Γόνιμο έδαφος μέσα από την ΚΑΠ ψάχνει η γεωργία ακριβείας

H έξυπνη γεωργία –και συγκεκριμένα η γεωργία ακριβείας (precision farming)– μπορεί να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στη βιωσιμότητα του αγροτικού κλάδου στην ΕΕ.

«Έξυπνη κοινωνία», χωρίς χαρτί αλλά δίχως νέους;

Ωστόσο, μέχρι σήμερα, το ποσοστό χρήσης της γεωργίας ακριβείας σε σχέση με την Αμερική (το 80% αυτών που απασχολούνται στον αγροτικό κλάδο χρησιμοποιεί κάποιο εργαλείο έξυπνης γεωργίας) παραμένει πολύ χαμηλό (μόλις 24%).

Αυτά είναι τα αποτελέσματα έρευνας της ευρωπαϊκής διαδικτυακής πλατφόρμας EurActiv, σχετικά με την εφαρμογή της έξυπνης γεωργίας (smart farming) στην Ευρώπη. Τροχοπέδη στην εξάπλωσή της, σύμφωνα με την έρευνα, αποτελεί και η στάση των οικολογικών ΜΚΟ, που υποστηρίζουν ότι η συγκέντρωση της παραγωγής τροφίμων στις βιομηχανίες αγροδιατροφής «θα έχει καταστροφικές συνέπειες».

Στο μεταξύ, τα αρμόδια όργανα της ΕΕ έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαβούλευση για τον καθορισμό των αξόνων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) μετά το 2020, έχοντας την εφαρμογή της έξυπνης γεωργίας ως ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης. Να σημειωθεί ότι μετά την ολοκλήρωση αυτής της μελέτης, η Euroactiv ήρθε σε επαφή με ευρωπαϊκούς φορείς και οργανώσεις, όπως οι Copa και Cogeca, η Ευρωπαϊκή Βιομηχανία Αγροτικών Μηχανημάτων (CEMA), η Ένωση για την Προστασία της Φύσης και της Βιοποικιλότητας (NABU), με τον Ευρωπαίο επίτροπο Γεωργίας Phil Hogan και με ευρωβουλευτές.

Ανάγκη εκσυγχρονισμού

Οι κορυφαίες ευρωπαϊκές αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις, Copa – Cogeca, θεωρούν ότι η νέα ΚΑΠ θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί, διαφορετικά οι αγρότες της ΕΕ δεν θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν σε μια δυναμική παγκόσμια αγορά. Πιο συγκεκριμένα, ο Daniel Azevedo, ανώτερος σύμβουλος πολιτικής στρατηγικής των Copa-Cogeca, σημειώνει ότι οι αγρότες δεν πρόκειται να επενδύσουν στην τεχνολογία εάν δεν δουν πρωτίστως τα πλεονεκτήματά της. Ο αναλυτής της Copa, Paolo Gouveia, συμμερίζεται την ίδια άποψη και συμπληρώνει πως «ένας αγρότης πρέπει να δει για να πιστέψει». Και οι δύο ειδικοί προειδοποίησαν, ωστόσο, ότι η ΚΑΠ μετά το 2020 θα πρέπει να άρει τα εμπόδια στην καινοτομία.

Βιώσιμη παραγωγικότητα

Από την πλευρά της η CEMA προτείνει την εισαγωγή ενός… μπόνους βιώσιμης αγροτικής παραγωγικότητας στο πλαίσιο της μετά το 2020 ΚΑΠ, για την υποστήριξη οικολογικών επενδύσεων στην τεχνολογία, όπως η έξυπνη γεωργία. «Οι αγρότες οι οποίοι είναι σε θέση να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους, ενώ συμμορφώνονται με τις αυστηρές απαιτήσεις, θα πρέπει να ανταμείβονται», αναφέρει η CEMA. Στις δυνατότητες που προσφέρει η χρήση της τεχνολογίας στη γεωργία έχει αναφερθεί και ο Ευρωπαίος επίτροπος Γεωργίας, Phil Hogan, ο οποίος τόνισε: «η ψηφιοποίηση προσφέρει δυνατότητες για όλους τους αγρότες που θέλουν να εμπλακούν. Παρόλ’ αυτά, δεν μπορεί κανείς να υποχρεώσει όλους τους αγρότες να περάσουν από τη μια ημέρα στην άλλη στην ψηφιακή εποχή. Πρέπει να πιστέψουν σε αυτό».

Για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη της θα πρέπει να κινηθούν, ώστε να επιτευχθεί η διάδοση της γεωργίας ακριβείας, μίλησε στο EurActiv o Paolo de Castro, εκπρόσωπος της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S D). «Η ΕΕ πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε αυτά τα θέματα. Αυτό που πρέπει να επιτύχουμε είναι το μοντέλο ενός εκπαιδευμένου και χειραφετημένου αγρότη, που μπορεί να διαπραγματευτεί την προσωπική του θέση. Αλλιώς, κινδυνεύει να παραμείνει ένας παθητικός παρατηρητής των νέων τεχνολογιών».

Στη μεγάλη σημασία και στον σημαντικό ρόλο που μπορούν να επιτελέσουν οι νέες τεχνολογίες, όσον αφορά την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής γεωργίας, αναφέρθηκε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Νέων Γεωργών (CEJA), Alan Jagoe. «Η έξυπνη γεωργία είναι πολύ σημαντική σε ό, τι κάνουμε στα αγροκτήματά μας και μπορεί να αποτελέσει ισχυρό όπλο για την πρόοδο, την αύξηση της αποτελεσματικότητας, της παραγωγικότητας και, τελικά, την κερδοφορία μας», επεσήμανε. Και πρόσθεσε: «Πώς θα συνδυαστεί η ψηφιακή τεχνολογία και η εφαρμογή της μέσα από την ΚΑΠ μετά το 2020, είναι πολύ δύσκολο να το γνωρίζουμε, αλλά νομίζω ότι μπορεί να βρεθεί μια λύση υπέρ των αγροτών και της παραγωγής μας, ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί».

Ο αντίλογος

Εκτός από τις ευρωπαϊκές οικολογικές ΜΚΟ, επιφυλακτικοί εμφανίζονται –σύμφωνα με την έρευνα– και αρκετοί ευρωβουλευτές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Ισπανίδα ευρωβουλευτής, Lidia Senra, (της Συνομοσπονδιακής Ομάδας της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς-Πρασίνων των Βορείων Χωρών GUE/NGL), η οποία δήλωσε ότι οι μεγάλες συγχωνεύσεις στον κλάδο των γεωργικών ειδών διατροφής θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν την παραγωγή τροφίμων, συνδέοντας, με τον τρόπο αυτόν, την εφαρμογή της γεωργίας ακριβείας με τους μεγαλοαγρότες.

Τέλος, η Ένωση για την Προστασία της Φύσης και της Βιοποικιλότητας (NABU), μία από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες οργανώσεις στη Γερμανία, δημοσίευσε πρόσφατα ένα έγγραφο, στο οποίο υποστηρίζει ότι η σημερινή ΚΑΠ δεν αντιμετωπίζει τη μείωση της κερδοφορίας της γεωργίας μικρής κλίμακας, ούτε ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας της βιοποικιλότητας. Η NABU προτείνει, μάλιστα, ένα νέο μοντέλο που βασίζεται σε μεγαλύτερες επιδοτήσεις προς τους γεωργούς οι οποίοι διαχειρίζονται τη γη τους με βιώσιμο τρόπο και εφαρμόζουν συγκεκριμένα μέτρα για τη βιοποικιλότητα. Στο ίδιο μήκος κύματος, κινούνται και οι θέσεις της Ομοσπονδίας των Κινημάτων Βιολογικής Γεωργίας (IFOAM EU).