Η «Γκλόρια» έσωσε την παρτίδα για τις ιχθυοκαλλιέργειες
Με το αριστερό, σε ό,τι αφορά τις τιμές, και με σημαντικές θεσμικές εκκρεμότητες που πρέπει να διευθετηθούν μπαίνει η νέα χρονιά για τις ελληνικές επιχειρήσεις ιχθυοκαλλιεργειών.
Αν και για το σύνολο του 2020 οι τιμές συντηρήθηκαν σε ικανοποιητικά επίπεδα, κατά μέσο όρο μάλιστα υψηλότερα από το 2019 (κυρίως λόγω της μειωμένης παραγωγής), το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια πίεση που δύσκολα μπορεί να εξηγηθεί με βάση τη ζήτηση της εποχής. Παράγοντες του κλάδου αναφέρουν ότι τσιπούρα και λαβράκι πωλούνται αυτήν τη στιγμή ακόμα και κάτω από τα 4 ευρώ/κιλό, γεγονός που αποδίδουν στην εμπορική πολιτική του ενός από τα δύο επιχειρηματικά σχήματα που προέκυψαν από τις συγχωνεύσεις των τελευταίων δύο ετών και τα οποία ελέγχουν σχεδόν το 75% της αγοράς.
Σε μια πιο θετική νότα, πάντως, το 2020 φαίνεται ότι έκλεισε με μικρότερη των αρχικών εκτιμήσεων πτώση στις εξαγωγές, η οποία, πάντως, αναμένεται να φτάσει το 10%.
Σε μια χρονιά που τα «λουκέτα» στην εστίαση θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα διάθεσης της παραγωγής, το πέρασμα της καταιγίδας «Γκλόρια» από την Ισπανία λειτούργησε ως ανέλπιστο μεν, ευπρόσδεκτο δε, σωσίβιο για τον εγχώριο κλάδο. Κι αυτό γιατί οι ελληνικές επιχειρήσεις «κλήθηκαν» να καλύψουν το κενό από την απώλεια σχεδόν του 40% της ισπανικής παραγωγής.
Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του Συνδέσμου Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών (ΣΕΘ), Γιάννη Πελεκανάκη, το μεγάλο στοίχημα τώρα αφορά το πρώτο εξάμηνο του 2021: «Αυτήν τη στιγμή, είναι δύσκολο να κάνουμε προβλέψεις, καθώς η κατάσταση με τον κορωνοϊό, αλλά και τα περιοριστικά μέτρα που λαμβάνει η κάθε χώρα είναι ρευστή. Αναγκαστικά, λοιπόν, είμαστε σε κατάσταση αναμονής και ο προγραμματισμός των επιχειρήσεων γίνεται μήνα με τον μήνα», σημειώνει στην «ΥΧ» και προσθέτει: «Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το δεύτερο εξάμηνο η εικόνα θα είναι καλύτερη, εφόσον έχει προχωρήσει ο εμβολιασμός και έχει επανέλθει μια κάποια κανονικότητα, ώστε να προλάβουμε και την τουριστική σεζόν».
Αγκάθι οι ΠΟΑΥ
Μεγάλο «αγκάθι», ωστόσο, για τον κλάδο εξακολουθούν να είναι οι Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ). «Αν και τα τελευταία δύο χρόνια υπάρχει ομολογουμένως κάποια πρόοδος και ενίσχυση της συνεργασίας με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, μέχρι στιγμής έχουμε μόνο τη θετική γνωμοδότηση του ΣτΕ για τη θεσμοθέτηση ΠΟΑΥ στην Κεφαλονιά», σημειώνει ο κ. Πελεκανάκης. «Φοβόμαστε ότι δεν θα προλάβουν να ιδρυθούν εμπρόθεσμα μέσα στο 2021 όλες οι προβλεπόμενες περιοχές», συμπληρώνει ο ίδιος, κάτι που θα έχει ως συνέπεια η κύρια μάζα της εγχώριας παραγωγής να βρίσκεται νομικά… στον αέρα.
Σε πρόσφατο δελτίο του ο FAO Globefish, επικαλούμενος στοιχεία της Kontali, αναφέρει ότι η μείωση της συνολικής παραγωγής τσιπούρας και λαβρακιού το 2020 έφτασε το 6,3%, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια διαρκών αυξήσεων. Έως έναν βαθμό, η πτώση αυτή, σύμφωνα με τον Οργανισμό, ήταν αναμενόμενη λόγω της μείωσης της παραγωγής γόνου τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία το 2019, ενώ στην εξίσωση προστίθενται και οι μεγάλες απώλειες (τουλάχιστον 40%) στην παραγωγή της Ισπανίας.
Στον αντίποδα, αυξήσεις παρατηρήθηκαν σε κάποιες μικρότερες χώρες παραγωγής, όπως η Κροατία, η οποία καταβάλλει συντονισμένες προσπάθειες να αναπτύξει τη συγκεκριμένη δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια.
Η μείωση παραγωγής συγκράτησε τις τιμές
Ενόψει του 2021, η σχετικά μειωμένη προσφορά και η επαναλειτουργία, εφόσον όλα πάνε κατ’ ευχήν, της εστίασης αναμένεται να στηρίξουν τις τιμές, όμως σε πρώτη φάση οι επιχειρήσεις του κλάδου βρίσκονται αντιμέτωπες με έντονη αβεβαιότητα, αυξημένα λειτουργικά κόστη, αλλά και τον κίνδυνο δημιουργίας ενός νέου στοκ απούλητων ψαριών. |
Η πτώση της παραγωγής, σύμφωνα με τον FAO Globefish, βοήθησε να αποφευχθεί μια μείωση των τιμών, δεδομένου ότι το κλείσιμο της εστίασης είχε ως αποτέλεσμα να υποχωρήσουν από 20% έως 30% οι πωλήσεις, με τις απώλειες να αφορούν, κατά κύριο λόγο, τα μεγαλύτερα μεγέθη ψαριών (άνω των 600 γραμμαρίων), που συνήθως πωλούνται και ακριβότερα. Στο πρώτο εξάμηνο του 2020, οι μέσες τιμές εξαγωγής για το ελληνικό λαβράκι και την τσιπούρα ήταν 4,90 ευρώ/κιλό (+8% σε σχέση με ένα χρόνο πριν) και 4,88 ευρώ/κιλό (+6%) αντίστοιχα.
