Η καινοτομία, η πρωτοτυπία και το επιχειρηματικό σχέδιο στην αγροτική παραγωγή ήταν μόνο μερικά από τα στοιχεία που έκαναν πέντε γυναίκες στην Ευρώπη να ξεχωρίσουν στα βραβεία καινοτομίας των Copa Cogeca για αγρότισσες. Με αυτόν τον τρόπο, οι κορυφαίες συνδικαλιστικές και συνεταιριστικές αγροτικές οργανώσεις της Ευρώπης βάζουν το λιθαράκι τους στην προβολή γυναικών που όχι μόνο ασχολούνται με την αγροτική παραγωγή, αλλά έχουν την ικανότητα να βρίσκουν νέες λύσεις για αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του τομέα.
Οι γυναίκες αυτές, το έργο των οποίων παρουσιάζεται παρακάτω, απέδειξαν πως δεν αρκεί απλώς να έχεις διεκπεραιωτικό ρόλο, αλλά πρέπει να προβλέπεις τι λείπει από την αγορά στην οποία εργάζεσαι, να δημιουργείς ευκαιρίες και να καλύπτεις τα κενά πρώτος πριν από τους άλλους.
Στο πλαίσιο της τέταρτης παρουσίασης των ευρωπαϊκών βραβείων καινοτομίας για αγρότισσες, με τίτλο «Αγρότισσες, ως οδηγοί της καινοτομίας και της πράσινης ανάπτυξης στην ΕΕ», η γυναικεία επιτροπή των Copa Cogeca επέλεξε πέντε από τις 33 συμμετέχουσες για την εφευρετικότητά τους, την καινοτομία σε πρακτικά ζητήματα, τη χρήση νέων μορφών τεχνολογίας στο χωράφι και τη βιωσιμότητα του σχεδίου τους.
Mάργκαρετ Φάρελλι, μέλος της Ένωσης Αγροτών της Ιρλανδίας
Επενδύοντας στις κότες ελευθέρας βοσκής
Όταν η Μάργκαρετ Φάρελλι αποφάσιζε να επενδύσει στις κότες ελευθέρας βοσκής, η επιτυχία γεννιόταν. Επενδύοντας σε δύο διαφορετικούς τύπους αβγών, στα άσπρα και στα παστεριωμένα αβγά, η Μάργκαρετ βρήκε το κενό στην αγορά και, αφού το κάλυψε, κατάφερε να έχει κύκλο εργασιών ετησίως 6,2 εκατ. ευρώ. Όταν το 1983 παντρεύτηκε τον άντρα της, κατάλαβε πως οι δέκα αγελάδες, τις οποίες είχε στην κατοχή του, δεν θα διασφάλιζαν την επαγγελματική προοπτική του ζευγαριού.
Το 1987, λοιπόν, αγόρασε 150 κότες ελευθέρας βοσκής, οι οποίες σήμερα αγγίζουν τις 168.000 και εκτρέφονται σε 1.500 στρέμματα. Σήμερα, η Mάργκαρετ έχει τη δική της σειρά αβγών, με όνομα «O’ Eggs», την οποία διαθέτει στα σούπερ μάρκετ της Ιρλανδίας σε πολύχρωμα κουτιά. Εκτός των άλλων, έχει επενδύσει σε μια σειρά αβγών, τα «Megga eggs», εμπλουτισμένα με ωμέγα-3, βιταμίνη Ε και σελήνιο, συστατικά τα οποία παρέχονται στις κότες μέσω της διατροφής τους. Το 2009, η Mάργκαρετ ανακάλυψε ακόμα ένα κενό της ιρλανδικής αγοράς, την έλλειψη άσπρων αβγών και αποφάσισε να επενδύσει στις άσπρες κότες. Τρία χρόνια αργότερα, παρουσίασε τα παστεριωμένα αβγά, τα οποία πουλά τώρα σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Ιρλανδίας.
Η Mάργκαρετ απασχολεί 33 υπαλλήλους και συνεργάζεται με άλλους 22 αγρότες, οι οποίοι είναι καταρτισμένοι σε θέματα εκτροφής ορνίθων μέσω εκπαιδευτικού προγράμματος. Επιπλέον, η ίδια προωθεί την επιχείρησή της μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παροτρύνοντας τον κόσμο να επισκεφτεί την εκμετάλλευσή της. Συμμετέχει, επίσης, σε εκπομπές στην τηλεόραση και δωρίζει 5 λεπτά από κάθε συσκευασία αβγών σε φιλανθρωπική οργάνωση κατά του καρκίνου.
Λίζα Παγκανέλλι, μέλος της οργάνωσης αγροτών Coldiretti, Ιταλία
Συμβιωτική γεωργία με μυκκόριζα
Η Λίζα Παγκανέλλι καινοτομεί, δημιουργώντας προϊόντα που λειτουργούν ως σύμμαχος της υγείας του ανθρώπου. Η Λίζα, διοικώντας την οικογενειακή αγροτική βιολογική εκμετάλλευση, δημιούργησε τον συνεταιρισμό Bio Valbidente. Το 2014, και μετά από πολλά πειράματα, δημιούργησε ένα πρωτοπόρο συμβιωτικό αγροτικό σύστημα χρησιμοποιώντας μυκκόριζα κατά τη σπορά. Η μυκκόριζα είναι μύκητας που αποικεί στις ρίζες των σιτηρών, στα δέντρα και τα λαχανικά και τα βοηθά να αποθηκεύουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά.
Το συγκεκριμένο σύστημα διατηρεί και βελτιώνει τη σταθερότητα του εδάφους και των φυτών, προσδίδοντας στο τελικό προϊόν καλύτερα οργανοληπτικά και θρεπτικά συστατικά. Ωστόσο, η πρωτοπόρος αγρότισσα θέλησε να εξασφαλίσει και την ποιότητα του κρέατος που παράγει. Γι’ αυτόν τον λόγο, δημιούργησε ένα ελεγχόμενο σύστημα παραγωγής κρέατος. Όπως αναφέρει, τα ζωικά προϊόντα περιέχουν περισσότερα θρεπτικά στοιχεία, όπως λυκοπένιο, καροτίνη, φαινόλες και αντιοξειδωτικά.
Με τα συστήματα που ανέπτυξε, ευελπιστεί να βελτιώσει την υγεία των καταναλωτών και να μειώσει τα περιστατικά συγκεκριμένων ασθενειών, όπως γαστρεντερικές διαταραχές, παχυσαρκία, ηπατική στεάτωση και διαβήτη. Η Λίζα συνεργάζεται με άλλους αγρότες, με τοπικά σχολεία, ογκολογικά ινστιτούτα και δημόσιους φορείς για τη βελτίωση των συστημάτων της. Μέχρι στιγμής, έχει καταφέρει να καταστήσει την τοπική οικονομία πιο δυνατή, την παραγωγή τροφίμων πιο φθηνή και τις μεθόδους εκτροφής και παραγωγής πιο βιώσιμες.
Άννα Γουάιλεν, μέλος της Ένωσης Αγροτών της Σουηδίας (LRF), Σουηδία
Γκουρμέ πατάτες
Η Άννα Γουάιλεν έχει στο αίμα της την αγροτιά, αφού η οικογένειά της έχει στην ιδιοκτησία της το αγρόκτημα Dar Sore στη Σουηδία εδώ και οκτώ γενιές. Ωστόσο, εκείνη αποφάσισε να πάει ένα βήμα παρακάτω, εξελίσσοντας τις υπηρεσίες του αγροκτήματος. Το 2000, η Άννα κατάλαβε πως η δραστηριότητα του αγροκτήματος, η οποία είναι η παραγωγή πατάτας και η πώλησή της σε εταιρείες ή απευθείας στους καταναλωτές, δεν είχε κέρδη. Επιπλέον, υπήρχε μεγάλη σπατάλη, αφού οι μικρές πατάτες κατέληγαν για ζωοτροφές.
Η Άννα, λοιπόν, εκμεταλλεύτηκε τις πατάτες μικρού μεγέθους, οι οποίες έλειπαν από την αγορά. Διαλέγοντας μικρές πατάτες και συσκευάζοντάς τες σε τσάντες ενός κιλού, ονομάζοντάς τες «Γκουρμέ πατάτες», τις πουλάει απευθείας στους καταναλωτές, οι οποίοι δεν είναι συνηθισμένοι στο συγκεκριμένο προϊόν. Επιπλέον, θέλοντας να μειώσει τα απόβλητα, τυπώνει πάνω στη σακούλα τις πληροφορίες του προϊόντος και τις προτεινόμενες συνταγές μαγειρέματος. Μέσω του επιχειρηματικού της σχεδίου, η Άννα βοηθάει και άλλους παραγωγούς να αυξήσουν το εισόδημά τους, πετυχαίνοντας ταυτόχρονα να εισάγει τις μικρές σε μέγεθος πατάτες στην αγορά της Σουηδίας, καθιστώντας τες ένα προϊόν με αξία.
Όλγα Κούγιανι, μέλος του Αγροτικού Επιμελητηρίου της Ουγγαρίας (NAK)
Ένα σύστημα έξυπνης γεωργίας περιλαμβάνει την παρακολούθηση ολόκληρης της παραγωγικής διαδικασίας
Η Όλγα Κούγιανι, βοηθός σε πανεπιστήμιο της Ουγγαρίας, σχεδίασε ένα σύστημα απευθείας καταγραφής και μετάδοσης πληροφοριών για την καλύτερη δυνατή διαχείριση της εκμετάλλευσης. Πιο συγκεκριμένα, ανέπτυξε ένα σύνθετο σύστημα φυτικής παραγωγής, το οποίο χαρακτηρίστηκε πρότυπο για την Ουγγαρία. Αυτό συνέβη γιατί το συγκεκριμένο, στο ξεκίνημά του, ήταν απόλυτα εναρμονισμένο στις καιρικές συνθήκες της Ουγγαρίας και, κατά συνέπεια, στις ανάγκες των Ούγγρων αγροτών.
Υποστηρίζει τις αγρο-περιβαλλοντικές εργασίες, χρησιμοποιώντας «έξυπνα» εργαλεία (μηνύματα και e-mails), προκειμένου να παρέχει απευθείας επαγγελματικές συμβουλές στους αγρότες για το πότε να ψεκάσουν τα φυτά τους, πότε να χρησιμοποιήσουν χημικά και ποια είναι η σωστή δοσολογία. Στόχος αυτού του μηχανισμού είναι να ελέγξει τα παράσιτα, να πετύχει την καλύτερη δυνατή διαχείριση του εδάφους και τη γονιμότητα αυτού. Παράλληλα, με τη χρήση του, ο αγρότης εγκαθιστά ένα κυκλικό σύστημα και ένα πρόγραμμα στην εκμετάλλευσή του, το οποίο και βασίζεται στις καλύτερες πρακτικές. Οι υπηρεσίες του, επιπλέον, περιλαμβάνουν συμβουλές για την εκμετάλλευση, με πρακτικές επιδείξεις και με ομαδικά συμβουλευτικά και εκπαιδευτικά μαθήματα.
Το τεχνολογικό αυτό σύστημα χρησιμοποιήθηκε πρώτα από το «Kujani farm», την οικογενειακή εκμετάλλευση της Όλγα. Σήμερα, πάνω από 1.000 αγρότες στην Ουγγαρία το χρησιμοποιούν, παράγοντας αγαθά υψηλής ποιότητας, που πληρούν τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις για την ασφάλεια τροφίμων. Επιπλέον, παρέχει τη δυνατότητα εφαρμογής του σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.
Κορίν Φλέρεν, μέλος της Αγροτικής και Κηπευτικής Οργάνωσης (LTO), Ολλανδία
Καλλιεργώντας μικρά δέντρα μήλων
Η Κορίν έφτιαξε τα δικά της μικρά δέντρα μήλων, λανσάροντας ένα καινοτόμο προϊόν, τόσο για παραγωγούς όσο και για καταναλωτές. Τα μικρά δέντρα μήλων δεν απαιτούν πολύ χώρο, καθώς δεν ξεπερνούν σε ύψος τα 50 εκατοστά. Επιπλέον, το συγκεκριμένο φυτό δεν χρειάζεται κλάδεμα ή ψέκασμα, καθώς έχει το προνόμιο να μην υποφέρει από τις κοινές αρρώστιες που ταλαιπωρούν τα συμβατικά δέντρα.
Η Κορίν χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook και το Twitter, αλλά και τις τηλεφωνικές κλήσεις, καθώς και τα e-mails, προκειμένου να έχει άμεση επαφή με τους καταναλωτές της. Με αυτόν τον τρόπο, πετυχαίνει να ανταλλάσσει απόψεις με τους πελάτες-καταναλωτές της, μαθαίνοντας έτσι για τις ανάγκες και τα προβλήματά τους. Μέσω του ηλεκτρονικού της καταστήματος, διαθέτει απευθείας το καινοτόμο προϊόν της στον καταναλωτή.
Παρά το γεγονός ότι από τον πρώτο κιόλας χρόνο πωλήθηκαν 5.000 δέντρα, το σχέδιο συμπεριελάμβανε μόλις 500! Σήμερα, οι πωλήσεις ξεπερνούν τις 10.000 ετησίως και η επιχείρηση δεν περιορίζεται πλέον στα ολλανδικά σύνορα. Οι αναζητήσεις της Κορίν, ωστόσο, δεν σταματούν εδώ, αφού συνεργάζεται με ακόμη μία εταιρεία πάνω στη δημιουργία του MiniMest (λίπασμα), το οποίο θα φτάνει στους πελάτες της τη σωστή στιγμή, στην κατάλληλη δοσολογία.
- Η Μάργκαρετ Φάρελλι και η Λίζα Παγκανέλλι ήταν οι δύο από τις πέντε συμμετέχουσες του διαγωνισμού των Copa – Cogeca, οι οποίες κέρδισαν επιπλέον το βραβείο καινοτομίας και επιτεύγματος αντίστοιχα σε εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 12 Οκτώβρη.
Βικτωρία Αποστολοπούλου, Χριστίνα Καραβοκύρη
