Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου: Ένας πυλώνας γνώσης και σεβασμού στο περιβάλλον

Aπό το 1939 μέχρι το 2021 είναι σίγουρα μία μεγάλη ιστορική διαδρομή, που όποιος την ακολουθήσει, ανάμεσα στα γεγονότα θα συναντήσει τη δασική ιστορία του Μαινάλου και τη βιομηχανική εξέλιξη του τόπου. Το εργοστάσιο που δημιουργήθηκε στο Χρυσοβίτσι αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία του Μουσείου, που σήμερα τροφοδοτεί με γνώση μικρούς και μεγάλους και τους μυεί με τον πλέον ιδανικό τρόπο στην αγάπη για το περιβάλλον.

Αυτή την εποχή, το Μουσείο βρίσκεται σε φάση ανασυγκρότησης και ανήκει στον Δήμο Τριπόλεως. Νωρίτερα, ο Δήμος Φαλάνθου, πριν συνενωθεί με τον Δήμο Τριπόλεως, είχε προχωρήσει στην ίδρυση του Μουσείου, κερδίζοντας από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης τις εγκαταστάσεις του παλιού εργοστασίου, ενώ μέσω ενός προγράμματος Leader δημιούργησε το Μουσείο στη σημερινή του μορφή.

Ιστορικό

Υπεύθυνος διαχείρισης σήμερα είναι ο Θοδωρής Τσιάμης, ο οποίος, μιλώντας στην «ΥΧ», έδωσε το ιστορικό πλαίσιο του κτηρίου στο οποίο σήμερα στεγάζεται το Μουσείο. «Το 1939 δημιουργήθηκε και λειτούργησε το πρώτο κρατικό εργοστάσιο επεξεργασίας ξύλου, πρόκειται για το πριστήριο στο Χρυσοβίτσι της ορεινής Αρκαδίας.

Το εργοστάσιο, με την ατμομηχανή που είχε για να δίνει κίνηση στα μηχανήματά του, παράλληλα με τον σκοπό που δημιουργήθηκε έδωσε και ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριό. Το Χρυσοβίτσι ήταν το μοναδικό χωριό της Πελοποννήσου που είχε ρεύμα ήδη από το 1940. Στα υπόλοιπα χωριά της περιφέρειας το ηλεκτρικό ρεύμα έφτασε τουλάχιστον 25 χρόνια αργότερα. Το εργοστάσιο επεξεργασίας ξύλου συνέχισε τη λειτουργία του μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, μέχρι που η τεχνολογία το ξεπέρασε, και απασχολούσε σημαντικό αριθμό εργαζομένων.

Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο στο Χρυσοβίτσι έμεναν μόνιμα εκατό οικογένειες, όπου τα επόμενα χρόνια έφυγαν για Τρίπολη και Αθήνα, ενώ σήμερα στο χωριό μένουν μόνιμα λιγότερα από 20 άτομα, στην πλειοψηφία τους ηλικιωμένοι και συνταξιούχοι».

Περιβάλλον

«Μέσα από το Μουσείο γίνεται πολλή δουλειά με τα σχολεία που το επισκέπτονται», συνεχίζει ο κ. Τσιάμης.

«Στους επισκέπτες δείχνουμε όλη τη διαδικασία της ζωής στο δάσος. Τον κύκλο του αέρα, τον κύκλο του αζώτου, τον κύκλο του νερού, τις διαχειριστικές μελέτες και όλη αυτή την αειφορία που απαιτείται για να υπάρξει ένα δάσος στο διηνεκές. Επίσης παρουσιάζουμε τις μετατροπές ενέργειας που γίνονταν σε έναν μικρό χώρο, όπως ήταν αυτός της ατμομηχανής. Εξηγούμε πώς η χημική και η ηλιακή ενέργεια μέσω της διαδικασίας της καύσης και της κίνησης από τον παραγόμενο ατμό και της μετατροπής σε ηλεκτρισμό, λειτουργούσαν προς όφελος του ανθρώπου».

Αυτήν τη στιγμή, το Μουσείο Δασικής Ιστορίας βρίσκεται σε μία νέα φάση συντήρησης, με στόχο να γίνει ακόμα πιο λειτουργικό στους επισκέπτες του. «Η επισκεψιμότητα του Μουσείου είναι καλή και στηρίζεται κυρίως στα σχολεία, αλλά και σε οργανωμένες ομάδες επισκεπτών. Η περίοδος της πανδημίας όμως πάγωσε τις εκδρομές. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από την πανδημία, μέσα σε ένα διάστημα δύο μηνών το είχαν επισκεφθεί 17 σχολεία». Για την ολοκληρωμένη εκπαίδευση των μαθητών, το Μουσείο συνεργάζεται με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστρίου, αλλά και με το Μουσείο Υδροκίνησης Δημητσάνας.

Στη συνέχεια, ο κ. Τσάμης επισήμανε ότι «στον χώρο του εργοστασίου υπάρχουν θεματικές ενότητες, όπως τα υλικά υλοτόμησης, τα υλικά και οι εργασίες της δασικής υπηρεσίας για τη διαχείριση του δάσους, τα εργαλεία όσων είχαν σχέση με το δάσος και άλλες ενότητες που δίνουν στον επισκέπτη τη δυνατότητα να κατανοήσει τη λειτουργία που καταγράφεται μέσα στο δάσος».