Μύθοι και πραγματικότητες για το καθημερινό μας διαιτολόγιο

Ο παθολόγος-διατροφολόγος Γιώργος Πανοτόπουλος αναλύει τις βασικές παραμέτρους που ορίζουν μια ισορροπημένη διατροφή

Είναι το πρωινό απαραίτητο; Είναι καλύτερα τα πολλά και μικρά γεύματα; Βοηθάει να αποφεύγουμε το βραδινό; Με τη βοήθεια του παθολόγου-διατροφολόγου Γιώργου Πανοτόπουλου ξεδιαλύνουμε μύθους για τη διαμόρφωση του καθημερινού μας διαιτολογίου.

Είναι το πρωινό το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας;

Είναι σημαντικό και είναι καλύτερα να δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στο πρωινό, το οποίο ιδανικά θα πρέπει να περιλαμβάνει το 25%-30% των θερμίδων που λαμβάνουμε μέσα στη μέρα. Όταν έχουμε φάει πρωινό, φεύγουμε από το σπίτι χορτασμένοι, με καλύτερη διάθεση και έχουμε καλύτερη πνευματική απόδοση. Κυρίως, όμως, αποφεύγουμε το τσιμπολόγημα. Επίσης, επειδή πολλοί μεταφέρουν το κύριο γεύμα τους το βράδυ, ένα καλό πρωινό μάς βοηθά να αντέξουμε και να μη φάμε πολύ το μεσημέρι, περιορίζοντας έτσι τη συνολική ποσότητα φαγητού μέσα στη μέρα. Ωστόσο, δεν πρέπει να φτάνουμε σε ακρότητες. Κάθε άτομο είναι διαφορετικό, έχει άλλους ρυθμούς ζωής και άλλες ενεργειακές ανάγκες.

Έχει σημασία, επίσης, να σημειώσουμε ότι ένα καλό πρωινό (σ.σ. το γνωστό «το πρωί τρώμε σαν βασιλιάδες») δεν σημαίνει ότι τρώμε ό,τι να ’ναι. Το καλό πρωινό πρέπει να έχει πολλούς υδατάνθρακες και λίγο λίπος. Ένα πρωινό με μπέικον και αβγά ή η πίτσα από το προηγούμενο βράδυ θα μας κάνει να αισθανθούμε ότι χορτάσαμε, αλλά τρεις ώρες μετά θα πεινάμε πολύ.

Επίσης, καλό πρωινό σημαίνει ότι θα πρέπει να του δίνουμε λίγο χρόνο, ώστε να είναι ευχάριστο. Το να τρώμε βιαστικά ένα μπολ δημητριακά δεν είναι το ιδανικό. Πρέπει, επίσης, να υπάρχει ποικιλία στο πρωινό μας και όχι να τρώμε συνέχεια ψωμί με βούτυρο και μαρμελάδα. Για παράδειγμα, τη μια μέρα τυρί, την άλλη αβγό, την επόμενη γαλοπούλα.

Τρία μεγάλα ή πολλά μικρά γεύματα;

Μάλλον είναι καλύτερα τα τρία γεύματα από τα πολλά μικρά, γιατί στη δεύτερη περίπτωση χάνουμε τον λογαριασμό και υπάρχει πιθανότητα να καταναλώσουμε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού χωρίς καν να το συνειδητοποιήσουμε. Δεν έχει αποδειχτεί ότι τα μικρά γεύματα βοηθούν στην πέψη. Ιδανικά, θα ήταν καλύτερα να τρώμε τρία γεύματα οι ενήλικες, και τα παιδιά ένα τέταρτο το απόγευμα.

Καλό θα ήταν, επίσης, το κυρίως γεύμα μας να είναι το μεσημέρι. Φαίνεται ότι όταν μετατοπίζουμε τον όγκο του φαγητού, τις πολλές θερμίδες, το βράδυ, ειδικά αν καταναλώσουμε τροφές που περιέχουν λίπος, αυτό αποθηκεύεται στο σώμα. Προτιμότερο, λοιπόν, είναι να επιλέξουμε ένα ωραίο γεύμα το μεσημέρι και το βράδυ να φάμε ένα γιαούρτι με φρούτα. Ωστόσο, αυτό συχνά δεν είναι εφικτό, καθώς οι περισσότεροι εργαζόμαστε το μεσημέρι. Επομένως, αν απολαύσουμε ένα φαγητό, μετά δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να συνεχίσουμε στους ίδιους εργασιακούς ρυθμούς. Είναι σημαντικό, πάντως, να υπολογίζουμε τη συνολική ποσότητα φαγητού που τρώμε μέσα στη μέρα και να προτιμάμε ένα κυρίως γεύμα, είτε το μεσημέρι είτε το βράδυ, ανάλογα με τον τρόπο ζωής μας.

Αν πεινάω, μπορώ να τσιμπήσω κάτι;

Είναι τελείως διαφορετικό να κάνουμε ένα διάλειμμα για κολατσιό επειδή πεινάμε, και διαφορετικό να τσιμπολογάμε συνέχεια. Το δεύτερο σημαίνει ότι καταναλώνουμε συνέχεια φαγητό κατά τη διάρκεια της μέρας, πριν καν αισθανθούμε πείνα. Συνήθως τρώμε επειδή βαριόμαστε ή είμαστε αγχωμένοι· για συναισθηματικούς λόγους δηλαδή, οι οποίοι δεν έχουν σχέση με την ανάγκη μας για φαγητό.

Επίσης, αυτά που καταναλώνουμε όταν τσιμπολογάμε είναι τρόφιμα πλούσια σε λίπη, χωρίς βιταμίνες. Ας μη γελιόμαστε: Κατά κανόνα, δεν τσιμπολογάμε ντομάτες και μήλα, αλλά κρουασάν και πατατάκια. Είναι καλύτερα, λοιπόν, να έχουμε μαζί μας ένα προγραμματισμένο και συγκεκριμένο σνακ για να τσιμπήσουμε την ώρα της λιγούρας.