Η έκτη έκδοση του Παγκόσμιου Φόρουμ Τροφίμων (Global Food Forum), που διοργανώνει η ευρωπαϊκή δεξαμενή σκέψης Farm Europe, πραγματοποιήθηκε στις 5 και 6 Δεκεμβρίου στο La Grande Abbaye de La Ramee του Βελγίου με τη συμμετοχή κορυφαίων εκπροσώπων των ευρωπαϊκών θεσμών και οικονομικών φορέων, παρουσία του επιτρόπου Γεωργίας της ΕΕ, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι.
Τα τρόφιμα, η γεωργία και η ζωτικότητα των περιοχών της υπαίθρου αποτελούν περισσότερο από ποτέ βασικά περιουσιακά στοιχεία της κοινωνίας. Η εξέλιξή τους θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα διαμορφωθούν οι ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές στο μέλλον. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, η Farm Europe αφιέρωσε την έκτη έκδοση του Παγκόσμιου Φόρουμ Τροφίμων στο θέμα «Κλίμα, διατροφή, ενέργεια: η ευρωπαϊκή γεωργία σε όλα τα μέτωπα».
Κατά την εναρκτήρια συνεδρία του φόρουμ, ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ο πρώην επίτροπος Γεωργίας, πρώην πρωθυπουργός της Ρουμανίας και νυν ευρωβουλευτής, Ντατσιάν Τσιόλος, οι πρόεδροι των ιταλικών και γαλλικών αγροτικών συνδικάτων, Ετόρε Πραντίνι και Κριστιάν Λαμπέρ, ο διευθύνων σύμβουλος της κορυφαίας γερμανικής εταιρείας παραγωγής βιοκαυσίμων VERBIO, Κλάους Σοτέρ, και ο υφυπουργός Γεωργίας της Τσεχίας, Τζίρι Σιρ, μοιράστηκαν το όραμά τους για την ευρωπαϊκή γεωργία, θέτοντας το πλαίσιο για τον μελλοντικό ρόλο του ευρωπαϊκού αγροδιατροφικού τομέα στην παγκόσμια σκηνή.
Σημείο σύγκλισης όλων αποτέλεσε η αναγκαιότητα να εστιάσουμε σε λύσεις καινοτομίας, οι οποίες επιτρέπουν τη βιώσιμη μετάβαση του αγροτικού τομέα τόσο από οικονομική, όσο και από περιβαλλοντική/κλιματική σκοπιά.
Ειδικότερα, αναφέρθηκε ότι η επιβολή ενός δυσβάσταχτου και «τιμωρητικού» πλαισίου στους Ευρωπαίους παραγωγούς όσον αφορά την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, όπως π.χ. προβλέπεται στο πλαίσιο του νέου προτεινόμενου Κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων, θα μας οδηγήσει σε αδιέξοδο.
Αντίθετα, είναι αναγκαίο αφενός οι αποφάσεις να συνυπολογίζουν τις πραγματικές προκλήσεις και συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί, καθώς και τους πιθανούς κινδύνους για την ισορροπία στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων και αφετέρου να ενθαρρύνουν τον αγροτικό κόσμο με κατάλληλα εργαλεία πολιτικής και επενδυτική στήριξη, ώστε να υιοθετήσει με ταχείς ρυθμούς καινοτόμες προσεγγίσεις, όπως η ευφυής γεωργία.
Εφικτός ο συνδυασμός οικονομικών και περιβαλλοντικών οφελών για τους παραγωγούς
Στα πέντε παράλληλα εργαστήρια που ακολούθησαν την επόμενη ημέρα, καλύπτοντας στοχευμένα θέματα, όπως το χρηματοδοτικό/επενδυτικό πλαίσιο, η πράσινη μετάβαση και η επισιτιστική ασφάλεια, το διεθνές εμπόριο, τα τρόφιμα και οι τομεακές προκλήσεις, η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, η οποία είναι μέλος της Farm Europe από το 2016, εκπροσωπήθηκε από τη διευθύνουσα σύμβουλο, Έλλη Τσιφόρου.
Ειδικότερα, μιλώντας στο πλαίσιο του 4ου εργαστηρίου με θέμα «Οικολογική μετάβαση, επισιτιστική επάρκεια: Απορρίπτοντας τις πολιτικές που οδηγούν σε αδιέξοδο», η κα Τσιφόρου παρουσίασε στοιχεία και δεδομένα από τη μακροχρόνια εμπειρία εφαρμογής του συστήματος ευφυούς γεωργίας gaiasense, που αναπτύσσει ο τεχνολογικός εταίρος του σχήματος NEUROPUBLIC. Από αυτά προκύπτει ότι ο συνδυασμός οικονομικών και περιβαλλοντικών οφελών για τους παραγωγούς είναι εφικτός.
Ωστόσο, όπως παρατήρησε, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν σημειωθεί σε επίπεδο ΕΕ, όσον αφορά την αναγνώριση της δυναμικής της ψηφιοποίησης, η οποία αποτελεί πλέον εγκάρσιο στόχο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), «φαίνεται ότι στην πράξη είμαστε πολύ μακριά από την παροχή ουσιαστικής καθοδήγησης και επενδυτικής στήριξης προς τους Ευρωπαίους παραγωγούς για την ψηφιακή μετάβαση».
Αντίθετα, όπως σημείωσε, «αυτό που βλέπουμε από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι μία τακτική “ψηφιακού ξεπλύματος” (digital washing) σε όλες τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που υπηρετούν τους πολύ φιλόδοξους περιβαλλοντικούς στόχους της Στρατηγικής από το Αγρόκτημα στο Πιάτο».
Για παράδειγμα, ανέφερε πως «στον προτεινόμενο Κανονισμό για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων και ενώ η υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών αποτελεί τον 4ο στόχο του Κανονισμού, η Κομισιόν παραπέμπει τους παραγωγούς στην αξιοποίηση των μέτρων και της στήριξης που προβλέπει ήδη η νέα ΚΑΠ. Είναι, όμως, δυνατόν η ΚΑΠ να σηκώσει αποκλειστικά το βάρος της επίτευξης των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για τον αγροτικό τομέα; Είναι δυνατόν η ψηφιοποίηση να χρησιμοποιείται συστηματικά από την Επιτροπή για να “χρυσώνει το χάπι” στους παραγωγούς χωρίς να τους παρέχεται ουσιαστική καθοδήγηση και στήριξη για την ψηφιακή μετάβαση;», τόνισε.
Προώθηση της ευφυούς γεωργίας εντός και εκτός ΚΑΠ
Στην ολομέλεια που έκλεισε το Παγκόσμιο Διατροφικό Φόρουμ, η Γαλλίδα ευρωβουλευτής Ιρέν Τολερέ, η οποία ανέλαβε να μεταφέρει στο σύνολο των συμμετεχόντων τα συμπεράσματα του 4ου εργαστηρίου, παρουσίασε το gaiasense ως απτή απόδειξη ότι τα ψηφιακά εργαλεία έχουν τη δύναμη να μας οδηγήσουν σε μία πραγματικά βιώσιμη μετάβαση της ευρωπαϊκής γεωργίας, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υιοθετήσει μία συγκροτημένη στρατηγική προώθησής τους μεταξύ του αγροτικού πληθυσμού, όχι μόνο εντός αλλά και εκτός της ΚΑΠ.
Κλείνοντας το Φόρουμ, οι διοργανωτές σημείωσαν ότι οι πρόσφατες γεωπολιτικές αναταράξεις ανέδειξαν τον αλληλοεξαρτώμενο, αλλά ταυτόχρονα εύθραυστο και κατακερματισμένο κόσμο στον οποίο ζούμε. Η ΕΕ δεν έχει άλλη επιλογή από το να επανεξετάσει τη θέση της στην παγκόσμια σκηνή και να διεκδικήσει έναν πραγματικά ηγετικό ρόλο για τον αγροαδιατροφικό της τομέα, αξιοποιώντας τους κατάλληλους μοχλούς για την ταχεία ανάπτυξη των οικονομιών και των περιβαλλοντικών επιδόσεων των αγροδιατροφικών της συστημάτων και επανασυνδέοντας, με αυτόν τον τρόπο, την Ευρώπη με τις ανάγκες των πολιτών της, αγροτών και καταναλωτών.
