γράφει η Φωτεινή Μακρή
| Πλησιάζει το τέλος του 2019 και, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος ο αγρότης με τον λογιστή του θα πρέπει να κάνουν ένα πλάνο με ορίζοντα αφενός τις συγκεντρωτικές καταστάσεις προμηθευτών-πελατών που υποβάλλονται στις 31/3 κάθε έτους, αφετέρου την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης για τη χρήση που κλείνει. |
Στο πλαίσιο του προγραμματισμού αυτού, είναι απαραίτητο να προσκομιστούν σ
τον φοροτεχνικό όλα εκείνα τα δικαιολογητικά και παραστατικά που αφορούν τη χρήση του 2019, μέσω των οποίων θα αποτυπωθεί καθαρά η οικονομική εικόνα της αγροτικής επιχείρησης. Κάποια από αυτά μπορεί να είναι ήδη διαθέσιμα, κάποια άλλα όχι, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να αρχίσουμε από τώρα την προετοιμασία, ώστε να αποφύγουμε απρόοπτα της τελευταίας στιγμής, που ενδεχομένως να κοστίσουν σε χρήμα.
Tips 1) Ο ΕΝΦΙΑ αγροτεμαχίων και γεωργικών κτηρίων καταχωρίζεται στα έξοδα, ωστόσο δεν χρειάζεται να προσκομιστεί κάποιο παραστατικό, καθώς τα στοιχεία αντλούνται ηλεκτρονικά. 2) Για τις δαπάνες καυσίμων που αφορούν μικροποσά, πρέπει να αναγράφεται στην πίσω πλευρά της απόδειξης ο αριθμός κυκλοφορίας και η σφραγίδα του πρατηρίου. 3) Για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και υπαίθριους πάγκους εκπίπτουν τα τέλη για τον δήμο, οι συνδρομές προς τα σωματεία και η αμοιβή της φύλαξης (security), εφόσον αποδεικνύεται με παραστατικά. 4) Οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ μπορεί να μη φορολογούνται, καταχωρίζονται όμως κανονικά στα έσοδα της επιχείρησης. 5) Για την αυτοτιμολόγηση χρειάζεται έγγραφη συναίνεση του αγρότη (ειδικού καθεστώτος), όπως γίνεται στην περίπτωση των ελαιοτριβείων. |
Ποια έγγραφα και δικαιολογητικά πρέπει να προσκομίσει ο αγρότης στον λογιστή του
Α) Τα στοιχεία που αφορούν τα έσοδα και έχουν να κάνουν με:
✱ Πωλήσεις: Ειδικότερα, οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ πρέπει να προσκομίσουν όλα τα τιμολόγια πώλησης που έχουν εκδώσει, καθώς και τα Δελτία Ημερήσιας Κίνησης (για όσους είναι υπόχρεοι σε φορολογική ταμειακή μηχανή). Οι αγρότες του ειδικού καθεστώς, από την άλλη, πρέπει να διαθέτουν τα ειδικά στοιχεία του ν.4410/2016 άρ. 47 («πράσινο τιμολόγιο») που έχουν εκδώσει προς άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος και τα τιμολόγια (αυτοτιμολόγηση) που τους έχουν εκδώσει πελάτες υπαγόμενοι σε ΦΠΑ.
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος, σύμφωνα με τον ν.4308/2014, δεν έχουν υποχρέωση έκδοσης παραστατικών διακίνησης και πώλησης. Εξυπακούεται ότι, ανεξαρτήτως καθεστώτος ΦΠΑ, πρέπει να προσκομιστούν και τυχόν χειρόγραφες αποδείξεις είσπραξης (π.χ. σε περιπτώσεις πωλήσεων από το χωράφι).
✱ Επιδοτήσεις: Η εικόνα των εισπράξεων παρέχεται από τον ιστότοπο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Τον Οκτώβριο πραγματοποιήθηκε η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης και μέχρι το τέλος του έτους θα πιστωθούν και τα υπόλοιπα ποσά. Βέβαια, μέχρι την εκκαθάριση των ποσών, πλήρης εικόνα δεν υπάρχει στα έσοδα κι αυτό δημιουργεί κάποια προβλήματα στους αγρότες και στους φοροτεχνικούς.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του έτους, κάποιες φορές έχουμε πιστώσεις που αφορούν παρελθόντα έτη. Γι’ αυτό και, με δεδομένο ότι οι επιδοτήσεις φορολογούνται στο έτος που αφορούν, καθίστανται αναγκαίες οι τροποποιητικές στις φορολογικές δηλώσεις των αγροτών, ενώ ουκ ολίγες φορές προκύπτουν και ζητήματα με τις μετατάξεις μεταξύ των καθεστώτων ΦΠΑ. Στον φοροτεχνικό θα πρέπει επίσης να προσκομίζεται και η κατάσταση πιστώσεων από την τράπεζα, προκειμένου να γίνεται έλεγχος των εσόδων.
✱ Παροχή υπηρεσιών: Αφορά κυρίως όσους αγρότες παρέχουν υπηρεσίες με γεωργικά μηχανήματα σε τρίτους.
✱ Έσοδα από συνεταιρισμούς: Οι αγρότες θα πρέπει να ενημερώνουν άμεσα τον λογιστή τους εφόσον έχουν έσοδα από τη διανομή πλεονάσματος συνεταιρισμών καθώς, σύμφωνα με την ΠΟΛ 1042/2018, τα ποσά αυτά φορολογούνται κατά τον χρόνο που λαμβάνονται.
Β) Τα στοιχεία που αφορούν τα έξοδα και έχουν να κάνουν με:
✱ Εργόσημα ή αμοιβές αγροτών με ΕΦΚΑ: Οι αγρότες πρέπει να ενημερώνουν τον φοροτεχνικό τόσο για την έκδοση εργοσήμων, όσο και για την ακύρωσή τους, ώστε να υπάρχει μια κατάσταση των αμοιβών του προσωπικού.
Το εργόσημο εκπίπτει ως δαπάνη στον χρόνο πληρωμής από τον αγρότη και όχι στον χρόνο είσπραξης από τον εργάτη. Η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ αφορά εργάτες σε κτηνοτροφία, χοιροστάσια, αλιεία, μετακλητούς κ.λπ. Αυτή η δαπάνη εκπίπτει όλη στα βιβλία του αγρότη, όπως επίσης και κάθε δαπάνη που έγινε για λογαριασμό των εργατών (π.χ. σίτιση, ρούχα, καπέλα, γάντια, στολή μελισσοκόμου κ.λπ.).
✱ Ασφαλιστική εισφορά ΕΦΚΑ: Το έξοδο αυτό καταχωρίζεται στα βιβλία και εκπίπτει του φόρου. Τονίζουμε ότι εκπίπτει το ποσό που πληρώθηκε εντός του έτους και το ίδιο ισχύει στις περιπτώσεις ρυθμίσεων. Θα πρέπει επίσης να προσκομιστούν τυχόν αμοιβές μελών της οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης.
✱ Αγορές εφοδίων: Αφορά έξοδα για λιπάσματα, πολλαπλασιαστικό υλικό, ζωοτροφές, φυτοπροστατευτικά κ.λπ. Ειδικά για το πολλαπλασιαστικό υλικό, σημειώνουμε ότι αν αφορά μονοετή καλλιέργεια είναι έξοδο, αν αφορά πολυετή πρόκειται για πάγιο και, ως τέτοιο, καταγράφεται στο μητρώο παγίων.
✱ Παροχή υπηρεσιών: Μπορεί να αφορά π.χ. συλλογή καρπών με αλωνιστική, ράντισμα, όργωμα, φρεζάρισμα κ.λπ.
✱ Αγορά παγίων: Αφορά αγορά τρακτέρ, ΦΙΧ αυτοκινήτου, γεωργικά μηχανήματα, μονάδες θέρμανσης σε εγκαταστάσεις ζώων, θερμοκήπια, μονάδες συλλογής μελιού κ.λπ.
✱ Αγορά ζώων: Θα πρέπει να γίνεται διαχωρισμός των ζώων που προορίζονται για εκτροφή και πώληση απ’ αυτά που προορίζονται για αναπαραγωγή και γαλακτοπαραγωγή (ώστε να γίνεται αντίστοιχα ο διαχωρισμός μεταξύ παγίου και εξόδου).
✱ Ενοίκια–συμφωνητικά μίσθωσης: Τα συγκεκριμένα έξοδα εκπίπτουν στον χρόνο της συμφωνίας και όχι της πληρωμής. Επομένως, ο λογιστής συγκεντρώνει όλα τα συμφωνητικά που του προσκομίζει ο αγρότης, για να βγάλει το συνολικό ποσό. Υπενθυμίζουμε ότι έως 80 ευρώ/μήνα (960 ευρώ/έτος) ο αγρότης δεν έχει υποχρέωση ηλεκτρονικού συμφωνητικού.
✱ Αμοιβές γεωπόνων, λογιστών, κτηνιάτρου εκτροφής, συμβούλων προγραμμάτων, δικηγόρων κ.λπ.: Τα σχετικά παραστατικά πρέπει να προσκομιστούν, ώστε να εξεταστεί η υποχρέωση για παρακράτηση φόρου 20% (ν.4172/2013).
✱ Τιμολόγια παροχής υπηρεσιών για ΟΣΔΕ: Τα τιμολόγια που εκδίδει προς τον αγρότη μια Ένωση ή ένα εξειδικευμένο γραφείο δηλώσεων καλλιέργειας αποτελούν για την αγροτική επιχείρηση έξοδο.
✱ Ασφάλιστρα ΕΛΓΑ: Θεωρούνται δαπάνη και θα πρέπει να προσκομίζεται στον λογιστή η απόδειξη πληρωμής μαζί με τη δήλωση ΟΣΔΕ.
✱ Αγροτικά μηχανήματα: Οι δαπάνες για ασφαλιστήρια συμβόλαια, τέλη κυκλοφορίας, ΚΤΕΟ, καύσιμα, αγορά ανταλλακτικών κ.λπ. εκπίπτουν.
✱ Δαπάνες ηλεκτρικού ρεύματος και ΤΟΕΒ. Εκπίπτει ως δαπάνη το ηλεκτρικό ρεύμα όπως και το νερό άρδευσης που καταναλώνουν οι παραγωγοί για τις ανάγκες των καλλιεργειών τους.
✱ Κινητή τηλεφωνία: Αν υπάρχει επαγγελματικός λογαριασμός κινητού, εκπίπτει όλο το ποσό ως έξοδο.
✱ Φορτωτικές: Τιμολόγια που εκδίδονται για μεταφορές προϊόντων, καθώς επίσης και τα διόδια για τη μετακίνηση αυτών.
✱ Γραφική ύλη και αγορές παγίων: Οι δαπάνες για την οργάνωση των εγγράφων του αγρότη και τυχόν πάγια που χρησιμοποιεί στη δραστηριότητά του (π.χ. εκτυπωτής) εκπίπτουν.
