Μεταβατική ΚΑΠ: Μείωση κατά 5% των Άμεσων Ενισχύσεων το 2021 για την Ελλάδα προτείνει η Κομισιόν

Με τις πρώτες αντιδράσεις, όσον αφορά την πρόταση της Κομισιόν για μεταβατική περίοδο της ΚΑΠ το έτος 2021, να περιορίζονται σε εκφράσεις απογοήτευσης κυρίως για την αδυναμία επίτευξης συμφωνίας, επίσημες τοποθετήσεις από την πλευρά των κρατών-μελών αναμένονται ουσιαστικά σε δέκα ημέρες, οπότε και έχει προγραμματιστεί το επόμενο Συμβούλιο των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ.

Όπως πρώτη είχε αποκαλύψει η «ΥΧ», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μία μεταβατική περίοδο ενός έτους, κατά το οποίο θα ισχύει το σύνολο των κανόνων που διέπουν την υφιστάμενη ΚΑΠ. Ενώ τα καθεστώτα παραμένουν ως έχουν, οι πιστώσεις των άμεσων ενισχύσεων θα είναι μειωμένες κατά 5% και αυτές του ΠΑΑ κατά 15% σε σχέση με τις υφιστάμενες.

Ειδικότερα για τις άμεσες ενισχύσεις, όπου δεν υπάρχουν πολυετείς δεσμεύσεις, δεν υφίσταται καμία κανονιστική μεταβολή και ανάγκη μεταβατικής περιόδου. Με βάση, όμως, τη μείωση των πιστώσεων, θα υπάρξουν μειώσεις και στις ενισχύσεις των αγροτών (π.χ. γραμμική μείωση των Δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης). Επίσης, ο κανονισμός δίνει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να επιλέξουν εάν και με ποιον τρόπο θα συνεχίσουν την εσωτερική σύγκλιση των δικαιωμάτων το 2021.

Περικοπές

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι η Κομισιόν κατέθεσε την πρότασή της, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι πληρωμές προς τους αγρότες το 2021, αλλά με μειωμένο προϋπολογισμό βάσει της αρχικής της πρότασης. Κι αυτό γιατί δεν έχουν προβλεφθεί ανώτατα όρια πληρωμών για το ημερολογιακό έτος 2021.

Για την Ελλάδα, οι άμεσες πληρωμές το έτος 2021 θα είναι μειωμένες κατά 5% και θα ανέρχονται σε 1,856 δισ. ευρώ περίπου (όταν το 2020 το πλαφόν θα ανέρχεται σε 1,947 δισ. ευρώ).

Κατά 4% μειώνονται οι άμεσες ενισχύσεις για τα περισσότερα κράτη-μέλη: Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Μάλτα, Ολλανδία, Αυστρία, Ρουμανία, Σλοβενία, Φιλανδία και Σουηδία. Για παράδειγμα, οι άμεσες ενισχύσεις θα ανέλθουν για την Ιταλία σε 3,56 δισ. ευρώ (από 3,70 δισ. ευρώ το 2020), για τη Γαλλία σε 7,14 δισ. ευρώ (από 7,43 δισ. ευρώ το 2020) και για τη Ρουμανία σε 1,85 δισ. ευρώ (από 1,90 δισ. ευρώ το 2020).

Σε ό,τι αφορά το ΠΑΑ, ο κανονισμός δεν επεκτείνεται μόνο για το 2021, αλλά προβλέπονται και μεταβατικές διατάξεις για τις πολυετείς δεσμεύσεις. Αυτό αποτελεί πάγια νομική πρακτική κατά την αλλαγή των προγραμματικών περιόδων, ώστε να συνεχίζονται προγράμματα που δεν έχουν ολοκληρωθεί (γέφυρα) και να μη χάνονται κονδύλια. Ο κανονισμός, πάντως, δίνει τη δυνατότητα σε ένα κράτος να μην επεκτείνει όλο ή μέρος του ΠΑΑ και να μεταφέρει τα αντίστοιχα κονδύλια για την επόμενη χρονιά (2022), στο νέο πρόγραμμα.

Σημειώνεται ότι για κάθε κράτος-μέλος, το πλαφόν θα είναι μειωμένο κατά 15% σε σχέση με το 2020. Για την Ελλάδα, το ποσό θα ανέλθει σε 509,591 εκατ. ευρώ (από 597,65 εκατ. ευρώ το 2020).

Αντιδράσεις

Για να γίνει δεκτή η πρόταση της Κομισιόν θα πρέπει να εγκρίνουν τις μεταβατικές ρυθμίσεις τόσο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όσο και το Ευρωκοινοβούλιο. Εφόσον προχωρήσει, η έναρξη της νέας ΚΑΠ μετατίθεται για τον Ιανουάριο του 2022.

Μέχρι τότε, όμως, κρίσιμο αναμένεται στις 18 Νοεμβρίου το Συμβούλιο των υπουργών Γεωργίας, όπου και θα γίνουν γνωστές οι θέσεις των κρατών-μελών. Προς το παρόν, εκτός από τις Copa Cogeca (βλ. σελίδα 52), υπήρξε αντίδραση από τον διεθνή οργανισμό αγροτών Via Campesina, που επισήμανε ότι ο αγροτικός τομέας είναι σε κρίση και ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν πρέπει να χρονοτριβούν στη λήψη μέτρων που θα διασφαλίσουν ότι δεν θα διακοπεί η χρηματοδότηση των αγροτών.

Στρατηγικά Σχέδια

Στο πλαίσιο αυτό, ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί τι θα συμβεί με την κατάθεση των Στρατηγικών Σχεδίων. Υπενθυμίζεται ότι με βάση την αρχική μεταρρυθμιστική πρόταση της Επιτροπής, τα κράτη-μέλη ήταν υποχρεωμένα να τα υποβάλουν στην Κομισιόν το αργότερο έως την 1η Ιανουαρίου 2020, προκειμένου να εγκριθούν κατά τη διάρκεια του έτους. Με δεδομένο, όμως, ότι μία μεταβατική περίοδος καθίσταται αναγκαία, μένει να διευκρινιστεί εάν το χρονοδιάγραμμα θα παραμείνει.

Διαβούλευση

Στην Ελλάδα, με αφετηρία τη Βέροια και την Κοζάνη, ξεκινούν την ερχόμενη εβδομάδα οι ενημερωτικές ημερίδες διαβούλευσης που διοργανώνουν η Γενική Γραμματεία Αγροτικής Πολιτικής & Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων του ΥΠΑΑΤ και το Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης του ΠΑΑ 2014-2020, για την κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ της προγραμματικής περιόδου 2021-2027.

Στις ημερίδες θα συζητηθούν οι νέες προτεραιότητες και αλλαγές που επιφέρουν οι προτάσεις των Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στόχο την καλύτερη δυνατή ενημέρωση, καθώς και τη διαβούλευση με φορείς του αγροτικού χώρου και εκπροσώπους φορέων που συμμετέχουν στην «Εταιρική Σχέση» για την προετοιμασία του Στρατηγικού Σχεδίου.