Αέρα ανανέωσης και αλλαγής των κακώς κειμένων που ταλαιπωρούν επί χρόνια τη μεγαλύτερη αμπελουργική ζώνη της χώρας φέρνει η νέα γενιά που σιγά-σιγά αναλαμβάνει τα ηνία εμβληματικών οινοποιείων της Νεμέας. Η Μαρία Μαλτέζου, ο Δημήτρης Σκούρας, η Ευαγγελία Παλυβού, ο Άρης Τσέλεπος και ο Βασίλης Λαφαζάνης, τα παιδιά της επόμενης γενιάς, μίλησαν στο 3ο Συνέδριο Οινοτουρισμού που πραγματοποιήθηκε στη Νεμέα το προηγούμενο σαββατοκύριακο υπό την αιγίδα του υπουργείου Τουρισμού και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, δίνοντας το στίγμα τους.
Μαρία Μαλτέζου
Η Μαρία Μαλτέζου είναι ίσως η πιο… παλιά από τους καινούργιους, όσον αφορά το θέμα της εμπειρίας. Εδώ και 16 χρόνια, έχει αναλάβει δράση στο οινοποιείο της Στροφιλιάς αμέσως μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της ως οινολόγος.
Η κόρη του Γιάννη Μαλτέζου, ενός εκ των δύο ιδιοκτητών της Στροφιλιάς –ο έτερος είναι ο Αχιλλέας Λαμψίδης–, είναι υπεύθυνη Μάρκετινγκ και Δημόσιων Σχέσεων, αλλά, όπως η ίδια λέει και όλοι πιστοποιούν, βρίσκεται παντού: Από την επικοινωνία και τον οινοτουρισμό μέχρι τις εξαγωγές και τις συναντήσεις με πελάτες.
Περιγράφει την ενασχόληση με το κρασί ως μια εμπειρία roller coaster. «Συνέχεια πάνω-κάτω. Το εμφιαλωμένο κρασί είναι ένα είδος πολυτελείας και, άρα, από τα πρώτα που θα κόψει κάποιος. Δεν θα κόψει τα καλαμαράκια, αλλά θα πιει μπύρα αντί για κρασί», τονίζει.
Στο συνέδριο μίλησε για το σύστημα διαμόρφωσης LYRA του πρέμνου που εφαρμόζεται στον ιδιόκτητο αμπελώνα του κτήματος στο οροπέδιο της Στυμφαλίας στα 800 μέτρα υψόμετρο στην περιοχή του Ασπρόκαμπου απ’ όπου παράγονται τα κρασιά της σειράς «Σπάνιες Γαίες». Έξι ετικέτες, μεταξύ των οποίων και ο «Μαύρος Κώνος», ένα ερυθρό ΠΟΠ Νεμέα. Διηγούμενη όλη την πορεία του πειραματισμού με την καινοτομία που η Στροφιλιά επιχειρεί τα τελευταία χρόνια, η Μαρία Μαλτέζου καταλήγει ότι «μια εικοσαετία που παλεύουμε με τα αμπελάκια μας, η LYRA τα έχει φέρει σε ισορροπία». Όπως εξηγεί, πρόκειται για μια προσπάθεια που έχει γίνει με οδηγό τον Αχιλλέα Λαμψίδη και απαιτεί προσπάθεια και επιστημονική καθοδήγηση.
Δημήτρης Σκούρας
Έχει σπουδάσει οινολογία στη Γαλλία, ακολουθώντας το μονοπάτι της αμπελουργίας- χημείας, και έχει μεταπτυχιακό στην οινολογία. Το προτίμησε ο ίδιος από το να ξεκινήσει ως χημικός από την αρχή. Στη συνέχεια, είχε την ευκαιρία να αποκτήσει εμπειρία εργαζόμενος σε μεγάλα κτήματα στη Νάπα Βάλεϊ, αλλά και στη Γαλλία.
Στο οινοποιείο, όμως, ασχολείται με όλα: Από τα δείγματα από τα αμπέλια, ιδιόκτητα και συνεργαζόμενα, έως την οινοποίηση, τις εξαγωγές και την επικοινωνία. «Όλα εκτός από τα λογιστικά», επισημαίνει γελώντας.
Στο συνέδριο αναφέρθηκε ειδικά στην προσπάθεια που γίνεται από το κτήμα Σκούρα να αναγεννηθεί και να αξιοποιηθεί η ποικιλία Μαυρόστιφο Άργους. «Την είχε βρει ο πατέρας μου (σ.σ. ο Γιώργος Σκούρας) σε έναν αμπελουργό. Είναι μια πολύ δύσκολη ποικιλία, γιατί έχει πολλές τανίνες που κάνουν το κρασί να μην πίνεται», σημειώνει. Ακολουθώντας διαφορετική οινοποίηση, δημιουργήθηκε ένα γλυκό κρασί που έχει μεγάλη δυνατότητα παλαίωσης. «Πώς είναι να συνεργάζεσαι με τον Γιώργο Σκούρα και να είσαι και γιος του», τον ρωτάμε, με τον Δημήτρη να απαντά ότι η συνεργασία είναι πολύ καλή, γιατί υπάρχει κατανόηση και συζήτηση και από τις δύο πλευρές. «Λέω τις ιδέες που έχω και το συζητάμε. Μπορεί να είναι πράγματα που έχει σκεφτεί και ο ίδιος, αλλά τελικά να μην είναι εφαρμόσιμα. Από την άλλη και εγώ θεωρώ ότι πρέπει να γίνονται μικρά βήματα, δεν ζητάω να αλλάξω τα πάντα», ξεκαθαρίζει.
Ευαγγελία Παλυβού
Ήταν 1995, όταν το πατητήρι της οικογένειας αντικαταστάθηκε με ένα σύγχρονο οινοποιείο. Σε απόσταση 130 χιλιομέτρων από την Αθήνα, το Κτήμα Παλυβού είναι το πρώτο επισκέψιμο οινοποιείο της Νεμέας.
Η Ευαγγελία Παλυβού έχει σπουδάσει στο Lycee Viticole de Beaune και είναι πλέον οινολόγος του κτήματος. Μαζί με την αδελφή της, Βασιλική, η οποία έχει επικεντρωθεί στα οικονομικά, έχουν αναλάβει την επιχείρηση, ωστόσο και ο αμπελουργός – οινοποιός πατέρας τους, Γιώργος Παλυβός, είναι συνέχεια στις επάλξεις.
Το κτήμα διαθέτει πάνω από 300 στρέμματα ιδιόκτητους αμπελώνες σε διάφορα σημεία της Νεμέας φυτεμένα κυρίως με Αγιωργίτικο, αλλά και με Ροδίτη, Μαλαγουζιά, Chardonnay, Merlot, Cabernet, Sauvignon και Syrah.
Η Ευαγγελία παρουσίασε την προσπάθεια του κτήματος να φυτέψει τον νέο κλώνο Αγιωργίτικου σε σημείο όπου το έδαφος έχει αυξημένο ποσοστό πυριτίου, το οποίο φημίζεται για τη θετική του επίδραση στην υγεία και στην ανθεκτικότητα των αμπελιών, κάτι ιδιαιτέρα σημαντικό για τον αμπελώνα Παλυβού που καλλιεργείται βιολογικά.
Ο νέος αμπελώνας φυτεύτηκε πριν από δύο χρόνια –κυρίως Αγιωργίτικο, αλλά και λίγο Ασύρτικο– στη θέση Διάσελο του χωριού Κουτσομόδι, είναι περίπου 30 στρέμματα και τα αποτελέσματα της αυξημένης παρουσίας πυριτίου αναμένεται να αξιολογηθούν σε δύο χρόνια, όταν θα γίνουν οι πρώτες μικρο-οινοποιήσεις. «Στο συγκεκριμένο σημείο, ανατέλλει ο ήλιος και το μικροκλίμα είναι ιδιαίτερο, με ελάχιστη υγρασία όλο τον χρόνο», εξηγεί.
Άρης Τσέλεπος
Αν και διπλωματούχος χημικός μηχανικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, η ενασχόληση με την οινοποιία αποτέλεσε μονόδρομο για τον Άρη Τσέλεπο. Όταν διαπίστωσε ότι το κρασί έχει μπόλικη επιστήμη, ταξίδεψε στην Καλιφόρνια, όπου σπούδασε αμπελουργία.
Στη συνέχεια, δούλεψε σε οινοποιεία στη Νέα Ζηλανδία και επέστρεψε στο Κτήμα Τσέλεπου και στα αμπέλια στη Μαντινεία, στη Νεμέα, αλλά και στη Σαντορίνη για να βάλει τη δική του υπογραφή. Κι όσο κι αν είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς, ο πατέρας του Γιάννης Τσέλεπος… τον αφήνει.
Το X-mf που δημιούργησε είναι ένα Μοσχοφίλερο αλλιώτικο από τα άλλα, αφού αναδεικνύει την ποικιλία με τρόπο που δεν έχει γίνει έως τώρα. Πρόκειται για ένα κρασί που θα μπορούσε να είναι ροζέ με προσωπικότητα ή και ελαφρύ κόκκινο που έχει δημιουργηθεί με ελάχιστες οινολογικές παρεμβάσεις.
«Στόχος όλων μας ήταν να παρεμβαίνουμε όσο το δυνατόν λιγότερο στη διαδικασία, αλλά παράλληλα να πίνουμε τα κρασιά που θέλουμε», τονίζει, εξηγώντας ότι «φυσικό κρασί δεν σημαίνει ένα κρασί με κακά χαρακτηριστικά».
Στο X-mf δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εμπορικές ζύμες και περιέχει ελάχιστα θειώδη, ενώ παράλληλα έχει κυκλοφορήσει σε μικρό αριθμό φιαλών. Άλλωστε, «τα καλά κρασιά φτιάχνονται στο οινοποιείο, αλλά τα μεγάλα στο αμπέλι», επαναλαμβάνει το γνωστό ρητό προς επίρρωση των επιλογών του.
Βασίλης Λαφαζάνης
Το μέγεθος της πρόκλησης και των δυσκολιών για τον οινοποιό του Lafazanis Winery προσπάθησε να περιγράψει ο Βασίλης Λαφαζάνης στο συνέδριο. Ο γιος του Σπύρου Λαφαζάνη μαζί με την αδελφή του, Αθηνά Λαφαζάνη, έχουν αναλάβει πλέον μεγάλο μέρος της επιχείρησης, με τον Βασίλη να είναι ο βασικός οινοποιός του οινοποιείου, έχοντας σπουδάσει οινολογία.
«Έχουμε 500 στρέμματα ιδιόκτητου αμπελώνα και συνεργαζόμαστε με πάνω από 200 αμπελουργούς στη Νεμέα και στη Μεσσηνία. Οινοποιούμε από 500-600 διαφορετικά αμπέλια. Ο καθένας καλλιεργεί με τα κόλπα και τα μυστικά του, που συχνά τα έμαθε από τον πάτερα του ή και τον παππού του. Εμείς πρέπει να συνεργαστούμε με τον κάθε αμπελουργό και να δούμε τα δυνατά του σημεία, όπως επίσης να προβλέψουμε ποια αμπέλια ταιριάζουν για τα οινοποιήσουμε μαζί και ποια δίνουν μοναδική πρώτη ύλη, ώστε τα κρασιά που θα κάνουν να είναι μοναδικά», εξηγεί.
Η οικογένεια Λαφαζάνη έχει αναλάβει και το Οινοποιείο Νέστωρ στη Μεσσηνία. Για πρώτη φορά ο Βασίλης βρέθηκε σε τρύγο στην περιοχή το 2013. «Μου έκανε εντύπωση πόσο διαφορετικά ήταν τα κρασιά της Μεσσηνίας», επισημαίνει. Θεωρεί τον εαυτό του τυχερό που έχει τη δυνατότητα να κάνει αυτό που του αρέσει σε συνθήκες που, σε μεγάλο βαθμό, μπορεί να διαμορφώσει ο ίδιος.
