Η μικρή συνεργατικότητα και το μεγάλο ενδιαφέρον για την κεντρική εκπροσώπηση

γράφει ο Νίκος Λάππας

Το αφιέρωμα της «ΥΧ» που κυκλοφορεί, αναδεικνύει ένα από τα μεγάλα διαρθρωτικά κενά: την άρνηση των αγροτών να συμμετάσχουν σε οργανώσεις και ομάδες παραγωγών. Άρνηση, που οφείλεται σε παράγοντες όπως η έλλειψη συνεργατικής κουλτούρας, το μεγάλο πλήγμα που έχει δεχθεί ο θεσμός λόγω του τρόπου με τον οποίο διοικήθηκαν και λειτούργησαν πολλές οργανώσεις κατά το παρελθόν, ή τέλος, η επιλογή κάποιων να λειτουργούν με όρους οικονομικής αδιαφάνειας.

Η στάση αυτή έχει και ως αποτέλεσμα οι προτάσεις για σύσταση νέων οργανώσεων, με βάση το Μέτρο 9 του ΠΑΑ που ολοκληρώθηκε πρόσφατα και για πολλούς θα αποτελούσε μία νέα σελίδα για τη συνεργατικότητα, να αντιστοιχούν μόλις στο 1,5% της αξίας των αγροτικών προϊόντων.

Έτσι, ακόμη και ο κατεξοχήν οργανωμένος τομέας των οπωροκηπευτικών θα συνεχίσει να αποσυσπειρώνεται και να βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της ευρωπαϊκής κατάταξης, καθώς μόλις το 11% της αξίας των προϊόντων αυτών περνά μέσα από οργανώσεις στην Ελλάδα, σε αντίθεση με το 47% της υπόλοιπης ΕΕ.

omades-paragogon-sinergasia
PHOTO: taos-greece

Αντί, λοιπόν, να διεξάγεται ένας δημόσιος διάλογος για το πώς θα μπορούσε να αντιστραφεί η εικόνα αυτή και να ανακτήσει ο αγρότης ίσως το βασικότερο μέσο που διαθέτει για την οικονομική και παραγωγική ενδυνάμωση της θέσης του, παρατηρείται κάτι άλλο. Πιο συγκεκριμένα, και ιδίως μετά τον ανασχηματισμό στο ΥΠΑΑΤ, εντείνεται η αρθρογραφία όχι για τη συμμετοχή των αγροτών στις οργανώσεις βάσης, αλλά για την κεντρική εκπροσώπηση αυτών. Μάλιστα, συχνά τα δημοσιεύματα αυτά καλούν το ΥΠΑΑΤ και το «πολιτικό σύστημα» ευρύτερα, να επιλύσει ένα πρόβλημα που πολλοί πιστεύουν ότι έως έναν βαθμό το ίδιο δημιούργησε. Δηλαδή, να παρέμβει στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας μίας μεγάλης κοινωνικοοικονομικής ομάδας, αποσιωπώντας βέβαια ότι οι παρεμβάσεις κορυφής σχεδόν πάντα οδηγούν σε αδιέξοδα. Τις τελευταίες ημέρες, μάλιστα, κάποιοι που αυτοπροσδιορίζονται ως συνομιλητές του ΥΠΑΑΤ, βλέπουν και τη «μοναδική λύση»: δηλαδή, την ανάληψη της μεγάλης ευθύνης από τη νέα ΠΑΣΕΓΕΣ, καθώς στον άλλο «μνηστήρα», τον ΣΑΣΟΕΕ, συμμετέχει ως μέλος η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ (κάτι βέβαια που δεν ισχύει και μάλλον γίνεται για λόγους άγνοιας ή σκοπιμότητας).

Το ενδιαφέρον, μάλιστα, κορυφώνεται, όταν γίνεται προσπάθεια να απαντηθεί το ερώτημα ποιος θα πρέπει να είναι μέλος των ευρωπαϊκών αγροτικών οργανώσεων Copa και Cogeca. Δεν είναι της παρούσης να αποτιμηθεί η σπουδαιότητα της συμμετοχής στις οργανώσεις αυτές. Ένα είναι βέβαιο: Ότι οι εν λόγω φορείς δέχονται τα μέλη τους με βάση τους δικούς τους κανόνες. Μάλιστα, παραινέσεις και πολιτικές παρεμβάσεις, όπως είχε επιχειρηθεί ακόμα μία φορά στο παρελθόν από την Ελλάδα, είχαν προκαλέσει ευτράπελα και αντίθετα αποτελέσματα.