αναμένουν να καταλαγιάσουν οι γεωπολιτικές εντάσεις.
Πώς κυλάει μέχρι στιγμής η εμπορική σεζόν από πλευράς ζήτησης και τιμών για το ελληνικό ρύζι;
Είμαι πάρα πολλά χρόνια στο ρύζι και αυτό που έχω μάθει είναι ότι κάθε χρονιά είναι διαφορετική και πολυεπίπεδη. Αυτό, φυσικά, έχει την εξήγησή του: Παγκοσμίως, το ρύζι είναι το πιο σημαντικό διατροφικό προϊόν. Καλλιεργείται σε περίπου 155 εκατ. εκτάρια και αντιπροσωπεύει το 1/5 της παγκόσμιας προσφοράς θερμίδων. Η χώρα μας καλλιεργεί μόνο 27.000 εκτάρια, επομένως κάθε αλλαγή στον παγκόσμιο χάρτη της οικονομίας του ρυζιού επηρεάζει αυτόματα και εμάς.
Η φετινή σεζόν παρουσιάζει μια αργή, «ανησυχητική» κατά την άποψή μου κινητικότητα στις πωλήσεις μακρύσπερμου Α, γεγονός που αποδίδεται στην κρίση της Ερυθράς Θάλασσας, αλλά και στην αυξημένη προσφορά ίδιου τύπου ρυζιού από την Ιταλία. Αντίθετα, στα μακρύσπερμα ρύζια υπάρχει πρωτόγνωρο ενδιαφέρον από τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, και πάλι λόγω της κρίσης του Σουέζ.
Πώς ακριβώς επηρεάζει η παρούσα κρίση το εμπόριο ρυζιού;
Η Διώρυγα του Σουέζ, που συνδέει τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα, είναι ένας ζωτικής σημασίας σύνδεσμος που ενώνει την Ασία και την Ανατολική Αφρική με την Ευρώπη και πέρα από αυτήν. Για να αποφύγουν την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ, τα πλοία πρέπει να περιηγηθούν το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στο νότιο άκρο της Αφρικής. Ναυτιλιακές-κολοσσοί αποφάσισαν να κάνουν τον περίπλου της Αφρικής, διπλασιάζοντας τον χρόνο των δρομολογίων και αυξάνοντας τους ναύλους τους κατά περίπου 100 δολάρια στον τόνο αναφορικά με το ρύζι.
Η κρίση αυτή επιφέρει δύο τινά: Από τη μία πλευρά, υπάρχει ζήτηση για ελληνικό μακρύσπερμο ρύζι από τη Βόρεια Ευρώπη και αυτό είναι πολύ θετικό για τη χώρα μας. Εδώ, οι ελληνικοί ορυζόμυλοι, αλλά και οι παραγωγοί ρυζιού θα πρέπει να κινηθούν έξυπνα και γρήγορα ώστε να καλύψουν αυτό το κενό τώρα και με τις τρέχουσες τιμές, διότι αν επαναληφθεί το φαινόμενο της μη προσφοράς ρυζιού από τους παραγωγούς θα χαθούν οι συμφωνίες και οι αγοραστές θα στραφούν σε άλλες αγορές.
Από την άλλη πλευρά, η χώρα μας είναι εξαγωγική στο ρύζι και οι μεγαλύτερες αγορές της είναι αυτές της Μέσης Ανατολής. Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα επηρεάζει άμεσα τις εξαγωγές μας, πρωτίστως με τον διπλασιασμό του transit time και δευτερευόντως με τις αυξήσεις των ναύλων. Για παράδειγμα, προ κρίσης, ένα container έκανε 20 ημέρες να φτάσει στην αγορά της Ιορδανίας, ενώ τώρα ο χρόνος έχει διπλασιαστεί ή και τριπλασιαστεί, εάν περάσει από το λιμάνι του Πειραιά.
Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, είναι πολύ μεγάλο πρόβλημα, διότι το ρύζι είναι ένα ευπαθές προϊόν, κυρίως λόγω της υγρασίας. Όταν είναι στοιβαγμένο μέσα σε ένα container και πάνω από τη θάλασσα για έναν και πλέον μήνα, η ποιότητά του δυστυχώς θα επηρεαστεί. Γι’ αυτό και οι πελάτες μας είναι πολύ διστακτικοί στο να προβούν σε εισαγωγές και περιμένουν τις εξελίξεις στις γεωπολιτικές εντάσεις.
«Να κάνουμε το μειονέκτημα πλεονέκτημα»
Την περσινή εμπορική σεζόν, η χώρα μας επωφελήθηκε και από τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές μας και, ιδίως, η Ιταλία. Τι εικόνα έχετε για τη φετινή παραγωγή τους και πώς επηρεάζει την εξαγωγική ζήτηση;
H Ιταλία φέτος είχε μια πολύ καλή παραγωγή. Καλλιέργησε 210.900 εκτάρια, εκ των οποίων περίπου τα 99.000 εκτάρια είναι μακρύσπερμα Α και αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος που η ζήτηση για το δικό μας Ronaldo είναι υποτονική.
Είναι γεγονός ότι τις χρονιές που η Ιταλία έχει καλή παραγωγή ρυζιού σε μακρύσπερμο Α, με πολλές και δυνατές ποικιλίες όπως Dardo, Luna, Ariete, Elite κ.λπ., η Ελλάδα έρχεται σε δεύτερη μοίρα στην προτίμηση των αγοραστών, διότι το δικό μας μακρύσπερμο Α είναι 100% Ronaldo και, δυστυχώς, είναι μία ποικιλία που επιλέγεται ως λύση ανάγκης.
Στην Ισπανία καλλιεργήθηκαν 50.100 εκτάρια, τα περισσότερα από τα οποία (33.940) είναι medium grain (Bahia) ποικιλίες ρυζιού για το εθνικό τους φαγητό, την παέγια.
Το σημερινό ενδιαφέρον της ευρωπαϊκής αγοράς για ελληνικό ρύζι είναι μόνο για το μακρύσπερμο Β indica και, όπως ανέφερα παραπάνω, είναι μία ευκαιρία να εκμεταλλευτούμε την κρίση του Σουέζ ώστε να εξάγουμε ξανά ελληνικό επεξεργασμένο ρύζι στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης. To Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία είναι οι πιο εκτεταμένοι εισαγωγείς ρυζιού. Η Ολλανδία είναι ένα ουσιαστικό σημείο εισόδου για το ρύζι από πολλές προελεύσεις στην Ευρώπη.
Οι καταναλωτές στις ευρωπαϊκές μη παραγωγικές χώρες είναι λιγότερο προσηλωμένοι σε συγκεκριμένες ποικιλίες ρυζιού και, επομένως, πιο ανοιχτοί σε νέες οικονομικά συμφέρουσες ποικιλίες ρυζιού. Επομένως, μπορούμε τώρα να θυμίσουμε στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης την ποιότητα του ελληνικού ρυζιού, να ξανακερδίσουμε αυτές τις αγορές προσφέροντας ποιοτικό, οικονομικά ανταγωνιστικό και άμεσα παραδοτέο μακρύσπερμο επεξεργασμένο ρύζι και το μειονέκτημα να το κάνουμε πλεονέκτημα.
Σταθερές τιμές για το πρώτο μισό του 2024
Το ρύζι είναι ένα από τα λίγα αγροτικά προϊόντα που οι τιμές του φαίνεται ότι έχουν διατηρήσει ένα ανοδικό μομέντουμ. Σύμφωνα, δε, με κάποιους αναλυτές, οι προοπτικές θα παραμείνουν ευνοϊκές τουλάχιστον μέχρι το 2025. Συμφωνείτε με την εκτίμηση αυτή;
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι το ρύζι είναι ένα ευλογημένο προϊόν με συνεχή ανοδική τάση στην κατανάλωση και, ναι, είναι η πιο ασφαλής επιλογή για τους Έλληνες παραγωγούς. Η παγκόσμια αγορά ρυζιού αναμένεται να φτάσει τα 271,04 δισ. δολάρια το 2028.
Το ρύζι, μια βασική τροφή παγκοσμίως, είναι μια σημαντική καλλιέργεια που συναντάται σε διάφορες περιοχές, συμβάλλοντας στην επισιτιστική ασφάλεια και στις οικονομίες. Η απελευθέρωση του εμπορίου και η παγκοσμιοποίηση έχουν διευκολύνει τη διασυνοριακή διακίνηση του ρυζιού, διευρύνοντας την παγκόσμια αγορά.
Οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι βελτιωμένες γεωργικές πρακτικές έχουν ενισχύσει την παραγωγικότητα και έχουν αυξήσει την παγκόσμια παραγωγή ρυζιού. Επιπλέον, η κρατική υποστήριξη και οι επιδοτήσεις προς τους παραγωγούς ρυζιού έχουν ενθαρρύνει την επέκταση της καλλιέργειας, διασφαλίζοντας σταθερή παραγωγή και προσφορά στην παγκόσμια αγορά.
Οι τιμές του ρυζιού στην παγκόσμια αγορά είναι πιθανό να παραμείνουν σταθερές μέχρι τα μέσα του 2024, με τους περιορισμούς των εξαγωγών της Ινδίας να αναμένεται να διαρκέσουν, τουλάχιστον, μέχρι τις κοινοβουλευτικές εκλογές, που είναι προγραμματισμένες τον Απρίλιο-Μάιο του 2024.
Στρατηγικό σχέδιο σε συνεργασία με τη Διεπαγγελματική, αυξάνεται η ζήτηση παγκοσμίως για ειδικές ποικιλίες
Ποιες δράσεις και πρωτοβουλίες έχει πραγματοποιήσει ή δρομολογεί ο Σύνδεσμος Ορυζόμυλων Ελλάδος;
Ο σύνδεσμός μας έχει ως πρωταρχικό στόχο να αναδείξει την επιτακτική ανάγκη για την αλλαγή των ποικιλιών ρυζιών που καλλιεργούνται στην χώρα μας και την επιλογή νέων, με εμπορικό ενδιαφέρον για την αγορά του εξωτερικού, αλλά και της Ελλάδας. Σε συνεργασία με τη Διεπαγγελματική Ρυζιού, έχουμε συμφωνήσει για την εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου για το μέλλον της ορυζοκαλλιέργειας στην Ελλάδα. Δεν μπορεί η χώρα μας να ακολουθεί τις εξελίξεις, θα πρέπει να είναι μέσα σε αυτές.
Υπάρχουν νέες τεχνολογίες στη σποροπαραγωγή, που προσφέρουν στον ορυζοκαλλιεργητή μεγάλες στρεμματικές αποδόσεις, αλλά και τη δυνατότητα ουσιαστικής καταπολέμησης των ζιζανίων και, ταυτόχρονα, δίνουν στη βιομηχανία αποδοτικότερο και εμπορικά εκμεταλλεύσιμο ποιοτικό ρύζι. Η αυξανόμενη προτίμηση για ειδικές ποικιλίες ρυζιού οδηγεί σε αυξημένο εμπόριο. Η ζήτηση για εξειδικευμένο ρύζι έχει κερδίσει έδαφος παγκοσμίως, ενισχυμένη από τις αυξανόμενες ανησυχίες των καταναλωτών για την υγεία και την ευεξία.
Oι ειδικές ποικιλίες ρυζιού είναι πλούσιες σε βιταμίνες και μέταλλα, βοηθούν στην καλή υγεία και αποτελούν καλές πηγές φυτικών ινών. Επομένως, τέτοιες ποικιλίες παρουσιάζουν τεράστια ζήτηση από τους καταναλωτές.
