Καταπολέμηση ασθενειών σε φρούτα και λαχανικά με έξυπνα ψεκαστικά

Δημιουργία μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη μείωση των φυτοφαρμάκων

Η αναγνώριση του φουζικλάδιου στις μηλιές με ακρίβεια 89% και του περονόσπορου στα αμπέλια κατά 80% είναι μόνο μερικά από τα επιτεύγματα του ευρωπαϊκού έργου OPTIMA, κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων χρόνων εφαρμογής του. Με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων της χρήσης φυτοφαρμάκων στην καλλιέργεια φρούτων (μήλα και σταφύλια) και λαχανικών (καρότα), το έργο, μέσω της κοινοπραξίας 15 εταίρων με επικεφαλής το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναπτύσσει μία ολοκληρωμένη προσέγγιση. Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει τη χρήση νέων βιολογικών φυτοφαρμάκων, μοντέλα πρόβλεψης ασθενειών, συστήματα έγκαιρης διάγνωσης ασθενειών και τεχνικές ψεκασμού ακριβείας.

Ο Μιχάλης Μωραΐτης, από το Ινστιτούτο Βιοοικονομίας και Αγροτεχνολογίας του ΕΚΕΤΑ, που συμμετέχει ως εταίρος στο έργο, καταγράφει στην «ΥΧ» την πρόοδο των επιμέρους συστημάτων του έργου.

Σύστημα λήψης αποφάσεων

Μέσω του έργου έχει σχεδιαστεί ένα σύστημα λήψης αποφάσεων τόσο για κινητά τηλέφωνα όσο και για υπολογιστές. «Το Σύστημα Λήψης Αποφάσεων του έργου χρησιμοποιεί δεδομένα πρόγνωσης καιρού και μοντέλα ανάπτυξης του περονόσπορου στα αμπέλια, του φουζικλάδιου στις μηλιές και της αλτερναρίωσης στα καρότα, προκειμένου να προβλέπεται η εμφάνιση των ασθενειών αυτών και να προτείνεται ο βέλτιστος χρονισμός ψεκασμού για την αποφυγή τοπικών επιδημιών. Τα μοντέλα για τους τρεις συνδυασμούς καλλιέργειας/παθογόνου βελτιώνονται συνεχώς, υποστηρίζοντας μεγαλύτερες περιοχές και βελτιωμένη ανάλυση, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης δεδομένων υψομέτρου», εξηγεί ο κ. Μωραΐτης.

Σύστημα ανίχνευσης ασθενειών

Το σύστημα ανίχνευσης ασθενειών χρησιμοποιεί κάμερες για να αναγνωρίζουν τις τρεις ασθένειες στους ιστούς των καλλιεργειών υπό εξέταση (αμπέλι, μηλιές και καρότα). Μέχρι στιγμής, χρησιμοποιώντας τυπικές κάμερες RGB και αλγόριθμους βαθιάς μάθησης, έχει επιτευχθεί αναγνώριση του φουζικλαδίου στις μηλιές με ακρίβεια 89%, ενώ προκαταρκτικές δοκιμές στον αγρό χρησιμοποιώντας πολυφασματική κάμερα επέτρεψαν επιτυχία ανίχνευσης της ασθένειας αυτής με 100% ακρίβεια.

Όσον αφορά τον περονόσπορο στα αμπέλια, η ακρίβεια ανίχνευσής του με κάμερες RGB έφτασε το 80%, ενώ γίνεται βελτιστοποίηση του συστήματος για αύξηση της ακρίβειας κοντά στο 100%. Η ανάπτυξη του συστήματος για την αναγνώριση της αλτερναρίωσης στα καρότα βρίσκεται σε εξέλιξη.

Νέα σκευάσματα

Στην προσέγγιση του έργου για τη μείωση των φυτοφαρμάκων με ορθολογικό τρόπο περιλαμβάνεται και η αξιολόγηση μίας σειράς βιολογικών, αλλά και εμπορικών νέας γενιάς συνθετικών φυτοφαρμάκων για την αντιμετώπιση των τριών ασθενειών, που αναφέρθηκαν παραπάνω. Όπως εξηγεί ο κ. Μωραΐτης, «τα καταλληλότερα από αυτά συνδυάζονται με σκοπό την ανάπτυξη μιας επιτυχημένης στρατηγικής αντιμετώπισης για τον κάθε συνδυασμό ασθένειας/καλλιέργειας. Η αξιολόγηση των εμπορικών, αλλά και των υπό ανάπτυξη σκευασμάτων γίνεται βάσει της αποδεδειγμένης αντιμυκητιακής αποτελεσματικότητάς τους έναντι πολλών ασθενειών».

Έξυπνα ψεκαστικά

Εκτός, όμως, από τα παραπάνω, το έργο περιλαμβάνει και τη δημιουργία έξυπνων ψεκαστικών μηχανημάτων για το κάθε είδος καλλιέργειας. Συγκεκριμένα, «έχουν ολοκληρωθεί δοκιμές στο εργαστήριο και στον αγρό για τον εντοπισμό των καταλληλότερων ρυθμίσεων ψεκασμού για επίτευξη βέλτιστης εναπόθεσης και κάλυψης της φυτοκόμης των καλλιεργειών από το ψεκαστικό υγρό, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις απώλειες. Μεγάλη πρόοδος έχει σημειωθεί και στην ανάπτυξη και στην επικύρωση των εξαρτημάτων εφαρμογής μεταβλητού ψεκασμού, τα οποία τώρα ενσωματώνονται στα «έξυπνα» ψεκαστικά.

Ανάλογα με την καλλιέργεια, τα εξαρτήματα αυτά αποτελούνται από έναν ηλεκτρονικό ελεγκτή ικανό να διαβάσει χάρτες με οδηγίες και να ενσωματώσει τα δεδομένα από το GPS, αισθητήρες για τον χαρακτηρισμό της φυτοκόμης, καθώς και το σύστημα ψεκασμού μεταβλητής δόσης. Όλες οι ρυθμίσεις και τα πρόσθετα εξαρτήματα μεταβλητού ψεκασμού θα ελεγχθούν για την αποτελεσματικότητά τους στις επιλεγμένες περιοχές στη φάση των πιλοτικών δοκιμών του έργου», τονίζει ο ίδιος.

Οι πιλοτικές δοκιμές του έργου θα γίνουν κατά την άνοιξη/καλοκαίρι του 2021. Οι περιοχές που έχουν επιλεγεί είναι η Ychoux (Μπορντό) στη Γαλλία για τα καρότα, το Canelli (Asti) στην Ιταλία για τους αμπελώνες και η Epila στην Ισπανία για τους μηλεώνες.

Καταλήγοντας, εξηγεί ότι «στόχος του έργου είναι να συνεισφέρει αποτελεσματικά στη μείωση της εξάρτησης της ευρωπαϊκής γεωργίας από χημικά ΦΠΠ, μειώνοντας, κατά συνέπεια, τα χημικά υπολείμματα στα γεωργικά προϊόντα και τον αντίκτυπό τους στην ανθρώπινη υγεία μέσω μιας ολιστικής προσέγγισης».

Πρόσβαση

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα πρόοδο, αλλά και γενικές πληροφορίες αναφορικά με το έργο είναι διαθέσιμες στη μεταφρασμένη ιστοσελίδα optima-h2020.eu, στην οποία δίνεται η δυνατότητα για εγγραφή στο newsletter για τη λήψη ενημερώσεων μέσω e-mail, αλλά και εγγραφή στη διαδικτυακή κοινότητα και συμμετοχή σε συζητήσεις σχετικά με τα αντικείμενα του έργου. Η πρόσβαση για το σύστημα λήψης αποφάσεων γίνεται μέσω της ιστοσελίδας dss.optima-h2020.eu.