Ο μεγάλος κενός λόγος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την κατάσταση της (αγροτικής Ευρωπαϊκής) Ένωσης
Στις 10 Σεπτεμβρίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκφώνησε την ετήσια ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επέλεξε να της δώσει έντονο πολιτικό χαρακτήρα, αναφερόμενη στην ευρωπαϊκή άμυνα, την Ουκρανία, τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, το εμπόριο και την ανταγωνιστικότητα.
Για τη γεωργία, αναγνώρισε τον «καθοριστικό ρόλο των αγροτών στη διασφάλιση τροφίμων υψηλής ποιότητας σε προσιτές τιμές», χωρίς να επεκταθεί περαιτέρω στον ρόλο της γεωργίας στην ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της, πέραν της διατροφής, ούτε στις πολιτικές που θα έπρεπε να υιοθετηθούν για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου.
Πού βρίσκονται οι δεσμεύσεις που είχε δώσει πριν από έναν χρόνο; Για τη συμφωνία Mercosur, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θεωρεί ότι έχει θέσει σε εφαρμογή ισχυρές ρήτρες διασφάλισης. Αυτή είναι η δική της δήλωση. Όμως, οι συνέπειες της συμφωνίας θα πλήξουν τους αγρότες. Στην πραγματικότητα, οι ρήτρες διασφάλισης που αναφέρονται ισχύουν μόνο εντός των ποσοστώσεων προτιμησιακής πρόσβασης, αν οι εισαγόμενες ποσότητες αυξηθούν περισσότερο από 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος ή αν οι μέσες τιμές τους είναι χαμηλότερες κατά περισσότερο από 10% από τη μέση ευρωπαϊκή τιμή. Αλλά για τις προτιμησιακές εισαγωγές, γιατί να μην καλυφθούν οι ποσοστώσεις ήδη από τον πρώτο χρόνο; Αυτό ουσιαστικά ακυρώνει την πρώτη προϋπόθεση. Όσο για τη δεύτερη, αποδεικνύεται επίσης σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματική, ειδικά για το βόειο κρέας, όπου οι τιμές διαφέρουν ανάλογα με την ποιότητα.
Για τις εξαγωγές εκτός των προτιμησιακών ρητρών, δεν υπάρχει καμία ρήτρα διασφάλισης. Μήπως αυτό σημαίνει ότι στο μυαλό της η Mercosur δεν θα επωφεληθεί από τα πλεονεκτήματα των προτιμησιακών εξαγωγών για να στείλει λίγους περισσότερους όγκους με οριακό κόστος πληρώνοντας πλήρεις δασμούς… Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, περιγράφει τη διαπραγματευθείσα συμφωνία ως την καλύτερη δυνατή, χωρίς να σταθεί στο τίμημα που θα πληρώσουν οι ευρωπαϊκές εκμεταλλεύσεις, προκειμένου να διατηρηθούν οι ροές αυτοκινήτων. Όσον αφορά την ΚΑΠ, αναδείχθηκαν η απλοποίηση και η μεταβίβαση της ευθύνης στα κράτη-μέλη που θα ήθελαν να συγχρηματοδοτούν περισσότερο στο μέλλον, χωρίς καμία αναφορά στις δραστικές περικοπές του προϋπολογισμού που έχει προτείνει, ούτε στους πόρους που απαιτούνται για να αντιμετωπιστεί η πρόκληση της αύξησης της παραγωγής ώστε να είναι πιο ανταγωνιστική, πιο βιώσιμη και να διατηρηθεί σε όλες τις περιοχές.
Τέλος, υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα ανάμεσα στη σθεναρή υπεράσπιση από την πρόεδρο της Επιτροπής της ενιαίας αγοράς, στην υπόσχεσή της για μια πρωτοβουλία υπέρ των τροφίμων «made in Europe» και στις πρόσφατες νομοθετικές της προτάσεις για περισσότερη επανεθνικοποίηση και περισσότερες εισαγωγές.
