Μέλι: Το πεύκο έσωσε την παρτίδα της παραγωγής

Αισθητή η αλλοίωση της αγοράς από τις πρακτικές νοθείας

Μία δύσκολη περίοδο πέρασε η μελισσοκομία από την αρχή της άνοιξης μέχρι και σήμερα, σύμφωνα με τους ανθρώπους του χώρου. Οι άσχημες καιρικές συνθήκες και η πανδημία αποτέλεσαν τη βάση μιας δύσκολης διαχείρισης των μελισσοσμηνών από τους μελισσοκόμους.

Aν σε αυτά προσθέσει κανείς και την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά από τις παρανομίες και τις αθρόες εισαγωγές, κυρίως από τρίτες χώρες, το μέλλον της ελληνικής μελισσοκομίας κάθε άλλο από ελπιδοφόρο διαγράφεται. Τα τελευταία δημοσιεύματα για τη νοθεία στο μέλι έδειξαν πόσο ευάλωτος είναι ο κλάδος στην αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης που επικρατεί στον χώρο. Τα πρώτα διαθέσιμα στοιχεία από διάφορες περιοχές της χώρας για την παραγωγική διαδικασία είναι αποκαρδιωτικά.

Σύμφωνα με τον Βασίλη Ντούρα, πρόεδρο της Ομοσπονδίας Μελισσοκόμων Ελλάδας, η χρονιά ήταν πολύ δύσκολη. Σύμφωνα με τον ίδιο, «λόγω της αδυναμίας των μετακινήσεων, οι μέλισσες δεν έχουν τραφεί κανονικά, ειδικά την περίοδο της άνοιξης, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν προβλήματα τα μελισσοσμήνη. Παράλληλα, η μειωμένη ανθοφορία και οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν δεν ευνόησαν τις μέλισσες να συλλέξουν τη γύρη, ώστε να παραχθεί το μέλι».

Αναφερόμενος στο θέμα της τιμής του προϊόντος, ο κ. Ντούρας είπε ότι θα υπάρξει μικρή διαφοροποίηση σε σύγκριση με τις περσινές τιμές λόγω της πανδημίας. «Οι τιμές παραγωγού, αυτή την περίοδο, κυμαίνονται για το ανθόμελο στα 3-3,3 ευρώ/κιλό, το πευκόμελο στα 4-4,1 ευρώ/κιλό και το θυμάρι από 4,5 έως 5,5. Την περσινή περίοδο αντίστοιχα για το ανθόμελο ήταν περίπου στα 3,5-3,8 ευρω/κιλό, το πευκόμελο στα 4,2 ευρώ/κιλό και το θυμαρίσιο στα 5,5-6,5 ευρώ/κιλό».

O χημικός σε ρόλο μέλισσας

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η δήλωση της Κατερίνας Καρατάσου, μελισσοκόμου και κτηνίατρου από τον Βόλο, σύμφωνα με την οποία «η κλιματική αλλαγή επηρεάζει σε μεγάλο ποσοστό τη μείωση των μελισσών και κατ’ επέκταση στην παραγωγή». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο θέμα του αθέμιτου ανταγωνισμού και κυρίως της νοθείας του μελιού από γλυκαντικές ουσίες, στις οποίες, όπως επεσήμανε, οι επιτήδειοι χρησιμοποιούν σιρόπι από διάφορα προϊόντα, όπως το ρύζι και το παντζάρι, χρωστικές ουσίες από καραμελόχρωμα και αρωματικές ενώσεις, ώστε να δημιουργούνται τα γευστικά χαρακτηριστικά του μελιού.

Σε μία εβδομάδα ολοκληρώνει τη μελισσοκομική περίοδο ο Νίκος Μπακανδρίτσος από το Καλαπόδι Λοκρίδας, ο οποίος έχει μεταφέρει τις κυψέλες του στην Εύβοια. Όπως δηλώνει ο ίδιος, σε λίγες ημέρες αλλάζει ο βιολογικός κύκλος των εντόμων του εργολάβου και το επόμενο διάστημα ξεκινάει η διαδικασία της χειμερινής περιόδου για τη μέλισσα. Το πεύκο για τον ίδιο, όπως και για άλλους μελισσοκόμους, αποτελεί την ύστατη λύση για τη συλλογή του μελιού αυτής της περιόδου.

Αυτό, όμως, που προβληματίζει τους περισσότερους μελισσοκόμους είναι το θέμα της νοθείας του μελιού, καθώς και των ελληνοποιήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Μπακανδρίτσο, για να ελεγχθεί η εισαγωγή, θα πρέπει ο εισαγωγέας να κρατάει βιβλία των ποσοτήτων που εισήγαγε και αυτών που πούλησε, ώστε με αυτόν τον τρόπο να ελεγχθεί το μεγαλύτερο ποσοστό της εισαγωγής.

Για έναν δυναμικό κλάδο και είσοδο στο επάγγελμα νέων ανθρώπων κάνει λόγο ο Βασίλης Αηδόνης, γεωπόνος του Κέντρου Μελισσοκομίας Χαλκίδας. Μπορεί ο κλάδος να έχει πολλά προβλήματα, αλλά το ενδιαφέρον των νέων για είσοδο στο επάγγελμα είναι μεγάλο.

Η στάση της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Μελισσοκόμων, Αpimondia, απέναντι στη νοθεία

Η νοθεία του μελιού, αλλά και των άλλων προϊόντων της κυψέλης αποτελεί ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα των καιρών μας. Οι μηχανισμοί απάτης είναι υπεύθυνοι για την παρουσία ενός πολύ σημαντικού όγκου με αραιωμένα ή και μη συμμορφούμενα μέλια στην αγορά, σύμφωνα πάντα με τις αγορανομικές διατάξεις και τους κανόνες του Codex Alimentarius (1981).

H Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει ότι το μέλι διατρέχει υψηλό κίνδυνο και για τον λόγο αυτόν υποστηρίζει πολλά εργαστήρια, αλλά και ανανεώνει τακτικά του κανόνες στον Codex Alimentarius, ενώ έχει εκδώσει και μία συγκεκριμένη οδηγία (Οδηγία 2001/110/ΕΚ (2001)).

Σύμφωνα με τη Φανή Χατζήνα, βιολόγο-ερευνήτρια στο Τμήμα Μελισσοκομίας του ΕΛΓΟ-«ΔΗΜΗΤΡΑ» και μέλους της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Μελισσόκομων, «η Αpimondia έχει δημιουργήσει μία ειδική ομάδα που εργάζεται πάνω στα θέματα νοθείας των προϊόντων της μέλισσας και τον Ιανουάριο του 2020 δημοσίευσε την επίσημη θέση της σχετικά με την καθαρότητα του μελιού, την αυθεντικότητα, τους δίκαιους τρόπους παραγωγής και τις καλύτερες διαθέσιμες και συνιστώμενες μεθόδους για τον εντοπισμό και την πρόληψη της απάτης στο μέλι».