Η δυναμική της διεθνούς αγοράς φράουλας, με έμφαση στις εξαγωγές

Σημαντικές διαφοροποιήσεις ανά περιοχή, με τις τιμές, την προσφορά και τη ζήτηση να επηρεάζονται από καιρικές συνθήκες, εποχικούς κύκλους και διεθνείς εξαγωγικές ροές παρουσιάζει η παγκόσμια αγορά φράουλας.

Σύμφωνα με το Global Market Overview (Παγκόσμια Επισκόπηση Αγοράς) του ιστότοπου Fresh Plaza, στην Ιταλία, οι τιμές ανέκαμψαν στις αρχές Οκτωβρίου λόγω δροσερού καιρού που επιβράδυνε την ωρίμανση, ενώ στις νότιες περιοχές της χώρας συνεχίζονται οι φυτεύσεις. Στην Ολλανδία, οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες παραμένουν σταθερές, στη Γαλλία η παραγωγή μειώνεται 2%, ενώ στη Βόρεια Αμερική η συγκομιδή επηρεάζεται από βροχή και μικρότερες ημέρες. Στη Νότια Αφρική, η υπερπροσφορά υποχωρεί και οι εξαγωγές στηρίζουν τις τιμές, ενώ η Αίγυπτος ετοιμάζει τη νέα σεζόν, με κυρίαρχες τις κατεψυγμένες εξαγωγές.

Ιταλία

Η αγορά φράουλας στην Ιταλία παρουσίασε θετική πορεία καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, παρά ορισμένες δυσκολίες που προέκυψαν από τα μέσα Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με έναν μεγάλο παραγωγό στη Βόρεια Ιταλία, που καλλιεργεί πολυανθικές φράουλες με υδροπονικές τεχνικές, η παραγωγή διαρκεί από τον Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, οι τιμές έπεσαν λόγω χαμηλής ζήτησης, αλλά από την 40ή εβδομάδα, με την πτώση της θερμοκρασίας, οι τιμές άρχισαν να ανακάμπτουν. Το δροσερότερο κλίμα επιβραδύνει την ωρίμανση, μειώνει την παραγωγή και περιορίζει τη διαθεσιμότητα στην αγορά.

Σύμφωνα με το ISMEA, η μέση τιμή παραγωγού ήταν 4,93 ευρώ/κιλό την 39η εβδομάδα, μειωμένη κατά 3,3% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, με διαφορά 45,2% σε σχέση με πέρυσι. Στη Νότια Ιταλία, συνεχίζονται οι εργασίες φύτευσης. Στοιχεία της YouGov δείχνουν ότι επτά στα δέκα ιταλικά νοικοκυριά αγοράζουν φράουλες περίπου επτά φορές τον χρόνο, κατά μέσο όρο 0,6 κιλά ανά αγορά, ξοδεύοντας λίγο πάνω από 3 ευρώ.

Ολλανδία

Ένας κορυφαίος Ολλανδός καλλιεργητής θερμοκηπίου αναφέρει στο Fresh Plaza ότι οι όγκοι φράουλας ποικιλίας Elsanta έχουν φτάσει πλέον σε πλήρη παραγωγή. Οι τιμές παραμένουν ισχυρές, υποστηριζόμενες από ευνοϊκές συνθήκες καλλιέργειας και σταθερή ζήτηση. Μία από τις βασικές τάσεις στον κλάδο είναι η συνεχιζόμενη μετάβαση σε πολυανθικές ποικιλίες.

Γαλλία

Υπάρχουν ακόμα μερικές παρτίδες γαλλικής φράουλας διαθέσιμες, κυρίως από τις περιοχές Rhone-Alpes και Roussillon. Πολλές φράουλες που βρίσκονται σήμερα στην αγορά προέρχονται από το Βέλγιο. Η ζήτηση ακολουθεί το εποχικό μοτίβο και οι καταναλωτές στρέφονται πλέον σε χειμερινά προϊόντα.

Για τη σεζόν 2025, η εθνική καλλιεργούμενη έκταση αναμένεται να είναι 3.669 εκτάρια, σχεδόν ίδια με πέρυσι. Η εκτιμώμενη εθνική παραγωγή είναι 70.200 τόνοι, μειωμένη κατά 2% σε σύγκριση με το 2024. Οι υψηλές θερμοκρασίες στο δεύτερο μισό του Ιουνίου επηρέασαν την παραγωγή, προκαλώντας απώλεια ανθέων και ανάπτυξη μικρών, παραμορφωμένων φρούτων που απαιτούσαν εκτενή διαλογή κατά τη συγκομιδή. Η πίεση από παράσιτα συνέβαλε επίσης στους χαμηλότερους όγκους.

Βόρεια Αμερική

Η συγκομιδή φράουλας βρίσκεται σε εξέλιξη σε περιοχές της Καλιφόρνια (Watsonville, Salinas, Oxnard, Santa Maria) και στο Κεντρικό Μεξικό.

• Watsonville-Salinas: Την προηγούμενη εβδομάδα, ένας τροπικός κυκλώνας έφερε ελαφριά, αλλά συνεχόμενη βροχή για αρκετές ημέρες, προκαλώντας προσωρινές διακοπές στη συγκομιδή και επηρεάζοντας την ποιότητα των φρούτων. Η περιοχή εκτιμάται ότι έχει ολοκληρώσει το 80%-90% της παραγωγής.
• Oxnard: Η νέα φθινοπωρινή καλλιέργεια φράουλας αναπτύσσεται, με την περιοχή να βρίσκεται περίπου στο 1/3 της παραγωγής. Αναμένεται καλή συγκομιδή τις επόμενες εβδομάδες, αν και οι μειωμένες ώρες ηλιοφάνειας επιβραδύνουν την ωρίμανση. Οι νυχτερινές θερμοκρασίες γύρω στους 13%-15°C παραμένουν σημαντικές για την ανάπτυξη των φυτών.
• Κεντρικό Μεξικό: Η σεζόν μόλις ξεκινά και καθώς η μεταβατική περίοδος συνεχίζεται, αναμένονται βελτιωμένες συνθήκες καλλιέργειας. Συνολικά, η ζήτηση για φράουλες παραμένει σταθερή, ενώ η προσφορά μειώνεται και θα συνεχίσει να φθίνει, καθώς ολοκληρώνεται η παραγωγή στις περιοχές Watsonville και Salinas.

Νότια Αφρική

Οι υψηλές θερμοκρασίες οδήγησαν σε ταχεία ωρίμανση της φράουλας και υπερπροσφορά στις χονδρικές αγορές της Gauteng (μία από τις εννέα επαρχίες της Νότιας Αφρικής), μειώνοντας τη διάρκεια ζωής τους από τις κανονικές δέκα ημέρες. Οι φράουλες καλλιεργούνται κυρίως σε Northwest Province και Western Cape. Στην Gauteng, οι χονδρικές τιμές για δοχείο 250 γρ. ανακάμπτουν στα 0,34-0,70 ευρώ από προηγούμενα χαμηλά 0,15-0,25 ευρώ. Χονδρέμποροι επισημαίνουν ότι οι καλλιεργητές πρέπει να εξάγουν, καθώς η εξάρτηση μόνο από την τοπική αγορά οδηγεί σε οικονομικές απώλειες.

Αίγυπτος

Η εμπορική σεζόν φράουλας στην Αίγυπτο ξεκινά τον Νοέμβριο και διαρκεί έως τον Μάρτιο. Οι δυσμενείς κλιματικές συνθήκες απαιτούν εντατικές καλλιέργειες και αυξάνουν τα κόστη για εργασία, εξοπλισμό και φροντίδα. Παρά τις προκλήσεις, οι εκτάσεις αυξήθηκαν σημαντικά. Οι τιμές δεν αναμένεται να αντανακλούν το υψηλότερο κόστος, καθώς η μεγαλύτερη προσφορά οδηγεί σε πτώση τιμών. Πολλοί παραγωγοί επικεντρώνονται στην κατάψυξη για εξαγωγή, με περίπου 500.000 τόνους κατεψυγμένης φράουλας ετησίως, έναντι 50.000 τόνων φρέσκων.