Την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου έλαβε χώρα σε ελαιώνες της Στυλίδας δράση για την καταπολέμηση του δάκου, στο πλαίσιο του έργου OliveUp: «Αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελαιώνων της Στερεάς Ελλάδας». Στο έργο, που ολοκληρώνεται τον Μάρτιο του 2023, συμμετέχουν η εταιρεία NEUROPUBLIC (συντονιστής φορέας), ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας, η εταιρεία ΑΕΙΦΟΡΙΚΗ, το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Η υπεύθυνη διαχείρισης έργων της NEUROPUBLIC, Παναγιώτα Λουκά, δήλωσε στην «ΥΧ» για το έργο: «Στόχος του OliveUp είναι η αναβάθμιση των προϊόντων ελιάς στην περιοχή της Στυλίδας με την υιοθέτηση νέων τεχνολογικών εργαλείων. Αναλυτικότερα, στις δράσεις του έργου περιλαμβάνεται η ανάπτυξη και η εφαρμογή τεχνικών ευφυούς γεωργίας που βασίζονται στην αξιοποίηση βέλτιστων καλλιεργητικών πρακτικών, ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής και να βελτιωθεί η ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος».
Όπως μας εξήγησε η ίδια, σημαντικό κομμάτι της έρευνας αποτελεί η ανάπτυξη και εφαρμογή εξειδικευμένων μεθόδων ψεκασμού που έχουν υψηλή αποτελεσματικότητα και απαιτούν τους ελάχιστους δυνατούς πόρους ενέργειας και ανθρώπινου δυναμικού. Μέσα από αυτές τις δράσεις επιτυγχάνεται η αύξηση του γεωργικού εισοδήματος, αλλά και η προστασία του περιβάλλοντος.
Διπλή εφαρμογή δακοκτονίας με συντονισμό ευφυούς πλατφόρμας
Κατά τη διάρκεια της δράσης (η οποία αποτελεί μόνο ένα μέρος των δράσεων του OliveUp), εφαρμόστηκαν δύο καινοτόμες μεθοδολογίες δολωματικών ψεκασμών με αλληλοσυμπληρούμενη δράση για την καταπολέμηση του δάκου σε ελαιοπερίβολα. Σε πρώτη φάση, πραγματοποιήθηκε ψεκασμός υψηλής ακρίβειας με χρήση ψεκαστικού μηχανήματος. Έπειτα, ο ψεκασμός ακριβείας συνεχίστηκε με αξιοποίηση μη επανδρωμένου οχήματος (drone), όπου και καλύφθηκαν δυσπρόσιτες περιοχές του ελαιώνα που δεν είχαν ψεκαστεί αρχικά.
Όπως μας εξήγησε η κα Λουκά, ο συντονισμός αυτών των ψεκασμών και η κατά περίπτωση επιλογή της βέλτιστης μεθόδου πραγματοποιείται χάρη σε ένα σύστημα ευφυούς γεωργίας που έχει τη δυνατότητα να αναλύει πλήθος δεδομένων (θέση ελαιώνα, καιρικές και κλιματολογικές συνθήκες, γεωχωρικά δεδομένα της περιοχής, καθώς και άλλες παραμέτρους) και να προτείνει την πιο αποδοτική λύση κατά περίπτωση.
Ο εξοπλισμός και οι τεχνολογίες που αξιοποιήθηκαν
Για τον επίγειο ψεκασμό ακριβείας χρησιμοποιήθηκε αγροτικό αυτοκίνητο, το οποίο έφερε ψεκαστικό συγκρότημα υψηλής ακρίβειας, που αναπτύχθηκε από την ομάδα ερευνητών από το ΕΚΠΑ και το ΑΠΘ. Μέσω αυτού του καινοτόμου συστήματος, υπάρχει πληροφόρηση για το ακριβές σημείο που έγινε ο ψεκασμός, τη χρονική του διάρκεια και την ποσότητα του φυτοπροστατευτικού προϊόντος που εφαρμόστηκε.
Για το σύστημα αυτό μίλησε στην «ΥΧ» ο υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Καρυώτης: «Μαζί με ερευνητές του ΕΚΠΑ, αναπτύξαμε ένα σύστημα ψεκασμού, το οποίο συνδέεται με ένα συμβατικό tablet. Έτσι, ο χειριστής μπορεί να παρακολουθεί σε ψηφιακό χάρτη τα σημεία στα οποία κινείται και ψεκάζει. Μέσω ενός χειριστηρίου, ο χρήστης μπορεί να ελέγχει ακριβώς την ποσότητα της δραστικής ουσίας του βιολογικού σκευάσματος που χρησιμοποιείται. Με αυτόν τον τρόπο, εφαρμόζεται η απαιτούμενη δραστική ουσία στο κάθε δέντρο χωρίς να γίνεται σπατάλη, ενώ ο χρήστης γνωρίζει ακριβώς πού έχει ψεκάσει για να μη χρειαστεί να ξαναπεράσει από το ίδιο σημείο».
Για τη δεύτερη μέθοδο ψεκασμού ανέλαβε δράση ένα μη επανδρωμένο όχημα αέρος (drone). Και εδώ αξιοποιήθηκε ένα παρόμοιο σύστημα με αυτό του επίγειου ψεκασμού, που χαρτογραφεί τα σημεία τα οποία επισκέφτηκε το drone. Για τις ανάγκες του έργου, είχε γίνει παραμετροποίησή του και είχε προστεθεί μια δεξαμενή που έφερε τη δραστική ουσία για τον ψεκασμό.
Όπως μας εξήγησαν οι συμμετέχοντες στη δράση, όταν το drone προσεγγίζει το δέντρο, η ώθηση που δημιουργούν οι έλικες του οχήματος ανοίγει το φύλλωμα του δέντρου, ώστε να φτάσει η δραστική ουσία στον κορμό. «Αφού πραγματοποιήσει τον ψεκασμό, το όχημα επιστρέφει στο σημείο απογείωσης. Το σημείο αυτό μπορεί να χρησιμεύσει και για ανεφοδιασμό σε περίπτωση που επιθυμούμε να καλύψουμε μεγαλύτερες εκτάσεις», διευκρινίζει ο κ. Καρυώτης.
Με τη συνδυαστική λύση της επίγειας και της εναέριας μεθόδου δολωματικού ψεκασμού μπορούν να καλυφθούν μεγάλες εκτάσεις ελαιώνων, αλλά και άλλων δενδρωδών καλλιεργειών, εξοικονομώντας χρόνο και εισροές. Χάρη στο σύστημα ευφυούς γεωργίας, αλλά και χάρη στην τεχνογνωσία του ανθρώπινου δυναμικού, οι ψεκασμοί πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο γεωπόνοι, όσο και παραγωγοί, που παρευρέθηκαν στους ψεκασμούς, δήλωσαν εντυπωσιασμένοι από τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει η ελαιοπαραγωγή από τη χρήση λύσεων ευφυούς γεωργίας και γεωργίας ακριβείας.
Στόχος του έργου είναι να καλύψει την ανάγκη διεξαγωγής έρευνας για την εισαγωγή νέων καινοτόμων υπηρεσιών βασισμένων σε τεχνολογία και εξειδικευμένη γνώση στον αγροδιατροφικό τομέα. Με πάνω από 13 εκατ. ελαιόδεντρα να βρίσκονται στην περιφέρεια και σύγχρονες τεχνολογίες όπως αυτές του έργου να έχουν τεθεί σε ισχύ, η Στερεά Ελλάδα καθίσταται μία από τις πρώτες που αποφάσισε να αξιοποιήσει νέες μεθόδους ευφυούς γεωργίας για την καταπολέμηση του δάκου. Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις του έργου στο www.oliveup.gr.
Το OliveUp είναι ένα έργο συγχρηματοδοτούμενο από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Στερεάς Ελλάδας 2014 – 2020 και στη Δράση «Ενίσχυση Σχεδίων Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας
σε τομείς της RIS3».
