Μοντέλο προπώλησης βλέπουν οι παραγωγοί σιτηρών

των Μαρίας Αμπατζή, Αντώνη Ανδρονικάκη, Γιώργου Ρούστα

Η αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας επέφερε σημαντικές αλλαγές στα δεδομένα της παγκόσμιας αγοράς σιτηρών. Ο βομβαρδισμός του λιμανιού της Οδησσού, «καρδιά» των εξαγόμενων σιτηρών της Ουκρανίας, οι παρεπόμενες απειλές της Ρωσίας για αντιμετώπιση οποιουδήποτε εμπορικού πλοίου πλησιάσει το λιμάνι ως εχθρικό, καθώς και η ανταπάντηση των ΗΠΑ ότι, αν χρειαστεί, όλα τα εμπορικά πλοία θα εισέρχονται και θα εξέρχονται στο λιμάνι με στρατιωτική συνοδεία, καθιστούν ορατό το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της έντασης, γεγονός που ανάγκασε τη βρετανική ασφαλιστική εταιρεία Lloyd’s να ανακοινώσει ότι σταματάει την ασφάλιση πλοίων που μεταφέρουν σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα.

Να σημειωθεί ότι την Τετάρτη 19 Ιουλίου στο χρηματιστήριο του Σικάγο σημειώθηκε η μεγαλύτερη ημερήσια αύξηση στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το μαλακό σιτάρι μετά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, το 2012.

Οι ανωτέρω εξελίξεις στο μαλακό, όπως έχει δείξει η πρόσφατη εμπειρία του παρελθόντος, επηρεάζουν και συμπαρασύρουν και το σκληρό σιτάρι, μεταστρέφοντας το κλίμα και στις τάξεις των Ελλήνων παραγωγών τις τελευταίες ημέρες. Μετά τα πρόσφατα γεγονότα με την ακύρωση της συμφωνίας για εξαγωγές από τη Ρωσία και την απώλεια παραγωγής που εμφανίζει ο Καναδάς λόγω κλιματικών συνθηκών, σε συνδυασμό με την ανοδική τάση που καταγράφει η αγορά της Φότζια, το κλίμα άλλαξε προς το καλύτερο κι αυτό επιβεβαιώθηκε και από τον πρόσφατο διαγωνισμό της ΕΑΣ Ορεστιάδας χθες, Πέμπτη 20 Ιουλίου.

Σκληρό σιτάρι: Άνεμος αισιοδοξίας και αναμονή συμφωνιών στον κάμπο

Στον κάμπο, η κατήφεια που κυριαρχούσε την περίοδο του αλωνισμού έδωσε τη θέση της στην αισιοδοξία, αν και οι ψυχραιμότεροι συνιστούν υπομονή και όχι βιαστικές κινήσεις. Η μόνη επίσημη συμφωνία που έχει καταγραφεί στη Θεσσαλία είναι αυτή του Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου με τον εμπορικό οίκο Αδελφών Μπαλούκα (με 30 λεπτά στον παραγωγό).

Έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, εάν θα υπάρξουν σύντομα κι άλλες ανακοινώσεις και συμφωνίες, με καλύτερες τιμές για τον παραγωγό. Κάποιοι Θεσσαλοί συνεταιριστές δηλώνουν στην «ΥΧ» ότι τα χρονικά περιθώρια για μια τέτοια εξέλιξη πιέζουν, καθώς πλησιάζει ο Αύγουστος, μήνας που συνήθως η αγορά κατεβάζει ρολά.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου, Γιάννη Κουκούτση, «ήδη τις προηγούμενες ημέρες και μετά την ανακοίνωση της πρώτης συμφωνίας για 30 λεπτά, κάποιοι παραγωγοί πούλησαν κάποιες ποσότητες». Ο ίδιος έχει στραμμένα τα βλέμματα περισσότερο στην αγορά της Φότζια και λιγότερο σε Καναδά και Ρωσία. «Αν η Ιταλία δώσει καλύτερες τιμές, τότε σίγουρα θα επιδιώξουμε αντίστοιχες συμφωνίες με τους εμπόρους, με τους οποίους βρισκόμαστε διαρκώς σε συζητήσεις».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού «Ενιπέας» Φαρσάλων, Θανάσης Καραΐσκος, τονίζει την αναγκαιότητα ενός κοινού μετώπου, όπως αυτό εκφράστηκε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου από τους συνεταιρισμούς του Νομού Λάρισας, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο εμπόριο των σιτηρών, προκειμένου να αυξηθεί η διαπραγματευτική ικανότητά τους απέναντι στους εμπόρους. Ικανότητα που χωλαίνει για τον Συνεταιρισμό του, όσο δεν επιλύεται η εκκρεμότητα αξιοποίησης των αποθηκευτικών χώρων που ανοίγουν σε υπό εκκαθάριση Ενώσεις και Συνεταιρισμούς από υγιή συνεργατικά σχήματα, με αποτέλεσμα τα σιτηρά να αποθηκεύονται στις αποθήκες του κάθε παραγωγού, εξέλιξη που γεννά πρακτικές δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις.

Η συμφωνία που έχει μέχρι στιγμής ο «Ενιπέας» για τα προβροχικά σιτηρά (λίγες ποσότητες) είναι στα 35 λεπτά με τη «Μέλισσα». Ο ίδιος θεωρεί ότι οι επόμενες μέρες που ξημερώνουν για τον παραγωγό θα είναι καλύτερες.

«Δεν χρειάζεται να βιαζόμαστε, ούτε να πιέζουμε καταστάσεις», το σχόλιο του προέδρου του Συνεταιρισμού Νίκαιας, Αντώνη Ρεντζιά. «Μετά και τις τελευταίες θετικές εξελίξεις στο διεθνές εμπόριο, συνεχίζουμε τις συζητήσεις τόσο με εμπόρους, όσο και με τους παραγωγούς και το μόνο σίγουρο είναι ότι θα πράξουμε ό,τι είναι καλύτερο για τα μέλη μας», δηλώνει χαρακτηριστικά.

«ΜΥΛΟΙ ΣΟΓΙΑΣ» και «ΑΦΟΙ ΜΑΡΚΟΥ» πλειοδότησαν στη συμφωνία που ανέβασε τον πήχη

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 19/7 η μεγάλη διαδικασία του διαγωνισμού σιτηρών εσοδείας 2023 που κήρυξε η ΕΑΣ Ορεστιάδας για τη φετινή παραγωγή σιτηρών, τόσο σκληρού όσο και μαλακού σίτου, σε μια πολύ κρίσιμη παγκοσμίως χρονική στιγμή για τα σιτηρά, μετά την άρνηση της Ρωσίας να ανανεωθεί η συμφωνία για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

Το σκληρό σιτάρι πουλήθηκε στους Μύλους Σόγιας, με 367 ευρώ τον τόνο και τιμή παραγωγού τα 345 ευρώ τον τόνο, χωρίς ΦΠΑ, όπως μετέφερε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», Λ. Κουμπρίδης.

Τα μαλακά πουλήθηκαν στους αδερφούς Μάρκου προς 210,5 ευρώ τον τόνο και τιμή παραγωγού 195 ευρώ τον τόνο, χωρίς ΦΠΑ. Οι πολιτικές εξελίξεις έφεραν την ΕΑΣ Ορεστιάδας σε θέση πλεονεκτική να διαδραματίζει ρόλο σημαντικό και να πετυχαίνει την καλύτερη τιμή παραγωγού πανελλαδικά στο σκληρό σιτάρι.

Επτά οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό

Στον διαγωνισμό συμμετείχαν οι: «ΜΥΛΟΙ ΣΟΓΙΑΣ ΑΕ», «ΣΟΓΙΑ ΕΛΛΑΣ», «ΑΦΟΙ ΜΑΡΚΟΥ», «Όμιλος Καραγιώργου – Σιάρκου», «Βουλγαράκης», «ΑΦΟΙ Μπαλούκα ΑΕ», «Δημητριακή ΕΠΕ» και η εταιρεία «GRAIN STORE», βουλγαρικών συμφερόντων που συμμετείχε για πρώτη φορά στις διαπραγματεύσεις. Ο κ. Κουμπρίδης δήλωσε, εκ μέρους της διοίκησης, απόλυτα ικανοποιημένος τονίζοντας ότι όσο μεγαλώνει η εμπιστοσύνη προς τον Συνεταιρισμό, τόσο ισχυρότερη θα είναι η θέση του αγρότη.

«Ανοίξαμε την τιμή μετά από 1,5 εβδομάδα και με διαφορά 4 λεπτών πάνω από τον Πλατύκαμπο, που είχε κλείσει 320 ευρώ τον τόνο. Η τιμή φτάνει αυτές της Φότζια. Κάναμε την αρχή για να ξεδιπλώσει το κουβάρι σε όλη την Ελλάδα», σχολιάζει. Η ΕΑΣ έκλεισε όλη την παραγωγή, 26.000 τόνους σκληρό και 4.000 τόνους μαλακό σιτάρι.

Ως προς την ποιότητα του προϊόντος, τα χαρακτηριστικά είναι τα εξής: Ειδικό βάρος 79 kg/hl, υαλώδη 34% και πρωτεΐνη 11%. Υπό άλλες συνθήκες προσφοράς και ζήτησης, με αυτή την ποιότητα δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί τόσο καλή τιμή.

Να θυμίσουμε ότι τον περασμένο μήνα οι παραγωγοί προβληματίζονταν για τις τιμές των σιτηρών και στηρίζονταν μόνο στις καλές αποδόσεις που πέτυχαν, ενώ δεν περίμεναν πάνω από 25 λεπτά το κιλό. Επιπλέον, κάποιοι παραγωγοί στην Ορεστιάδα αναγκάστηκαν να πουλήσουν στο τέλος Μαΐου σκληρά σιτάρια από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο, που είχαν μείνει ανοιχτά, προς 23 και 24 λεπτά το κιλό.

Η ΕΑΣ Ορεστιάδας δείχνει τον δρόμο της χρηματιστηριακής τιμής στο σιτάρι, ακολουθώντας το παράδειγμα του βαμβακιού. Με βάση το ρεπορτάζ, είναι σε εξέλιξη συζήτηση για να δοθεί η δυνατότητα στους παραγωγούς να αφήσουν κάποια ποσότητα σιτηρών ανοιχτή και να πληρωθεί με την τρέχουσα τιμή.

Ζυμώσεις για την εφαρμογή «μοντέλου βάμβακος» και στις πωλήσεις σιτηρών

Ωριμάζει η σκέψη στους παραγωγούς της Θράκης, ώστε το μοντέλο των ημερήσιων συναλλαγών και των προπωλήσεων στα εκκοκκιστήρια βάμβακος να εφαρμοστεί και στα σιτηρά, δηλαδή ο παραγωγός να μπορεί, ανάλογα με την εξέλιξη της ημερήσιας χρηματιστηριακής τιμής του προϊόντος, να αποφασίζει πότε θα πουλήσει τα σιτηρά του.

Σύμφωνα με βαμβακοπαραγωγούς οι οποίοι συμμετέχουν στο μοντέλο που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια, «η ιδέα αυτή μας τιμά και δείχνει την επιτυχία τόσο της ΔΟΒ, όσο και του συγκεκριμένου μοντέλου, που έχει βοηθήσει και τους παραγωγούς και τα εκκοκκιστήρια να δουλέψουν. Εάν τεθούν γερές και υγιείς βάσεις με μια διεπαγγελματική οργάνωση και στα σιτηρά, δεν βλέπουμε τον λόγο γιατί και αυτό το εγχείρημα να μη στεφθεί από επιτυχία. Μία είναι η προϋπόθεση: Η πρωτοβουλία να αγκαλιαστεί από όλους τους ενδιαφερόμενους», σχολίασαν στην «ΥΧ». Ευχή και προσδοκία των παραγωγών, αλλά και όλων των εμπλεκόμενων στην αγορά των σιτηρών, είναι να υπάρξει διεπαγγελματική συνείδηση ώστε το εγχείρημα να πετύχει.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 21 Ιουλίου 2023