Ντόμινο επιπτώσεων στην αγορά αγροτικών προϊόντων όλης της χώρας φέρνει η κακοκαιρία Daniel

Ντόμινο επιπτώσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα και κατά συνέπεια στις τιμές των αγροτικών προϊόντων που θα καταλήγουν στο ράφι βλέπουν παραγωγοί από όλη την Ελλάδα, εξαιτίας των καταστροφικών πλημμυρών που έπληξαν τον κάμπο της Θεσσαλίας. Κρέας, γαλακτοκομικά με κέντρο αναφοράς τη φέτα, σιτηρά, αλλά και κάποια κηπευτικά αποτελούν τα κύρια προϊόντα που αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο των ελλείψεων στην ελληνική αγορά, αυξάνοντας σημαντικά τη ζήτηση σε άλλες περιοχές, με αρνητικές συνέπειες στις τιμές του καταναλωτή.

Ρεπορτάζ: Μαρία Αμπατζή, Γιώργος Αργυρίου,
Γιάννης Σάρρος, Νικολέτα Τζώρτζη, Αφροδίτη Χρυσοχόου

Μουδιασμένοι, προς το παρόν, από το μέγεθος της καταστροφής, οι Έλληνες παραγωγοί συμπαρίστανται στους συναδέλφους τους στην πληγείσα Θεσσαλία, στέλνοντας βοήθεια όπως μπορούν.

Ωστόσο, η αγορά είναι αμείλικτη και, ήδη, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το ράλι των ανατιμήσεων έχει ξεκινήσει, έμποροι αναζητούν σε άλλες περιοχές της χώρας νέους προμηθευτές-παραγωγούς, ενώ αλλού ξεκίνησαν συζητήσεις για στοκάρισμα σιτηρών στις αποθήκες, με στόχο την επίτευξη καλύτερης τιμής στο μέλλον.

Φρενάρουν τις πωλήσεις

Η Στερεά Ελλάδα, ως γειτονική περιφέρεια με τη Θεσσαλία, ταυτίζεται στο σύνολο της παραγωγής με τον θεσσαλικό κάμπο που δέχθηκε και το μεγαλύτερο πλήγμα. Στο κάδρο των καταστροφών συμπεριλαμβάνεται και ο πρώην Δήμος Θεσσαλιώτιδας, όπου η συντριπτική πλειονότητα των καλλιεργειών αποτελούνταν από βαμβάκι, καλαμπόκι, καθώς και ηλίανθο και σιτηρά, τα οποία είχαν συλλεχθεί.

Στον Δήμο Δομοκού και ειδικότερα στο οροπέδιο, αυτή την περίοδο η καλλιέργεια των υπαίθριων κηπευτικών βρίσκεται σε εξέλιξη. Όπως δείχνουν οι μέχρι τώρα μαρτυρίες, δεν παρουσίασε σημαντικά προβλήματα, και αν εξακολουθήσει να υπάρχει ηλιοφάνεια θα υποχωρήσουν τα νερά και η παραγωγή θα συνεχιστεί.

Επίσης, στην ευρύτερη περιοχή καλλιεργούνται καλαμπόκια, βαμβάκια και σε μικρότερες εκτάσεις οπωροφόρα. Στο μεγαλύτερο ποσοστό δεν παρουσιάστηκε πρόβλημα και η καλλιέργεια μέχρι τη συγκομιδή συνεχίζεται ομαλά.

Ειδικότερα, στην περιοχή της Βοιωτίας η παραγωγή σε πολλές καλλιέργειες βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι καιρικές συνθήκες δείχνουν να οψιμίζουν την παραγωγή του βαμβακιού, με τους παραγωγούς να βρίσκονται σε αναμονή, ώστε να αποφασίσουν για την πώληση του προϊόντος τους. Ο Θόδωρος Χριστοδούλου, γεωπόνος από την περιοχή του Ορχομενού, κάνει λόγο για προβληματισμό των παραγωγών βαμβακιού και καλαμποκιού, ώστε να δουν πώς θα εξελιχθεί το επόμενο διάστημα η αγορά.

«Το γεγονός ότι τίθενται εκτός παραγωγής εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα βαμβακιού και καλαμποκιού στη Θεσσαλία προβληματίζει έντονα τους βαμβακοπαραγωγούς της περιοχής μας για τις εξελίξεις που έρχονται, αλλά και τη συλλογή που είναι μπροστά. Είναι συγκρατημένοι σε θέματα πωλήσεων και, όπως δείχνουν οι εξελίξεις, το μεγαλύτερο ποσοστό της παραγωγής θα αποθηκευτεί», τονίζει.

Μειωμένη η παραγωγή της μηδικής, αυξημένη η ζήτηση

Ο χρόνος συλλογής της μηδικής για το επόμενο διάστημα δείχνει να κλείνει με αρνητικό πρόσημο. Αυτό οφείλεται στις μειωμένες κοπές, όπως επίσης και στις απώλειες σανού από τις καιρικές συνθήκες, έτσι όπως διαμορφώθηκαν καθ’ όλη την καλλιεργητική περίοδο.

Ο Βασίλης Παναγιώτου, παραγωγός μηδικής από την ίδια περιοχή, υποστηρίζει ότι οι αποδόσεις των καλλιεργειών του προϊόντος στην περιοχή της Κωπαΐδας όπου βρίσκεται «και το μεγαλύτερο ποσοστό για την τρέχουσα περίοδο, δείχνουν να είναι αισθητά μειωμένες και αυτό θα έχει επιπτώσεις στην αγορά. Η ζήτηση της μηδικής παρουσιάζει μία αυξητική τάση λόγω και των καταστροφών από τις πλημμύρες στον θεσσαλικό κάμπο και το μεγαλύτερο ποσοστό κατευθύνεται προς τις αποθήκες» .

Σιτηρέσιο

Από τη Δράμα ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Προσοτσάνης, Κώστας Ακριτίδης, σχολιάζει ότι σε συνέχεια της παραγωγικής σεζόν που διανύουμε για δύο μήνες ακόμα, οι τιμές στο σιτηρέσιο έπεσαν γύρω στα 10 λεπτά περίπου και αυτό οφείλεται στη μείωση των παραγωγικών ζώων και στην πτώση της σόγιας.

«Περιμένουμε τον θερισμό στα καλαμπόκια και ήδη έχουν θεριστεί τα τριμηνίτικα, αλλά δεν έχουν τιμή προς το παρόν. Από τις πρώτες εκτιμήσεις που δίνουν τα εργοστάσια ζωοτροφών, με τα οποία συνεργαζόμαστε, η τιμή στο σιτηρέσιο θα είναι τουλάχιστον 10 λεπτά μειωμένη, γιατί υπάρχουν πάρα πολλά καλαμπόκια συσσωρευμένα στις αποθήκες από πέρυσι».

Ο λόγος είναι ότι οι αγρότες δεν πούλησαν προς 32 και 35 λεπτά, αναμένοντας άνοδο της τιμής, με συνέπεια να πωλούν φέτος προς 22 λεπτά το κιλό. Αιτιολογεί ότι οι έμποροι εμπορεύονται και εισαγόμενο καλαμπόκι, ενώ ταυτόχρονα τα κοπάδια μειώθηκαν.

Η μηδική είναι σχετικά ακριβή, γιατί έχει ζήτηση και δεν υπάρχουν αρκετές σπαρμένες εκτάσεις. Οι Δραμινοί κτηνοτρόφοι αγοράζουν από τη Δράμα και τον γειτονικό Νομό Σερρών. Η τιμή ξεκίνησε από τα 25 λεπτά, γιατί η ξηρασία υποχρέωσε τους παραγωγούς να ποτίσουν.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Λεχαινών, Παναγιώτη Κοτσέτα, από την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να φανεί το μέγεθος της καταστροφής σε ό,τι αφορά το καλαμπόκι. Εξέφρασε, ωστόσο, τη σιγουριά του πως το προϊόν έχει πληγεί σημαντικά.

«Φανταστείτε πως ήδη, λόγω των καιρικών συνθηκών, φέτος στον Νομό Ηλείας καλλιεργήθηκαν 2.000 λιγότερα στρέμματα από ό,τι πέρυσι. Αν και οι παραγωγοί ήθελαν να καλλιεργήσουν, δεν τα κατάφεραν, αφού οι βροχές ήταν πολύ έντονες στις πιο κρίσιμες για τη σπορά περιόδους. Οπότε, καταλαβαίνει κανείς πως θα είναι δύσκολο να καλυφθεί η μεγάλη ζήτηση που θα ακολουθήσει και πόσο θα επηρεαστεί η τιμή του προϊόντος», τονίζει χαρακτηριστικά.

«Είναι δεδομένο ότι τα όσα συνέβησαν στον θεσσαλικό κάμπο θα μας επηρεάσουν», επισημαίνει από την Αρκαδία ο παραγωγός σιτηρών Δημήτρης Ξηρογιάννης. Όπως σημειώνει, «στην Αρκαδία περιμένουμε αυξημένη ζήτηση στα προϊόντα μας, αλλά θα επωμιστούμε ως καταναλωτές το αυξημένο κόστος.

Το ενσίρωμα καλαμποκιού, που κατανάλωναν οι μονάδες της περιοχής μας, ερχόταν από τη Θεσσαλία. Τώρα πλέον θα πιεστούν όλοι για μεγαλύτερη παραγωγή, γιατί θα υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση. Βέβαια, η παραγωγή δεν μπορεί να αυξηθεί κατακόρυφα, καθώς οι εκτάσεις είναι πλέον δεδομένες».

Γάλα

Οι απώλειες κοπαδιών από τις φωτιές και τις πλημμύρες προστέθηκαν στη σταδιακή μείωση των κοπαδιών. Από τη Δράμα ο κ. Ακριτίδης εκτιμά ότι οι τιμές στο πρόβειο και στο γίδινο γάλα θα εκτιναχθούν.

«Οι τυροκόμοι έλεγαν πριν από έξι-επτά μέρες ότι μένουν απούλητα τα τυροκομικά στα μάρκετ και τώρα σπεύδουν να κλείσουν συμφωνίες με τις υγιείς περιοχές, όπου υπάρχουν ζώα, όπως η Μακεδονία, γιατί διαφαίνεται μεγάλη μείωση της παραγωγής για τη φετινή νέα σεζόν, κυρίως στο αιγοπρόβειο γάλα.

Η τιμή θα ξεκινήσει από 1,70 ευρώ το κιλό για συμβατικό πρόβειο γάλα και 1,80 για βιολογικό και στο κατσικίσιο θα είναι πάνω από 1 ευρώ, χωρίς να γνωρίζουμε τι θα συμβεί μεταξύ των εταιρειών όταν θα πηγαίνουν από μονάδα σε μονάδα και θα προσφέρουν καλύτερη τιμή για να πάρουν την παραγωγή».

Με πικρία ο κ. Ακριτίδης εκτιμά ότι οι καταστροφές είναι τεράστιες στη Θεσσαλία, παρότι δεν έχουν εικόνα ούτε από τις κρατικές υπηρεσίες ούτε από συναδέλφους, «γιατί οι άνθρωποι προσπαθούν να συνέλθουν για την καθημερινή τους επιβίωση». Τονίζει ότι χάθηκαν πολλά παραγωγικά ζώα και οι έμποροι δεν θα μπορέσουν να καλύψουν την έλλειψη, γιατί απαγορεύεται να εισάγουν γάλα προκειμένου να παραχθεί φέτα.

Πάντως, και σύμφωνα με το ρεπορτάζ, φαίνεται πως το μεγαλύτερο βάρος για την κάλυψη των αναγκών της χώρας, ειδικά στην παραγωγή πρόβειου και γίδινου γάλακτος, αναμένεται να πέσει στον Νομό Αιτωλοακαρνανίας. Εξάλλου, τα τελευταία χρόνια θεσσαλικές επιχειρήσεις έχουν στραφεί στο Αγρίνιο για να εξασφαλίσουν σημαντικές ποσότητες γάλακτος από κτηνοτρόφους της περιοχής.

Κηπευτικά

Ήδη, στα κηπευτικά προϊόντα και στα διάφορα οπωρολαχανικά παρουσιάζονται οι πρώτες ανατιμήσεις στον καταναλωτή που φτάνουν ακόμη και στο 30%.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βασιλικών, Αλέξανδρο Μουστάκα, που τροφοδοτεί με λαχανικά την αγορά της Θεσσαλονίκης, υπάρχουν αυτή την ώρα αυξήσεις στα αγροτικά προϊόντα εξαιτίας τόσο των καταστροφικών πλημμυρών στη Θεσσαλία, όσο και στις δικές τους παραγωγές από τους τοπικούς ισχυρούς ανέμους που έπληξαν την περιοχή.

«Οι μεγάλες ελλείψεις πιστεύω θα φανούν από τον Οκτώβριο και έπειτα. Αυτήν τη στιγμή, υπάρχουν στις αγορές οπωροκηπευτικά με αυξημένες, ωστόσο, τιμές κατά 30%», αναφέρει ο κ. Μουστάκας.

Βιομηχανική ντομάτα

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η Θεσσαλία παράγει το 54,8% της βιομηχανικής ντομάτας της χώρας, με αποτέλεσμα το «κενό» που θα δημιουργηθεί να χρειαστεί να καλυφθεί από τον Νομό Ηλείας και τις Σέρρες.

Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φρούτων, Λαχανικών, Σιτηρών, Ελαιολάδου Αμαλιάδας Νομού Ηλείας «Εύφορη Γη», Χρήστος Βαλιανάτος, από τον Νοέμβρη που θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με τα εργοστάσια, θα φανεί και η τάση που θα επικρατήσει.

«Όπως δείχνουν τα πράγματα, η ζήτηση για βιομηχανική ντομάτα θα αυξηθεί στον Νομό Ηλείας, λόγω της καταστροφής που υπέστησαν οι καλλιεργούμενες εκτάσεις στη Θεσσαλία. Εξάλλου, για να ξαναγίνουν γόνιμα τα εδάφη στις περιοχές αυτές, θα χρειαστεί μεγάλο χρονικό διάστημα. Τον Γενάρη ξεκινά και η σπορά στην Ηλεία και θα φανεί η τάση που θα επικρατήσει αναφορικά με τις καλλιεργούμενες εκτάσεις και κατά πόσο θα αυξηθούν για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς», τονίζει ο κ. Βαλιανάτος.

Μήλα

Σε ό,τι αφορά τα μήλα, ο Αρκάς παραγωγός Χρήστος Τσιάμης αποκαλύπτει ότι παρατηρείται μια κινητικότητα στον νομό του «που δεν έχει σχέση με τις προηγούμενες χρονιές». Όπως λέει, «ήδη έχουν εμφανισθεί έμποροι που δεν είχαν επαφές με τους ντόπιους παραγωγούς και προσπαθούν να κλείσουν ποσότητες με κόκκινα μήλα».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ροδοχωρίου Νάουσας, Αλέξανδρος Κεσίδης, που εμπορεύεται μήλα, λέει ότι είναι πολύ νωρίς ακόμη να γίνει κάποια εκτίμηση, γιατί η δική τους συγκομιδή δεν έχει ξεκινήσει ακόμη. Ωστόσο, δεν αναμένει να υπάρξει αύξηση της τιμής των μήλων, παρά το εμπορικό ενδιαφέρον, αφού οι συγκομιδές σε περιοχές που επλήγησαν μεν σφοδρά από τη θεομηνία θα ξεκινήσουν σε δέκα ημέρες και οι παραγωγοί θα μπορέσουν τελικά να τα συγκομίσουν, αφού θα αποκατασταθούν οι αγροτικοί δρόμοι.