Το ζήτημα της προστασίας της φέτας και της ελιάς Καλαμών επιχειρούν να ανακινήσουν σε επίπεδο Ε.Ε. τα τελευταία 24ωρα τρεις ευρωβουλευτές.
Με ερωτήσεις που κατέθεσαν η ευρωβουλευτής Εύα Καϊλή και οι ευρωβουλευτές της ΝΔ, Μαρία Σπυράκη και Μανώλης Κεφαλογιάννης ζητούν από την Κομισιόν να λάβει μέτρα για την προστασία των δυο εμβληματικών ελληνικών προϊόντων ΠΟΠ και, παράλληλα, κατηγορούν την κυβέρνηση για αδράνεια.
Αναλυτικότερα, η κα Καϊλή με κατεπείγουσα ερώτηση που υπέβαλε στην Κομισιόν αναφέρεται στο θέμα της εμπορικής συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και της Νοτίου Αφρικής, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση υποχώρησε στην προστασία των προϊόντων Προστατευμένης Ονομασίας Προέλευσης της ελληνικής φέτας και της ελιάς Καλαμών.
“Αντί να επικεντρώσει την προσοχή της στην προστασία των ποιοτικών ελληνικών προϊόντων, τα οποία αποτελούν σημαντικό κομμάτι των εξαγωγών μας, για μία ακόμη φορά προσπαθεί να διαχειριστεί την πρωτοφανή ανικανότητα και αδιαφορία της για την πραγματική εξωστρεφή ανάπτυξη με όρους εσωτερικής επικοινωνιακής τακτικής. Με τη δήλωσή της ότι “καταφέραμε να δεσμευθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αναθεώρηση της συμφωνίας, εντός της μεταβατικής περιόδου των 5 ετών, με σκοπό την πλήρη προστασία της φέτας, πριν αρχίσει να παγιώνεται μια κατάσταση αρνητική” η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου επιδιώκει να αποκρύψει την αλήθεια και να δώσει μία ακόμη φρούδη “ελπίδα” στους Έλληνες, όπως αυτή που είχε υποσχεθεί προεκλογικά ότι θα έφερνε…” δήλωσε η κ. Καϊλή.
Η αλήθεια όμως είναι άλλη και δυσάρεστη: Πουθενά στο κείμενο της συμφωνίας SADC δεν αναφέρεται δυνατότητα αναθεώρησης μετά το πέρας της πενταετίας σχετικά με τους όρους για την εμπορική χρήση του ονόματος ‘φέτα’ από τους παραγωγούς της Ν. Αφρικής.
“Δυστυχώς, οι συνέπειες θα είναι δυσβάσταχτες, καθώς για την παραγωγή των 100.000 τόνων φέτας εργάζονται περίπου 300.000 άτομα, σε 100.000 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, ως επί το πλείστον οικογενειακές. Σήμερα η χώρα εξάγει φέτα αξίας 250 εκατ. ευρώ σε 35 χώρες και στις 5 ηπείρους, ενώ το ύψος των εξαγωγών έχει αυξηθεί κατά 73% την τελευταία δεκαετία και αποτελεί το 86% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών τυροκομικών προϊόντων. Στο εξής θα επιτρέπεται να κυκλοφορεί και φέτα και άλλα τυροκομικά παραγωγής Νότιας Αφρικής, τα οποία παρασκευάζονται από αγελαδινό γάλα. Αυτό είναι τραγικό για την ελληνική κτηνοτροφία και τυροκομία” συνέχισε η Ευρωβουλευτής. Όσον αφορά στις επιτραπέζιες ελιές, οι εξαγωγές τους φτάνουν τα 450 εκατ. ευρώ.
To πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:
“Στα πλαίσια της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τα 15 κράτη της Νοτίου Αφρικής (SADC) (συμφωνία ΣΟΕΣ ΕΕ-SADC) ουσιαστικά αίρεται η προστασία δύο σημαντικών προϊόντων ΠΟΠ όπως το τυρί φέτα και οι ελιές Καλαμών. Σύμφωνα στοιχεία του Γραφείου Ο.Ε.Υ. Γιοχάνεσμπουργκ, στη Νότια Αφρική εισάγεται μόνο η ελληνική φέτα «Δωδώνη», ενώ όλα ανεξαιρέτως τα παρεμφερή προϊόντα είναι παραγωγής Ν. Αφρικής, αλλά παρασκευάζονται από αγελαδινό γάλα. Για τις «ελιές Καλαμάτας», με βάση τη συμφωνία SADC, «η ονομασία Kalamon ή Kalamata μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιείται από τους παραγωγούς της Ν. Αφρικής σε παρόμοια προϊόντα».
Πέραν της προστασίας των προϊόντων, σήμερα για την παραγωγή των 100.000 τόνων φέτας, εργάζονται 300.000 άτομα, σε 100.000 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, οικογενειακής κατά βάση μορφής. Η Ελλάδα εξάγει φέτα αξίας 250.000,00€ σε 35 χώρες και στις 5 ηπείρους, η δε εξαγωγή της είναι αυξημένη κατά 73% την τελευταία δεκαετία και αποτελεί το 86% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών τυροκομικών. Για τις επιτραπέζιες ελιές η αξία των εξαγωγών αγγίζει τα 450.000,00€.
α) Στα πλαίσια της συμφωνίας SADC πόσα προϊόντα ΠΟΠ εξακολουθούν να προστατεύονται και σε πόσα μειώθηκε η προστασία, παραχωρώντας δικαίωμα παραγωγής σε χώρες της Νότιας Αφρικής;
β) Είναι δυνατή η αναθεώρηση της συμφωνίας εντός της μεταβατικής περιόδου των 5 ετών;”.
H ερώτηση της Μαρίας Σπυράκη
Εξάλλου, με δική της ερώτηση προς την Επιτροπή η κα Σπυράκη ζητά να μάθει με ποια κριτήρια και με ποια αιτιολογία εξαιρέθηκαν από τη λίστα των προϊόντων Π.Ο.Π. η φέτα και οι ελιές Καλαμών.
Η ευρωβουλευτής ζητά ενημέρωση για τις διατάξεις και την αιτιολογία στην οποία στηρίχτηκε η εξαίρεση καθώς και αν στο εξής και τρίτες χώρες θα μπορούν να παράγουν και να πωλούν προϊόντα με τις ονομασίες «φέτα» και «ελιές Καλαμών».
Η Μαρία Σπυράκη επισημαίνει ότι στη συμφωνία δεν αναγνωρίζεται η ταυτότητα και η ονομασία της φέτας ως ελληνικού μόνο προϊόντος, δηλαδή παραγωγοί από τη Ν.Αφρική θα μπορούν να παράγουν, να εμπορεύονται και να εξάγουν τυροκομικά προϊόντα, υπό την επωνυμία «South Africa Feta», «Feta style» ή «Feta type».
Τέλος η ευρωβουλευτής της ΝΔ και του ΕΛΚ ζητά να μάθει και ποιες ήταν οι θέσεις των κρατών – μελών κατά τη σχετική διαπραγμάτευση.
Ολόκληρη η ερώτηση της Μαρίας Σπυράκη προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ως εξής:
«Την 1/6/2016, το Συμβούλιο ενέκρινε εξ ονόματος της ΕΕ, την υπογραφή και προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ε.Ε και της ομάδας ΣΟΕΣ της Κοινότητας για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής.
Η υπογραφή της συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης θα πραγματοποιηθεί στις 10/6/2016.
Στη συμφωνία δεν αναγνωρίζεται η ταυτότητα και η ονομασία της φέτας ως ελληνικού μόνο προϊόντος. Δηλαδή παραγωγοί από τη Ν.Αφρική θα μπορούν να παράγουν, να εμπορεύονται και να εξάγουν τυροκομικά προϊόντα, υπό την επωνυμία “South Africa Feta”,”Feta style”ή “Feta type”.
Πρακτικά, ακυρώνεται το καθεστώς προστασίας ΠΟΠ για τη ελληνική φέτα και την ονομασία της. Από τη λίστα της προστασίας ΠΟΠ εξαιρούνται και οι ελιές Καλαμών, υπό την προϋπόθεση μη παραπλάνησης του καταναλωτή αναφορικά με την περιοχή προέλευσης.
Τα ζητήματα αυτά αποκτούν σημασία εν όψει και άλλων εν εξελίξει διαπραγματεύσεων εμπορικών συμφωνιών, όπως η ΤΤIP.
Ερωτάται η Επιτροπή:
- Περιορίζει η προαναφερόμενη εμπορική συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και τρίτης χώρας την εφαρμογή διατάξεων του ενωσιακού δικαίου, όπως αυτό που αφορά τα προϊόντα ΠΟΠ;
- Στη βάση ποιών διατάξεων και με ποια αιτιολογία εξαιρέθηκαν από τη λίστα των προϊόντων ΠΟΠ η ελληνική φέτα και οι ελιές καλαμών;
- Ποιες ήταν οι θέσεις των κρατών – μελών σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα κατά τη σχετική διαπραγμάτευση;»
Η ερώτηση του Μανώλη Κεφαλογιάννη
Στο μεταξύ, με ερώτησή του ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Ευρωβουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, Μανώλης Κεφαλογιάννης ζητά να προστατευθούν τα εμβληματικά ελληνικά προϊόντα όπως η φέτα και οι ελιές Καλαμάτας.
Αναλυτικά η ερώτηση:
«Οι πρόσφατες ανακοινώσεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι δεν δύναται πλέον να τροποποιήσει την εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ε.Ε. και των χωρών μελών της Αναπτυξιακής Συνεργασίας Νοτίου Αφρικής έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στους Έλληνες κτηνοτρόφους και αγρότες. Δύο εμβληματικά ελληνικά προϊόντα όπως η φέτα και οι ελιές Καλαμάτας, σε αντίθεση με 251 άλλα ευρωπαϊκά Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε. προϊόντα, έμειναν απροστάτευτα.
Οι ανακοινώσεις εκ μέρους της επιτροπής και της ελληνικής Κυβέρνησης ότι μετά το πέρας της 5ετίας θα υπάρχει η δυνατότητα σχετικών τροποποιήσεων δεν ικανοποιεί τους παραγωγούς. Αντίστοιχες ανησυχίες υφίστανται τόσο για την επικείμενη εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – Καναδά (CETA), όσο και για τις εξελισσόμενες διαπραγματεύσεις με τις Η.Π.Α. (ΤΤΙΡ).
Δυστυχώς, η ελλιπής προστασία των ευαίσθητων ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε., προδιαθέτει αρνητικά σημαντική μερίδα των ευρωπαίων παραγωγών και καταναλωτών, σε σχέση με τις εμπορικές συμφωνίες που διεξάγει η Ε.Ε., καθώς δημιουργείται η εντύπωση
α) άνισης αντιμετώπισης μεταξύ τέτοιων προϊόντων από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες
β) αθρόων εισαγωγών παρεμφερών προϊόντων με τα ευρωπαϊκά που θα πλήξουν τα εισοδήματα των ευρωπαίων παραγωγών.
Αν η Επιτροπή δεν καταφέρει να ανατρέψει αυτή την εντύπωση τότε είναι πιθανό να συνάπτει εμπορικές συμφωνίες, χωρίς όμως να έχει συμμάχους τους ίδιους τους ευρωπαίους πολίτες.
Για τους παραπάνω λόγους ερωτάται η Επιτροπή:
– Πώς σκοπεύει να προστατέψει τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών φέτας και ελιάς Καλαμάτας στις προαναφερθείσες εμπορικές συμφωνίες;
– Οφείλει η Επιτροπή να συντάξει λίστα ευρωπαϊκών προϊόντων Π.Ο.Π. – Π.Γ.Ε. τα οποία εφεξής θα προστατεύονται σε όποιες νέες ή τροποποιημένες εμπορικές συμφωνίες συνάπτει με άλλες χώρες ή ομάδες Κρατών;»
